Języki autochtoniczne Ameryk
język mapudungun (mapucze)
Grupę języków rdzennej ludności obu Ameryk wydziela się ze względów czysto geograficznych, jak dotąd nie udało się bowiem ustalić ich wzajemnego pokrewieństwa. Grupa ta jest silnie zróżnicowana i w dalszym ciągu, ze względu na słaby stopień poznania wielu należących do niej języków (zwłaszcza tych z obszaru Amazonii), nie ma wśród językoznawców zgody co do ich ostatecznej klasyfikacji. Udało się jednak wydzielić kilka rodzin językowych, co do których aktualnie nie zgłasza się już zastrzeżeń albo które uznawane są przez zdecydowaną większość specjalistów.
Rodziny językowe
[edytuj | edytuj kod]Poniżej podano zestawienie ważniejszych uznawanych przez większość specjalistów rodzin językowych wśród języków autochtoniczych obu Ameryk.
- Ameryka Północna (łącznie ze Środkową)
- języki eskimo-aleuckie
- języki algijskie
- języki dene-jenisejskie
- języki muskogejskie (muskogi)
- języki makrosiouańskie[1]
- języki penutiańskie
- języki salisz
- języki juma
- języki wakaskie (wakasz)
- języki uto-azteckie
- języki majańskie (maja)
- języki otomang
- języki ajmara
- języki araukańskie
- języki arawackie
- języki czibczańskie
- języki że
- języki karibi
- języki keczua
- języki mura
- języki tupi
Ponadto wydziela się również ligę języków paleoamerykańskich oraz wiele języków izolowanych.
Liczba użytkowników
[edytuj | edytuj kod]Szacuje się, że językami autochtonicznej ludności obu Ameryk posługuje się dziś od 15 do 20 milionów osób. Wiele języków pierwotnych mieszkańców Ameryki wymarło wraz z najazdem ludności europejskiej z powodu wyniszczania bądź asymilacji plemion indiańskich. Współcześnie najliczniej reprezentowane są języki autochtoniczne w Ameryce Południowej: keczua – 11 mln mówiących, guarani – 2 mln, ajmara – 2 mln. Natomiast w Ameryce Północnej najliczniej reprezentowana jest rodzina na-dene – około 350–400 tys. mówiących.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Teorie o makrosiouańskiej fyli językowej są często krytykowane