Fulgencio Batista
 Fulgencio Batista (1952) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Fulgencio Batista y Zaldívar |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
16 stycznia 1901 |
| Data i miejsce śmierci |
6 sierpnia 1973 |
| Prezydent Kuby | |
| Okres |
od 10 października 1940 |
| Przynależność polityczna |
Demokratyczna Koalicja Socjalistyczna |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Okres |
od 10 marca 1952 |
| Przynależność polityczna |
Postępowa Partia Akcji |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier Kuby | |
| Okres |
od 10 marca 1952 |
| Przynależność polityczna |
Postępowa Partia Akcji |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
| |
Fulgencio Batista y Zaldívar (ur. 16 stycznia 1901 w Banes, zm. 6 sierpnia 1973 w Guadalminie) – kubański polityk, pułkownik, faktyczny przywódca w latach 1933–1944 (prezydent w latach 1940–1944) i dyktator w latach 1952–1959[1], obalony w wyniku rewolucji kubańskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy raz u władzy[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie ubogich rolników w 1901 roku. W 1921 roku wstąpił do kubańskiej armii. Dosłużył się stopnia sierżanta. We wrześniu 1933 roku zorganizował i przeprowadził wojskowy przewrót tzw. rewoltę sierżantów. Zamach stanu przyczynił się do obalenia reżimu Gerardo Machado i powołaniu rządu Carlosa de Céspedesa[1]. Batista nie zdecydował się na objęcie oficjalnej władzy w państwie, obejmując funkcję dowódcy armii i formalne rządy powierzając cywilnym prezydentom. De facto władza należała do niego. Próbował zorganizować państwo korporacyjne w stylu faszystowskim, jednak w 1937 prawdopodobnie pod wpływem amerykańskiej opinii publicznej, zgodził się na działalność innych partii politycznych[2]. W 1940 roku objął osobiście urząd prezydenta, który sprawował do 1944 roku jako polityk Demokratycznej Koalicji Socjalistycznej (CSD). Podczas swoich rządów zyskał sobie poparcie armii, policji i urzędników, ponieważ podniósł pensje urzędników, tolerował korupcje i nepotyzm w kraju[3]. Sam zgromadził podczas swoich rządów ogromną fortunę, szacowaną na 300 mln dolarów[3].
W 1944 w wyborach prezydenckich poparł Carlosa Saladrigasa z CSD, który przegrał jednak z odwiecznym rywalem Batisty – kandydatem Kubańskiej Partii Rewolucyjnej (Autentycznej) Ramónem Grau San Martínem[4]. Batista opuścił kraj i udał się na emigrację na Florydę w Stanach Zjednoczonych.
Dyktator Kuby[edytuj | edytuj kod]
W 1952 roku wrócił na Kubę i 10 marca dokonał bezkrwawego zamachu stanu, usuwając ze stanowiska wybranego w wolnych wyborach prezydenta Carlosa Prío Socarrása i ogłaszając się po raz drugi prezydentem[5]. Dwa lata później przeprowadził wybory, które zapewniły mu sprawowanie urzędu na dalsze cztery lata. W 1958 roku wygrał wybory drogą wyborczych fałszerstw.
Podczas rządów Batisty zawieszone zostały swobody obywatelskie. Rządził w sojuszu z najbogatszymi plantatorami[6]. W okresie jego rządów gwałtownie wzrosły nierówności ekonomiczne w kraju[6]. Współpracował z amerykańską mafią, która kontrolowała handel narkotykami, hazard i prostytucję w Hawanie[6]. Stany Zjednoczone popierały Batistę ze względu na jego antykomunizm[6]. Amerykańskie firmy mocno inwestowały na Kubie, posiadały około 40% przemysłu cukrowego, 10% kopalń, 80% firm użyteczności publicznej[6]. Batista mordował, więził i prześladował swoich rywali politycznych[6]. Wyprowadzał też środki publiczne na własne konto, podczas rządów wzbogacił się o 40 mln dolarów[6]. Wszystko to sprawiło, że stał się niezwykle niepopularny na Kubie zwłaszcza wśród biednych i w klasie średniej[6].
Od 1952 roku wielu Kubańczyków protestowało przeciwko rządom Batisty. Zaraz po przewrocie studenci zorganizowali protesty przeciwko Batiście[7]. Liderem protestów stał się wykładowca akademicki Rafael García Bárcena, został jednak szybko aresztowany[7]. Spośród wielu grup opozycyjnych wobec rządów Batisty najmocniejszą pozycję uzyskało ugrupowanie skupione dookoła Fidela Castro[7].
Rządy skorumpowanej i represyjnej dyktatury Batisty obaliła rewolucja na czele której stanął Fidel Castro[2]. 1 stycznia 1959 roku opuścił Kubę i udał się na emigrację. Początkowo trafił na Dominikanę, a następnie osiadł w Portugalii[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Fulgencio Batista (ang.). britannica.com.
- ↑ a b Palmer 1998 ↓, s. 43.
- ↑ a b Martínez 2016 ↓, s. 20.
- ↑ Manuel Márquez-Sterling: Cuba 1952-1959: The True Story of Castro’s Rise to Power. Wintergreen: Kleiopatria Digital Press, 2009, s. 134.
- ↑ Martínez 2016 ↓, s. 15.
- ↑ a b c d e f g h James Stuart: Historical dictionary of the 1950s. Westport, Conn.: 2000, s. 67-69. ISBN 0-313-30619-2.
- ↑ a b c Martínez 2016 ↓, s. 21.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Luis Martínez: Revolutionary Cuba: a history. Gainesville, FL: University Press of Florida, 2016. ISBN 978-0-8130-4995-3. (ang.)
- Alan Palmer: Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-28-X.
| Premierzy |
|
|---|---|
| Przewodniczący Rady Ministrów |
|
| Premier |
|
