Judea Pearl
Judea Pearl (2013) | |
Data i miejsce urodzenia |
4 września 1936 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
Informatyk, filozof, statystyk i fizyk |
Tytuł naukowy |
profesor |
Alma Mater |
Technion, New Jersey Institute of Technology, Uniwersytet Rutgersa, New York University Tandon School of Engineering |
Uczelnia | |
Wydział |
Cognitive Systems Laboratory |
Stanowisko |
kierownik |
Pracodawca | |
Odznaczenia | |
Nagroda Turinga | |
Strona internetowa |
Judea Pearl (ur. 4 września 1936 w Tel Awiwie) – izraelsko-amerykański informatyk i filozof z polskimi korzeniami, znany dzięki wiodącej roli między innymi w naukowej formalizacji wnioskowania przyczynowego, rozwojowi probabilistycznego rozumienia sztucznej inteligencji, i opracowaniu sieci bayesowskich.
Jest laureatem Nagrody Turinga z 2011 r. za „fundamentalny wkład w dziedzinę sztucznej inteligencji przez opracowanie formalnego rachunku wnioskowania probabilistycznego i przyczynowego”[1].
Jego syn, Daniel Pearl, był dziennikarzem The Wall Street Journal, który został uprowadzony i zabity w 2002 r. w Pakistanie przez bojowników powiązanych z Al-Ka’idą[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne życie i wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]Judea urodził się w ówczesnym Tel Awiwie w Brytyjskim Mandacie Palestyny w 1936 w rodzinie żydowskich imigrantów z Polski[3]; jednym z jego przodków był Menachem Mendel Morgenstern. Po służbie w Siłach Obronnych Izraela i okresie życia w kibucu, odbył studia na Technionie uzyskując w 1960 licencjat z elektrotechniki, gdzie poznał także swoją przyszłą żonę Ruth. Emigrował następnie do USA, gdzie w 1961 zdobył tytuł magistra elektrotechniki na New Jersey Institute of Technology (wtedy Newark College of Engineering), magistra fizyki Uniwersytetu Rutgersa, i doktora elektrotechniki NYU Tandon (wtedy Polytechnic Institute of Brooklyn) dzięki dysertacji Vortex Theory of Superconductive Memories[1].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Rozpoczął karierę w laboratoriach RCA, gdzie zajmował się materiałami nadprzewodzącymi; ponieważ dziedzina ta została – jak to określił w wywiadzie – „wymieciona” przez rozpowszechnienie się technologii półprzewodników[4], podjął następnie pracę w 1970 na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Jego wczesna praca akademicka poświęcona była probabilistycznej sztucznej inteligencji. Był jednym z redaktorów-założycieli Journal of Causal Inference. Początkowo zasiadał w kadrze Wydziału Elektrotechniki, szybko przeniósł się jednak do nowo powstałego Wydziału Informatyki[1].
W 1976 otrzymał pełną profesurę. W 1978 założył Cognitive Systems Laboratory. Zajmował się wówczas głównie algorytmami heurystycznymi i kombinatorycznymi, i prowadził kursy teorii prawdopodobieństwa i teorii decyzji. Pracuje na UCLA do dziś, gdzie pozostał profesorem informatyki i statystyki, oraz dyrektorem Cognitive Systems Laboratory[1].
Życie prywatne i poglądy
[edytuj | edytuj kod]Ma z żoną Ruth trójkę dzieci. Ich syn, Daniel Pearl, został jako reporter The Wall Street Journal zabity w 2002 r. w Pakistanie; rodzice założyli na jego cześć NGO Daniel Pearl Foundation, której misją jest promocja międzykulturowego porozumienia poprzez współpracę dziennikarską i kulturalną. Judea wystąpił w filmie dokumentalnym z 2015 r. na temat rodzinnych tragedii[5], opublikował także w 2009 esej opisujący jego krytyczną wobec paradoksów polityki „Wojny z terroryzmem” perspektywę w The Wall Street Journal[6]. Miał powiedzieć w rozmowie: „Nienawiść zabiła mojego syna. Dlatego jestem zdeterminowany zwalczać nienawiśc[7].” Pearl określa się jako ateista, który czuje się jednak przywiązany do żydowskich modlitw, tradycji i etyki[8].
Wybrane osiągnięcia i publikacje
[edytuj | edytuj kod]Judea Pearl był jednym z pionierów sieci bayesowskich, i pomysłodawcą wielu sposobów matematycznej formalizacji i modelowania przyczynowości. Jego obszary zainteresowania obejmują filozofię nauki, reprezentacje wiedzy i logiki nieklasyczne[1].
Książki
[edytuj | edytuj kod]- Heuristics, Addison-Wesley, 1984
- Probabilistic Reasoning in Intelligent Systems, Morgan-Kaufmann, 1988
- Causality: Models, Reasoning, and Inference, Cambridge University Press, 2000
- I Am Jewish: Personal Reflections Inspired by the Last Words of Daniel Pearl, Jewish Lights, 2004.
- Causal Inference in Statistics: A Primer, Wiley, 2016. ISBN 978-1119186847 (z Madelyn Glymour i Nicholasem Jewellem)
- The Book of Why: The New Science of Cause and Effect, Basic Books, 2018. ISBN 978-0-465-09760-9 (z Dana Mackenziem)
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 2015–Tytuł Fellow, Association for Computing Machinery (ACM)
- 2014–Wybrany do National Academy of Sciences
- 2011–Nagroda Turinga
- 2011–IEEE Intelligent Systems’ AI’s Hall of Fame
- 1990–Tytuł Fellow, American Association for Artificial Intelligence (AAAI)
- 1988–Tytuł Fellow, Institute of Electrical and Electronic Engineers (IEEE)
- 1975–NATO Senior Fellowship in Science
- 1965–RCA Laboratories Achievement Award
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Judea Pearl – A.M. Turing Award Laureate [online], A.M. Turing Award, 2011 [dostęp 2019-03-07] .
- ↑ Daren Fonda , On the Trail of Daniel Pearl, „Time”, 27 września 2003, ISSN 0040-781X [dostęp 2019-03-07] (ang.).
- ↑ David B. Green , This Day in Jewish History: Journalist Daniel Pearl Murdered in Pakistan by Islamic Terrorists, „Haaretz”, 1 lutego 2015 [dostęp 2019-03-07] (ang.).
- ↑ Leah Hoffmann , Q&A, „Communications of the ACM”, 55 (6), 2012, s. 136, DOI: 10.1145/2184319.2184347 [dostęp 2019-03-07] (ang.).
- ↑ Phaedra Wilkinson , With My Whole Broken Heart – Deerfield Review [online], web.archive.org, 10 lipca 2015 [dostęp 2019-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-10] .
- ↑ Judea Pearl , Daniel Pearl and the Normalization of Evil, „Wall Street Journal”, 4 lutego 2009, ISSN 0099-9660 [dostęp 2019-03-07] (ang.).
- ↑ Jonathan Sacks , Covenant & Conversation: Against Hate [online], Israel National News, 5 września 2014 [dostęp 2019-03-07] (ang.).
- ↑ The Price of Being Jewish: An Interview with Judea Pearl [online], Moment Magazine – The Next 5,000 Years of Conversation Begin Here, 1 lutego 2013 [dostęp 2019-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-13] (ang.).
- ISNI: 000000011688905X
- VIAF: 94373233
- LCCN: n83071112
- GND: 139283331
- NDL: 01155642
- BnF: 12744184k
- SUDOC: 060348674
- SBN: MILV044001
- NLA: 36136409
- NKC: vse2012727269
- NTA: 06933952X
- BIBSYS: 90179462
- CiNii: DA00036314
- Open Library: OL948859A
- PLWABN: 9812463916105606
- NUKAT: n95207966
- J9U: 987007266452405171
- LNB: 000027330
- NSK: 000543284
- CONOR: 89518435
- LIH: LNB:BTwc;=CA