Język pomocniczy
Język pomocniczy (międzynarodowy język pomocniczy, ang. international auxiliary language, skracane do IAL lub aukslang) – język używany w komunikacji między różnojęzycznymi osobami[1].
Podstawowym założeniem aukslangu jest ułatwienie komunikacji, nie zaś zastąpienie powszechnie używanych języków rodzimych.
Sztuczny język pomocniczy
[edytuj | edytuj kod]Pojęcie języków pomocniczych odnosi się przeważnie do języków sztucznych, takich jak esperanto, ido, interlingua, volapük, occidental czy też latino sine flexione. Języki tego rodzaju mają przeważnie charakter aposterioryczny i mogą wykazywać cechy schematyczne lub naturalistyczne. Nie funkcjonują jako powszechne środki komunikacji. Najpopularniejszym z nich jest esperanto[2][1].
Naturalny język pomocniczy
[edytuj | edytuj kod]Jako język pomocniczy określa się również język etniczny, któremu nadano tę rolę np. w drodze międzynarodowej umowy. Taką mową mógłby być jeden z najczęściej używanych, jednak nawet język angielski i mandaryński są używane przez mniej niż czwartą część populacji świata.
W celu przezwyciężenia tych trudności proponowano wprowadzenie w drodze międzynarodowego konsensusu, w konsultacji z ekspertami z rozmaitych dziedzin wiedzy, języka sztucznego lub etnicznego. Miałby to być język w formie ustnej i pisemnej. Język taki miałby być nauczany w każdym kraju jako dodatkowy (drugi język), obok języków narodowych.
Języki niewidomych i niesłyszących
[edytuj | edytuj kod]Proponowano także przyjęcie oficjalnego pisma dla niewidomych, zgodnego z międzynarodowym językiem pomocniczym. Jako lingua franca głuchych zaproponowano język znaków, taki jak gestuno, gdyż w chwili obecnej istnieje kilka niezgodnych ze sobą języków. Uważa się, że język taki nie powinien być zgodny z formą mówioną i pisaną międzynarodowego języka pomocniczego, gdyż języki znaków są niezależne od tych form.
Pomysły te nie upowszechniły się jednak w takiej mierze, jak zakładano. Uważa się niekiedy, że konieczne jest polityczne wsparcie ze strony państw, uzupełnione o środki niezbędne do nauczania i wdrażania.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Alicja Sakaguchi, Tworzenie międzynarodowych języków pomocniczych na tle rozwoju językoznawstwa ogólnego, „Scripta Neophilologica Posnaniensia” (2), 2000, s. 141–161, DOI: 10.14746/snp.2000.02.08, ISSN 1509-4146 [dostęp 2024-10-29] (pol.).
- ↑ Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, s. 324, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- OneTongue.com – witryna poświęcona upowszechnieniu idei międzynarodowego języka pomocniczego
- The Function of an International Auxiliary Language – artykuł napisany przez Edwarda Sapira, omawiający kwestie języka pomocniczego.