Jeżatka

Jeżatka
	Atherurus
	F. Cuvier, 1829
	; Przedstawiciel rodzaju – jeżatka azjatycka (Atherurus macrourus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
(bez rangi)	incertae sedis
Rodzina	jeżozwierzowate
Rodzaj	jeżatka
	Typ nomenklatoryczny
	Hystrix macroura Linnaeus, 1758
Synonimy
	Atherura: J.E. Gray, 1847;
	Atherura: J.E. Gray, 1847;
Gatunki
	4 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	4 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jeżatka^[3] (Atherurus) – rodzaj ssaków z rodziny jeżozwierzowatych (Hystricidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce (Gambia, Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Togo, Benin, Kamerun, Sudan, Gwinea Równikowa, Gabon, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Uganda i Kenia; być może Senegal i Tanzania) i Azji (Chiny, Indie, Bangladesz, Mjanma, Laos, Wietnam, Tajlandia i Malezja)^[4]^[5]^[6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 365–600 mm, długość ogona 100–260 mm, długość tylnej stopy 68–80 mm, długość ucha 38–42 mm; masa ciała 1,5–4,3 kg^[5]^[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1829 roku francuski przyrodnik Frédéric Cuvier w słowniku przyrodniczym o tytule Dictionnaire des sciences naturelles^[1]. Oryginalny opis nie obejmował żadnego gatunku, na gatunek typowy wyznaczono jeżatkę azjatycką (A. macrourus).

Etymologia

Atherurus (Atherura): gr. αθηρ athēr ‘wąsy, ości u kłosa’; ουρα oura ‘ogon’^[8].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[9]^[7]^[4]^[3]:

Atherurus africanus J.E. Gray, 1842 – jeżatka afrykańska
Atherurus macrourus (Linnaeus, 1758) – jeżatka azjatycka

Opisano również gatunki wymarłe^[10]:

Atherurus garbo Wesselman, Black & Asnake, 2009^[11] (Etiopia; miocen)
Atherurus karnuliensis Lydekker, 1886^[12] (Indie; plejstocen)

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Atherurus F. Cuvier, 1829.

Przypisy

↑ ^a ^b F. Cuvier: Zoologie = Mammalogie. W: C. Sonnini (red.): Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos connoissances, soit relativement à l’utilité qu’en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le commerce et les artes. Suivi d’une biographie des plus célèbres naturalistes. T. 59. Strasbourg & Paris: F. G. Levrault & Le Normant, 1829, s. 483. (fr.).
↑ J.E. Gray. On the porcupines of the Older or Eastern Continent, with descriptions of some new species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15, s. 99, 1847. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 286. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 542. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b E. Barthelmess: Family Hystricidae (Old World Porcupines). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 323–324. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Atherurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-06].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 349. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 127, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-14]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Atherurus, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-14] (ang.).
↑ H.B. Wesselman, M.T. Black & M. Asnake: Small mammals. W: Y. Haile-Selassie & G. WoldeGabriel (redaktorzy): Ardipithecus kadabba: Late Miocene Evidence from the Middle Awash, Ethiopia. Berkeley (California): University of California Press, 2009, s. 112. ISBN 978-0-520-25440-4. (ang.).
↑ R. Lydekker: Indian tertiary & post-tertiary vertebrata. The fauna of the Kamul Caves. W: Geological Survey of India: Indian Tertiary and post Tertiary Vertebrata. T. 4. Cz. 2. Calcutta: Geological Survey Office, 1886, s. 154, seria: Memoirs of the Geological Survey of India, Palaeontologia Indica. (ang.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Atherurus F. Cuvier, 1829.

[Cuvier-1] F. Cuvier: Zoologie = Mammalogie. W: C. Sonnini (red.): Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos connoissances, soit relativement à l’utilité qu’en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le commerce et les artes. Suivi d’une biographie des plus célèbres naturalistes. T. 59. Strasbourg & Paris: F. G. Levrault & Le Normant, 1829, s. 483. (fr.).

[Gray-3] J.E. Gray. On the porcupines of the Older or Eastern Continent, with descriptions of some new species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15, s. 99, 1847. (ang.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 286. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 542. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Barthelmess-6] E. Barthelmess: Family Hystricidae (Old World Porcupines). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 323–324. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Atherurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-06].

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 349. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-9] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 127, 1904. (ang.).

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-14]. (ang.).

[Zijlstra-11] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Atherurus, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-14] (ang.).

[wes&inni-12] H.B. Wesselman, M.T. Black & M. Asnake: Small mammals. W: Y. Haile-Selassie & G. WoldeGabriel (redaktorzy): Ardipithecus kadabba: Late Miocene Evidence from the Middle Awash, Ethiopia. Berkeley (California): University of California Press, 2009, s. 112. ISBN 978-0-520-25440-4. (ang.).

[lyd-13] R. Lydekker: Indian tertiary & post-tertiary vertebrata. The fauna of the Kamul Caves. W: Geological Survey of India: Indian Tertiary and post Tertiary Vertebrata. T. 4. Cz. 2. Calcutta: Geological Survey Office, 1886, s. 154, seria: Memoirs of the Geological Survey of India, Palaeontologia Indica. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]