Jan Czuj

Jan Czuj
Data i miejsce urodzenia	20 maja 1886 ; Borzęcin
Data i miejsce śmierci	9 sierpnia 1957 ; Warszawa
Miejsce pochówku	cmentarz Powązkowski w Warszawie
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	29 czerwca 1912
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Czuj (ur. 20 maja 1886 w Borzęcinie^[1], zm. 9 sierpnia 1957 w Warszawie) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, pierwszy rektor Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, jeden z księży patriotów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1908 wstąpił do Małego Seminarium Duchownego, gdzie po ukończeniu czteroletnich studiów teologicznych 29 czerwca 1912 otrzymał święcenia kapłańskie. W 1916 ukończył studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując stopień doktora w zakresie patrystyki. 1 lipca 1917 uzyskał nominację na katechetę w brzeskim Gimnazjum im. Jana barona Goetza. W Brzesku udzielał się w różnych organizacjach, m.in. w Stronnictwie Katolicko-Ludowym czy Naczelnym Komitecie Narodowym. W latach 1922–1935 pełnił funkcję posła do Sejmu RP. W 1938 opuścił Brzesko i przeniósł się do Warszawy, gdzie objął Katedrę Patrologii z Homiletyką na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. Mianowany profesorem nadzwyczajnym homiletyki i patrologii z dniem 10 września 1938^[2]. Trzykrotnie był dziekanem tego wydziału. Został pierwszym rektorem Akademii Teologii Katolickiej. W 1948 został mianowany szambelanem papieskim Ojca Świętego Piusa XII.

Na początku lat 50. XX w. dołączył do ruchu księży patriotów, popierających władzę ludową i zmiany zachodzące w Polsce Ludowej po 1944 roku, i został jednym z jego przywódców^[3]. Był prezesem Komisji Intelektualistów (która organizowała dyskusje dotyczące problemów międzynarodowych oraz relacji między marksizmem a katolicyzmem), a także przewodniczącym zjazdu księży związanych z Ruchem Społeczno-Politycznym Katolików PAX, który to zjazd zaaprobował dekret o obsadzaniu stanowisk kościelnych, a odbył się 20 lutego 1953 w Lublinie.

Zmarł w Warszawie po kilkumiesięcznej chorobie 9 sierpnia 1957^[4]^[5]^[6]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 206-1-6)^[6].

Kościół a państwo u św. Augustyna. Lwów: 1918, s. 62.
Hierarchja kościelna u św. Augustyna. Lublin: Uniwersytet Lubelski, 1925, s. 127.
Święty Augustyn o Żydach. Kraków: Gronuś i Orłowski, 1928, s. 60.
Spór św. Augustyna ze św. Hieronimem : studjum biblijno-patrystyczne. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1934, s. 39.
Poglądy św. Augustyna na wymowę kościelną. Warszawa: 1936, s. 55.
Żywot św. Augustyna. Warszawa: Wydawnictwo SS. Loretanek-Benedyktynek, 1952, s. 227.

↑ StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 126 .
↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 11, s. 455, 5 listopada 1938.
↑ Praca zbiorowa, Leksykon historii Polski po II wojnie światowej 1944–1997. Warszawa 2003, s. 101,
↑ Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny. Tom III. K-Ł, wyd. Warszawa 2005, s. 425.
↑ Informacja w bazie Biogramów Biblioteki Jagiellońskiej
↑ ^a ^b Cmentarz Stare Powązki: JAN CZUJ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-14] .
↑ Św. Augustyn a rasizm. „Ateneum Kapłańskie”. Rok 31 Tom 44 Zeszyt 1, s. 1–12, czerwiec–lipiec 1939. Włocławek: Seminarium Duchowne. [dostęp 2020-11-30].
↑ M.P. z 1953 r. nr 93, poz. 1289 „za zasługi w pracy społecznej”.
↑ M.P. z 1951 r. nr 79, poz. 1085 „za zasługi położone w akcji walki o pokój”.
↑ M.P. z 1939 r. nr 59, poz. 110 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
↑ M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1481 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy społecznej”.

Praca zbiorowa: Leksykon historii Polski po II wojnie światowej 1944–1997. Warszawa: 2003.
http://www.liceum.brzesko.pl/kadra/biografie/6.html.
http://books.google.com/books?isbn=8324006753.
Multimedialna historia Polski. Cz. 28 - "O ludzki socjalizm", 2007, ISBN 978-83-60-66928-0.
Kronika XX wieku, Marian BM.B. Michalik (oprac.), EugeniuszE. Duraczyński (oprac.), Jolanta MJ.M. Michasiewicz (red.), Warszawa: „Kronika”, 1991, ISBN 83-900331-0-0, OCLC 834073689 .

Rektorzy Akademii Teologii Katolickiej (1954–1999)	Jan Czuj (1954–1956) Wincenty Kwiatkowski (1956–1965) Józef Iwanicki (1965–1972) Jan Piotr Stępień (1972–1981) Remigiusz Sobański (1981–1987) Helmut Juros (1987–1990) Jan Łach (1990–1996) Roman Bartnicki (1996–1999)
Rektorzy Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (od 1999)	Roman Bartnicki (1999–2005) Ryszard Rumianek (2005–2010) Henryk Skorowski (2010–2012) Stanisław Dziekoński (od 2012)