Franciszek Ścigała
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Proboszcz parafii św. Szczepana w Bogucicach | |
Okres sprawowania |
1923–1940 |
Wicedziekan dekanatu katowickiego | |
Okres sprawowania |
1937–1940 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Prezbiterat |
20 czerwca 1910 |
Odznaczenia | |
Franciszek Xawery Ścigała (ur. 1 grudnia 1882[2] w Woźnikach, zm. 2 września 1940 w obozie w Gusen) – polski duchowny katolicki, działacz społeczny i narodowy na Górnym Śląsku.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako najstarszy syn listonosza Aleksandra i Pauliny z domu Skop[2]. W latach 1897–1906 uczył się w gimnazjum klasycznym w Królewskiej Hucie[2]. Ścigała był absolwentem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie związał się z polskim ruchem intelektualnym (członek Kółka Polskiego w latach 1906–1907)[3]. W dniu 20 czerwca 1910 przyjął święcenia kapłańskie[2], a następnie skierowano go do pracy w Bogucicach, gdzie był wikarym w parafii św. Szczepana. W latach 1914–1917 został powołany do służby sanitarnej wojsk niemieckich w Goczałkowicach. Następnie posługę duszpasterską pełnił w Siemianowicach Śląskich, w parafii Świętego Krzyża. Był aktywny w trakcie powstań śląskich i plebiscytu[3]. Za swoją postawę w latach 1919–1921 został dwukrotnie odznaczony medalami powstańczymi (Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi)[2].
W 1923 został mianowany proboszczem parafii św. Szczepana w Bogucicach. W okresie międzywojennym nadal był działaczem społecznym, m.in. współzałożycielem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Katowicach oraz patronem Narodowego Związku Powstańców Śląskich i Żołnierzy. Swoje teksty publikował w „Gościu Niedzielnym”, m.in. gawędy po śląsku pod pseudonimem Stach Kropiciel[4]. W 1937 został wicedziekanem dekanatu katowickiego[3]. Od 1926 zasiadał jako radny w radzie miejskiej Katowic z ramienia chadecji[5].
W dniu 1 maja 1940 został aresztowany przez gestapo. Następnie osadzono go w KL Dachau (5 maja 1940) i Gusen (26 czerwca 1940). Zginął 2 września 1940[3].
Franciszek Ścigała patronuje ulicy w Katowicach, w dzielnicy Bogucice.
W 2017 ukazała się książka biograficzna o księdzu Ścigale autorstwa ks. Bronisława Czaplickiego pt. Ksiądz Franciszek Ścigała (1882–1940).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polscy duchowni i klerycy zamordowani w KL Gusen (pol.) gusen.org.pl [dostęp 2017-11-11]
- ↑ a b c d e Ścigała Franciszek (1882-1940), proboszcz w Bogucicach (pol.) encyklo.pl [dostęp 2017-11-11]
- ↑ a b c d Antoni Steuer, Leksykon bogucki (pol.) mhk.katowice.pl [dostęp 2017-11-11]
- ↑ Bogdan Snoch, Górnośląski leksykon biograficzny. Suplement do wydania drugiego, Katowice 2006, s. 113.
- ↑ Henryk Olszar, Udział duchowieństwa śląskiego w życiu narodowym i politycznym II Rzeczypospolitej, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 1999, nr 32, s. 118.
- Duchowni archidiecezji katowickiej
- Polscy duchowni katoliccy – ofiary represji Niemiec nazistowskich 1939–1945
- Polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych
- Więźniowie KL Dachau
- Ofiary KL Mauthausen-Gusen
- Urodzeni w 1882
- Zmarli w 1940
- Powstańcy śląscy
- Odznaczeni Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Radni Katowic (II Rzeczpospolita)
- Ludzie urodzeni w Woźnikach