Jean Vanier

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Jean Vanier
Ilustracja
Jean Vanier (2012)
Data i miejsce urodzenia

10 września 1928
Genewa

Data i miejsce śmierci

7 maja 2019
Paryż

Zawód, zajęcie

działacz społeczny i religijny

Narodowość

kanadyjska

Tytuł naukowy

doktor filozofii

Alma Mater

Institut catholique de Paris

Stanowisko

organizator wspólnot L’Arche

Wyznanie

katolickie

Rodzice

Georges Vanier, Pauline Vanier

Odznaczenia
Order Kanady – Towarzysz (Companion) Order Kanady – Oficer (Officer) Wielki Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Ecce Homo
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Jean Vanier (ur. 10 września 1928 w Genewie, zm. 7 maja 2019 w Paryżu[1]) – kanadyjski działacz społeczny i filantrop, organizator wspólnot religijnych L’Arche, w których opieką nad niepełnosprawnymi intelektualnie zajmują się dzielący z nimi życie pełnosprawni, współtwórca ruchu Wiara i Światło.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Georges’a Vaniera i Pauline Vanier, z d. Thompson[2]. Miał czworo rodzeństwa: Thérèse (1923–2014), Georgesa (ur. 1925), Bernarda (ur. 1927) i Michela (ur. 1941)[3]. Urodził się w Genewie, gdzie jego ojciec pracował jako członek kanadyjskiej delegacji wojskowej uczestniczącej w pracach Ligi Narodów[4], od 1931 mieszkał z rodzicami w Londynie, od lata 1939 w Paryżu, gdzie jego ojciec od stycznia 1939 był posłem kanadyjskim[5]. W lipcu 1940 wraz z rodzeństwem i babcią powrócił do Kanady (na pokładzie MS Batory), gdzie wkrótce dołączyli do niego rodzice[6]. W Montrealu podjął naukę w Loyola High School[6], ale w maju 1942 powrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie rozpoczął naukę w Królewskiej Szkole Royal Navy w Dartmouth[7]. Po ukończeniu szkoły w grudniu 1945 został członkiem załogi okrętu szkoleniowego HMS Frobisher[8], po ukończeniu rejsu szkoleniowego został przydzielony do załogi HMS Vanguard w stopniu midszypmena[9], od 1948 służył na kanadyjskim HMCS Magnificent[10].

W 1950 opuścił służbę wojskową i przyłączył się do wspólnoty Woda Żywa, którą o. Thomas Philippe OP prowadził w Soisy-sur-Seine[11]. W 1952 został po wyjeździe o. Philippe do Rzymu mianowany dyrektorem tej wspólnoty, w 1956 został odwołany z tego stanowiska[12]. W latach 1956–1961 mieszkał m.in. w Bellefontaine, Crulai, Fatimie, od 1960 w Törbel w Szwajcarii i od wiosny 1961 w Paryżu[13]. Pracował w tym czasie nad pracą doktorską Szczęście jako zasada i cel etyki arystotelesowskiej, którą w 1962 obronił w Institut Catholique w Paryżu[10]. Następnie zaproponowano mu pracę wykładowcy etyki w St. Michael's College Uniwersytetu w Toronto[14], jednak prowadził wykłady tylko czasowo, nie zdecydował się na podjęcie stałej pracy i powrócił do Francji[15].

Od 1964 zamieszkał w Trosly-Breuil, gdzie mieszkał o. Philippe. Tam dał początek wspólnocie L'Arche, której nazwa nawiązuje do biblijnej arki Noego[16]. Początkowo mieszkał z dwoma niepełnosprawnymi intelektualnie mężczyznami, Raphealem Simim i Philippe’em Seuxem[17]. W następnych miesiącach i latach zamieszkali w domu Arki kolejni mieszkańcy, zarówno osoby niepełnosprawne, jak i wolontariusze (tzw. asystenci)[18]. Już w 1965 wspólnota liczyła ok. 50 osób i miała pod swoją opieką dwa domy (przejęła bowiem odpowiedzialność za likwidowany dom dla osób niepełnosprawnych)[19], starając się połączyć wymagania profesjonalnej opieki medyczno-socjalnej z budowaniem wspólnoty o fundamencie chrześcijańskim[20], w kolejnych latach kolejne domy wspólnoty powstawały na wszystkich kontynentach[21]. W maju 2019 roku ruch obejmował 154 wspólnoty na całym świecie[22].

Jean Vanier łączył kierowanie L'Arche z aktywną działalnością rekolekcyjną i odczytową na całym świecie[23]. W 1971 zainicjował wraz z Marie-Hélène Mathieu ruch Wiara i Światło[24]. W 1975 zrezygnował z funkcji koordynatora międzynarodowego L'Arche, od 1980 nie pełnił już we wspólnocie żadnych stanowisk[25]. W dalszym ciągu mieszkał w domu wspólnoty w Trosly-Breuil, był aktywny publicznie, przypominał o konieczności zagwarantowania osobom z upośledzeniem umysłowym godnych warunków życia i należnego miejsca w społeczeństwie[26], podkreślając, że chodzi nie tyle o „zajmowanie się” osobami niepełnosprawnymi, co wspólne życie z nimi[27].

W 2015 uhonorowany Nagrodą Templetona[28], a w 2016 r. wstęgą Komandora Orderu Legii Honorowej.[29] Pochowany na cmentarzu w Trosly-Breuil.[30]

Wykorzystywania seksualne kobiet[edytuj | edytuj kod]

22 lutego 2020 r. kierownictwo L’Arche International poinformowało w komunikacie prasowym o wynikach dochodzenia, które na ich zlecenie przeprowadziła niezależna brytyjska organizacja GCPS w sprawie działalności Jeana Vaniera oraz jego związków z ojcem Thomasem Philippe’em, którego uważał za swojego duchowego mentora. Dochodzenie objęło lata 1970–2005 i ujawniło wiarygodne i spójne świadectwa sześciu dorosłych kobiet, z których każda poinformowała, że Jean Vanier nawiązał z nimi stosunki seksualne. Kobiety nie miały wzajemnie wcześniej żadnej wiedzy o sobie. Zgłosiły podobne fakty wykorzystywania seksualnego, manipulacji w sferze emocjonalnej. Relacje wywarły znaczący negatywny wpływ na ich życie osobiste i późniejsze relacje. Potwierdzono również podjęcie przez Jeana Vaniera pewnych dewiacyjnych, pseudomistycznych teorii i praktyk ojca Thomasa Philippe’a[31][32]. Wśród wykorzystanych były wolontariuszki i siostry zakonne. Publikując komunikat, przedstawiciele L’Arche podkreślali, że wśród wykorzystywanych kobiet nie było niepełnosprawnych[33].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Wspólnota miejscem radości i przebaczenia[a]
  • In Weakness, Strength
  • Tears of Silence
  • Eruption to Hope
  • Followers of Jesus
  • Be Not Afraid
  • Community and Growth
  • The Challenge of L’Arche (antologia)
  • I Walk with Jesus
  • Man and Woman He Made Them
  • The Broken Body: Journey to Wholeness
  • I Meet Jesus
  • Images of Love: Words of Hope
  • A Network of Friends: Letters of Jean Vanier to the Friends
  • From Brokenness to Community
  • Jesus, The Gift of Love
  • An Ark for the Poor: The Story of L’Arche
  • The Heart of L’Arche
  • Our Journey Home
  • The Scandal of Service
  • Becoming Human
  • Door of Hope
  • Seeing Beyond Depression
  • Made for Happiness, Discovering the Meaning of Life with Aristotle
  • Drawn into the Mystery of Jesus through the Gospel of John
  • Finding Peace
  • Befriending the Stranger
  • From Brokenness to Wholeness
  • Welcoming “the Other”

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Publikację przełożyła Lucyna Rutowska, Éditions du Dialogue, Paris 1985, ISBN 2-85316-047-5

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ L’Arche Polska – strona oficjalna fundacji. larche.org.pl. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)].
  2. ↑ Constant 2015 ↓, s. 21, 32.
  3. ↑ Constant 2015 ↓, s. 28.
  4. ↑ Constant 2015 ↓, s. 21.
  5. ↑ Constant 2015 ↓, s. 34, 37.
  6. ↑ a b Constant 2015 ↓, s. 41.
  7. ↑ Constant 2015 ↓, s. 43, 47.
  8. ↑ Constant 2015 ↓, s. 52, 55.
  9. ↑ Constant 2015 ↓, s. 56.
  10. ↑ a b Constant 2015 ↓, s. 61.
  11. ↑ Constant 2015 ↓, s. 78–80.
  12. ↑ Constant 2015 ↓, s. 102, 104.
  13. ↑ Constant 2015 ↓, s. 106–108, 110.
  14. ↑ Constant 2015 ↓, s. 112.
  15. ↑ Constant 2015 ↓, s. 113.
  16. ↑ Constant 2015 ↓, s. 122–123.
  17. ↑ Constant 2015 ↓, s. 124–125.
  18. ↑ Constant 2015 ↓, s. 126–130.
  19. ↑ Constant 2015 ↓, s. 137.
  20. ↑ Constant 2015 ↓, s. 137–138.
  21. ↑ Constant 2015 ↓, s. 141, 173.
  22. ↑ In the world – L’Arche internationale. larche.org. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-17)]. (ang.).
  23. ↑ Constant 2015 ↓, s. 149.
  24. ↑ Constant 2015 ↓, s. 171, 195.
  25. ↑ Constant 2015 ↓, s. 200.
  26. ↑ Constant 2015 ↓, s. 207.
  27. ↑ Constant 2015 ↓, s. 210.
  28. ↑ ekai.pl: Nagroda Templetona dla Jeana Vanier. ekai.pl. [dostęp 2015-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-24)].
  29. ↑ Jean Vanier odznaczony Legią Honorową. Order wręczył mu premier Francji, Aleteia Polska, 7 grudnia 2016 [dostęp 2022-09-07] (pol.).
  30. ↑ Redakcja, W Trosly-Breuil rozpoczął się pogrzeb Jeana Vaniera, Stacja7.pl, 16 maja 2019 [dostęp 2022-09-07] (pol.).
  31. ↑ Jean Vanier wykorzystywał seksualnie kobiety. Zarzuty potwierdza L’Arche International, Deon.pl, 2020-02-22
  32. ↑ Magdalena Keler „Święty za życia” Jean Vanier przez lata wykorzystywał seksualnie kobiety. Szczegóły ujawnia wewnętrzny raport L'Arche, Gazeta Wyborcza Wysokie Obcasy, 2020-02-22
  33. ↑ Jean Vanier, twórca Arki, oskarżony o molestowanie co najmniej 6 kobiet, Aleteia, 2020-02-22

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Laureaci Nagrody Templetona
XX wiek
XXI wiek
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jean_Vanier&oldid=68370648”