Karl Seitz

Karl Seitz

Seitz (po lewej) z nadburmistrzem Berlina, Gustavem Bößem
Data i miejsce urodzenia	4 września 1869 Wiedeń, Cesarstwo Austriackie
Data i miejsce śmierci	3 lutego 1950 Wiedeń, Okupacja aliancka Austrii
1. Prezydent Austrii
Okres	od 5 marca 1919 do 9 grudnia 1920
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Austrii
Poprzednik	pierwszy
Następca	Michael Hainisch
Burmistrz Wiednia
Okres	od 8 listopada 1923 do 12 lutego 1934
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Austrii
Poprzednik	Jakob Reumann
Następca	Richard Schmitz

Karl Seitz ([kaʁl zaɪ̯ʦ]^ⓘ[kaʁl zaɪ̯ʦ]; ur. 4 września 1869 w Wiedniu, zm. 3 lutego 1950 tamże) – austriacki polityk, który pełnił urząd pierwszego prezydenta tego kraju przez 21 miesięcy od 5 marca 1919 do 9 grudnia 1920.

Był jednym z siedmiorga dzieci Karola Boromeusza Seitza i Barbary z domu Kaiser. Karl Seitz urodził się w Wiedniu, wówczas stolicy Cesarstwa Austriackiego. W 1888 roku został nauczycielem w szkole podstawowej w Wiedniu, w tym samym czasie wstąpił do partii socjaldemokratycznej. W 1902 roku Seitz został wybrany do parlamentu prowincji Dolnej Austrii. Po wybuchu I wojny światowej znalazł się w nielicznej grupie pacyfistów.

21 października 1918, w obliczu rozkładu Austro-Węgier posłowie narodowości niemieckiej ogłosili się przedstawicielami ziem niemieckojęzycznych. Seitz został jednym z trzech jego przewodniczących. 30 października Seitz został głową państwa. 11 listopada cesarz Karol zrzekł się udziału w rządach (nie składając oficjalnej abdykacji), ogłoszono powstanie Republiki Niemieckiej Austrii został jej prezydentem.

Po uchwaleniu nowej konstytucji, 1 października, Seitz ponownie został wybrany na prezydenta, jednak ustąpił 9 grudnia. Po ustąpieniu nie wycofał się z polityki, pozostał w niej jako poseł do austriackiego parlamentu oraz członek władz partii socjaldemokratycznej.

13 listopada 1923 został wybrany drugim w okresie republiki burmistrzem Wiednia. Po wprowadzeniu dyktatury w 1934 roku został pozbawiony urzędu i aresztowany na kilka tygodni.

W 1944 roku został ponownie aresztowany, zwolniono go po kapitulacji III Rzeszy w maju 1945 roku. Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu.

Bibliografia

• Harald D. Gröller: Karl Seitz – Ein Leben an Bruchlinien. Wien: Schmid (2005).
• Harald D. Gröller: Karl Seitz – Ein Leben an Bruchlinien. Phil. Diss. Graz (2003).
• Rudolf Spitzer: Karl Seitz: Waisenknabe – Staatspräsident – Bürgermeister von Wien. Wien: Deuticke (1994).
• Gerda Irene Wondratsch: Karl Seitz als Schulpolitiker. Die Zeit bis zum Ersten Weltkrieg. Phil. Diss. Wien (1978).
• Anton Tesarek: Unser Seitz. Zu seinem achtzigsten Geburtstag. Beitrag zu einer Biographie. Wien: Volksbuchhandlung (1949).
• Franz Blaha: Karl Seitz. Mann des Volkes – Mann des Herzens. Eine Bilderschrift. Wien: Blaha (1945).