Kamienica Ernsta Mixa w Bydgoszczy
Widok od ul. Gdańskiej | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Gdańska 10 |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Kondygnacje |
5 |
Ukończenie budowy | |
Ważniejsze przebudowy | |
Położenie na mapie Bydgoszczy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Kamienica Ernsta Mixa w Bydgoszczy – kamienica położona w Bydgoszczy przy ul. Gdańskiej 10.
Położenie
Budynek stoi we wchodniej pierzei ul. Gdańskiej, między ul. Focha, a Parkową.
Historia
Kamienica została wzniesiona w 1863 r. przez fabrykanta mydła Ernsta Mixa jako zespół dwóch budynków[1]. W 1905 roku budynek południowy rozbudowany został o aneks mieszkalny utrzymany w stylu secesyjnym z bogatą dekoracją figuralną według projektu architekta Fritza Weidnera[1].
W 1910 r. budynek został przez właściciela zaadaptowany do celów handlowych[2]. Dwie dolne kondygnacje posłużyły wówczas domowi towarowemu "Modehaus Bromberg"[2].
Ostateczna zmiana stylistyki elewacji frontowej i ujednolicenie obu kamienic związane były z budową kinoteatru "Kristal" (w latach wojennych "Ufa Westpreussen", a w latach 1945-2003 "Pomorzanin"). Przebudowa miała miejsce w latach 1913-1914, a projekt wykonał ponownie Fritz Weidner[1]. W konstrukcji budynku wykonawcy zastosowali nowatorską na owe czasy technologię żelbetową. Fasady ujednolicono i nadano im formy modernistyczne. Wnętrze kinoteatru przewidziano na 478 miejsc, w tym 286 miejsc umiejscowiono na galeriach[1][3]. Projekcje filmowe rozpoczęto 1 kwietnia 1914 roku. Cały obiekt - za kredyty z Banku Stadthagen - wzniosła spółka Mixa, Tucholski, Weidner.
W okresie międzywojennym przy kinie urządzono "Bar Angielski", gdzie co czwartek odbywały się dancingi z jazzbandem Orłowskiego. W pomieszczeniach frontowych od 1921 roku zainstalowano biura Poznańskiego Banku Ziemian, a od 1944 roku niemiecką Kasę Okręgu Bydgoszcz (niem. Sparkasse des Kreis Bromberg). W 1946 roku lokale na parterze i na piętrze przeznaczono na Państwowy Bank Rolny. W 1948 r. dokonano przebudowy kamienicy[2].
W pomieszczeniach oficynowych od 1863 roku aż do II wojny światowej funkcjonowała fabryka mydła i świec Ernsta Mixa. Zakład został rozbudowany w 1905 roku i przekształcony w latach budowy kina. W okresie powojennym w dawnych pomieszczeniach fabrycznych mieścił się Klub Międzynarodowej Prasy i Książki, a od 1994 roku klub „Mózg”[1].
Architektura
Budynek przebudowano w stylu wczesnego, historyzującego modernizmu. W dwóch dolnych kondygnacjach zachowane są duże okna, które były niegdyś oknami wystawowymi domu handlowego. Fasada, początkowo bogato zdobiona secesyjnymi sztukateriami o motywach solarnych, w wyniku przebudów (zwłaszcza w 1948 r.) w większości je utraciła[2].
Galeria
-
Południowe skrzydło
-
Narożnik
-
Elewacja od ul. Gdańskiej
-
Wieczorem
Zobacz też
- ↑ a b c d e Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003
- ↑ a b c d Puzowska Iwona: Bydgoskie domy towarowe z początku XX w. [w.] Kronika Bydgoska X (1986-1988). Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 1990
- ↑ spotkać można też liczbę 764 miejsc (numerowanych!) - zob. Spacer śladami dawnych sklepów i zakładów na Gdańskiej. Tu kiedyś było kino
Bibliografia
- Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003