Jean Vanier
| ||
.jpg) Jean Vanier (2012) | ||
| Data i miejsce urodzenia | 10 września 1928 Genewa | |
| Data i miejsce śmierci | 7 maja 2019 Paryż | |
| Narodowość | kanadyjska | |
| Tytuł naukowy | doktor filozofii | |
| Alma Mater | Institut catholique de Paris | |
| Stanowisko | organizator wspólnot L’Arche | |
| Wyznanie | katolickie | |
| Rodzice | Georges Vanier, Pauline Vanier | |
| Odznaczenia | ||
    
| ||
Jean Vanier (ur. 10 września 1928 w Genewie, zm. 7 maja 2019 w Paryżu[1]) – kanadyjski działacz społeczny i filantrop, organizator wspólnot religijnych L’Arche, w których opieką nad niepełnosprawnymi intelektualnie zajmują się dzielący z nimi życie pełnosprawni, współtwórca ruchu Wiara i Światło.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Georges’a Vaniera i Pauline Vanier, z d. Thompson[2]. Miał czworo rodzeństwa: Thérèse (1923-2014), Georgesa (ur. 1925), Bernarda (ur. 1927) i Michela (ur. 1941)[3]. Urodził się w Genewie, gdzie jego ojciec pracował jako członek kanadyjskiej delegacji wojskowej uczestniczącej w pracach Ligi Narodów[4], od 1931 mieszkał z rodzicami w Londynie, od lata 1939 w Paryżu, gdzie jego ojciec od stycznia 1939 był posłem kanadyjskim[5]. W lipcu 1940 wraz z rodzeństwem i babcią powrócił do Kanady (na pokładzie MS Batory), gdzie wkrótce dołączyli do niego rodzice[6]. W Montrealu podjął naukę w Loyola High School[6], ale w maju 1942 powrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie rozpoczął naukę w Królewskiej Szkole Royal Navy w Dartmouth[7]. Po ukończeniu szkoły w grudniu 1945 został członkiem załogi okrętu szkoleniowego HMS Frobisher[8], po ukończeniu rejsu szkoleniowego został przydzielony do załogi HMS Vanguard w stopniu midszypmena[9], od 1948 służył na kanadyjskim HMCS Magnificent[10].
W 1950 opuścił służbę wojskową i przyłączył się do wspólnoty Woda Żywa, którą o. Thomas Philippe OP prowadził w Soisy-sur-Seine[11]. W 1952 został po wyjeździe o. Philippe do Rzymu mianowany dyrektorem tej wspólnoty, w 1956 został odwołany z tego stanowiska[12]. W latach 1956-1961 mieszkał m.in. w Bellefontaine, Crulai, Fatimie, od 1960 w Törbel w Szwajcarii i od wiosny 1961 w Paryżu[13]. Pracował w tym czasie nad pracą doktorską Szczęście jako zasada i cel etyki arystotelesowskiej, którą w 1962 obronił w Institut Catholique w Paryżu[10]. Następnie zaproponowano mu pracę wykładowcy etyki w St. Michael's College Uniwersytetu w Toronto[14], jednak prowadził wykłady tylko czasowo, nie zdecydował się na podjęcie stałej pracy i powrócił do Francji[15].
Od 1964 zamieszkał w Trosly-Breuil, gdzie mieszkał o. Philippe. Tam dał początek wspólnocie L'Arche, której nazwa nawiązuje do biblijnej arki Noego[16]. Początkowo mieszkał z dwoma niepełnosprawnymi intelektualnie mężczyznami, Raphealem Simim i Philippe’em Seuxem[17]. W następnych miesiącach i latach zamieszkali w domu Arki kolejni mieszkańcy, zarówno osoby niepełnosprawne, jak i wolontariusze (tzw. asystenci)[18]. Już w 1965 wspólnota liczyła ok. 50 osób i miała pod swoją opieką dwa domy (przejęła bowiem odpowiedzialność za likwidowany dom dla osób niepełnosprawnych)[19], starając się połączyć wymagania profesjonalnej opieki medyczno-socjalnej z budowaniem wspólnoty o fundamencie chrześcijańskim[20], w kolejnych latach kolejne domy wspólnoty powstawały na wszystkich kontynentach[21]. W maju 2019 roku ruch obejmował 154 wspólnoty na całym świecie[22].
Jean Vanier łączył kierowanie L'Arche z aktywną działalnością rekolekcyjną i odczytową na całym świecie[23]. W 1971 zainicjował wraz z Marie-Hélène Mathieu ruch Wiara i Światło[24]. W 1975 zrezygnował z funkcji koordynatora międzynarodowego L'Arche, od 1980 nie pełnił już we wspólnocie żadnych stanowisk[25]. W dalszym ciągu mieszkał w domu wspólnoty w Trosly-Breuil, był aktywny publicznie, przypominał o konieczności zagwarantowania osobom z upośledzeniem umysłowym godnych warunków życia i należnego miejsca w społeczeństwie[26], podkreślając, że chodzi nie tyle o "zajmowanie się" osobami niepełnosprawnymi, co wspólne życie z nimi[27].
W 2015 uhonorowany Nagrodą Templetona[28].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Wspólnota miejscem radości i przebaczenia[a]
- In Weakness, Strength
- Tears of Silence
- Eruption to Hope
- Followers of Jesus
- Be Not Afraid
- Community and Growth
- The Challenge of L’Arche (antologia)
- I Walk with Jesus
- Man and Woman He Made Them
- The Broken Body: Journey to Wholeness
- I Meet Jesus
- Images of Love: Words of Hope
- A Network of Friends: Letters of Jean Vanier to the Friends
- From Brokenness to Community
- Jesus, The Gift of Love
- An Ark for the Poor: The Story of L’Arche
- The Heart of L’Arche
- Our Journey Home
- The Scandal of Service
- Becoming Human
- Door of Hope
- Seeing Beyond Depression
- Made for Happiness, Discovering the Meaning of Life with Aristotle
- Drawn into the Mystery of Jesus through the Gospel of John
- Finding Peace
- Befriending the Stranger
- From Brokenness to Wholeness
- Welcoming “the Other”
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Publikację przełożyła Lucyna Rutowska, Éditions du Dialogue, Paris 1985, ISBN 2-85316-047-5
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ L’Arche Polska – strona oficjalna fundacji. larche.org.pl. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)].
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 21, 32.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 28.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 21.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 34, 37.
- ↑ a b Constant 2015 ↓, s. 41.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 43, 47.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 52, 55.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 56.
- ↑ a b Constant 2015 ↓, s. 61.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 78–80.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 102, 104.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 106-108, 110.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 112.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 113.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 122–123.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 124–125.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 126–130.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 137.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 137–138.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 141, 173.
- ↑ In the world – L’Arche internationale (ang.). larche.org. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-17)].
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 149.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 171, 195.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 200.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 207.
- ↑ Constant 2015 ↓, s. 210.
- ↑ ekai.pl: Nagroda Templetona dla Jeana Vanier. ekai.pl. [dostęp 2015-03-14].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Anne-Sophie Constant: Jean Vanier. Biografia. Kraków: WAM, 2015. ISBN 978-83-277-1035-2.
