Kenzō Takada
 Kenzō Takada (2017) | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 lutego 1939 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 października 2020 |
| Zawód, zajęcie |
projektant mody |
| Narodowość | |
Kenzō Takada (jap. 高田 賢三 Takada Kenzō; ur. 27 lutego 1939 w Himeji, w prefekturze Hyōgo, zm. 4 października 2020 w Neuilly-sur-Seine[1]) – japoński projektant mody, założyciel domu mody Kenzo, światowej marki perfum, produktów do pielęgnacji skóry i odzieży i prezes honorowy stowarzyszenia Asian Couture Federation.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i edukacja
[edytuj | edytuj kod]Takada urodził się w rodzinie hotelarskiej[2]. Jego zamiłowanie do mody rozwinęło się w młodym wieku, szczególnie dzięki czytaniu magazynów jego sióstr. Krótko uczęszczał na Kobe City University of Foreign Studies (Kōbe-shi Gaikokugo Daigaku) w Kobe, ale przerwał naukę na pierwszym roku, gdy zmarł jego ojciec[3].
W 1958 roku zapisał się do tokijskiego Bunka Fashion College (Bunka Fukusō Gakuin), który właśnie otworzył swoje podwoje dla studentów płci męskiej[4]. W czasie nauki Takada zdobył w 1961 roku nagrodę magazynu mody „Sōen”. Zdobywał także doświadczenie dzięki współpracy z domem towarowym Sanai, dla którego projektował odzież dziewczęcą[5].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Takada zainspirował się Paryżem, zwłaszcza projektantami Yves’em Saint Laurentem i Karlem Lagerfeldem[6]. Zainteresowania Takady rozwinęła także jego nauczycielka w Bunka Fashion College, Chie Koike, która kształciła się w L'École de la Chambre Syndicale de la Couture Parisienne.
W ramach przygotowań do Letnich Igrzysk Olimpijskich 1964, rząd japoński zburzył mieszkanie Takady, wypłacając mu rekompensatę pieniężną[7]. Za radą swojej mentorki i korzystając z pieniędzy z rekompensaty, Takada udał się na miesięczną wycieczkę do Paryża, zatrzymując się po drodze w różnych miastach, jak: Hongkong, Sajgon, Bombaj i Marsylia. Ostatecznie 1 stycznia 1965 przybył na paryski dworzec kolejowy Gare de Lyon.
W 1970 roku, będąc na pchlim targu, Takada spotkał kobietę, która zaoferowała mu wynajęcie po niskiej cenie niewielkiej powierzchni handlowej w Galerie Vivienne. Takada przyjął ofertę i otworzył sklep jako projektant. Mając bardzo mało pieniędzy, za 200 dolarów zdobył różnego rodzaju tkaniny na rynku Saint Pierre w Montmartre, tworząc z nich eklektyczną i odważną, pierwszą swoją kolekcję mody, którą zaprezentował w Galerie Vivienne[8]. Nie mając pieniędzy na profesjonalne modelki na to wydarzenie, Takada i jego przyjaciele zdecydowali się pomalować pryszcze modelki pokrytej trądzikiem na zielono.
Zainspirowany obrazami malarza Henri Rousseau, Takada pomalował wnętrze swojego sklepu we wzory roślinne przypominające dżunglę, a chcąc połączyć estetykę dżungli ze swoją ojczyzną, nazwał swój pierwszy sklep Jungle Jap. Nazwa ta wywołała kontrowersje. W 1971 roku Japanese American Citizens League wystosowała wezwanie do Takady – podczas jego pierwszej wizyty w Stanach Zjednoczonych – z żądaniem usunięcia pogardliwego słowa „Jap”[9][10][a] z nazwy firmy. Jednak sąd najwyższy stanu utrzymał w mocy możliwość używania tego określenia jako części znaku towarowego w następnym roku. Takada i jego zespół zdecydowali się jednak zmienić nazwę marki po powrocie Takady do Francji.
Wysiłki Takady szybko się opłaciły. W czerwcu 1970 magazyn „Elle” umieścił na okładce jeden z jego projektów. Kolekcja była prezentowana w Nowym Jorku i Tokio w 1971 roku. W następnym roku zdobył nagrodę Fashion Editor Club of Japan[11]. W październiku 1976 Takada otworzył swój sztandarowy sklep Kenzo na Place des Victoires[12].
Takada wykazał swoje zdolności dramatyczne, kiedy w 1978 i 1979 roku zorganizował widowisko w namiocie cyrkowym, zakończony występem amazonek w przezroczystych mundurach. On sam jeździł na słoniu[13]. Takada wyreżyserował także film Yume, yume no ato, który został pokazany w 1981 roku[14].
Pierwsza męska kolekcja Takady została zaprezentowana w 1983 roku. W sierpniu 1984 sieć sklepów The Limited podała informację, że podpisała kontrakt z Takadą, aby zaprojektował tańszą linię ubrań Album by Kenzo, natomiast dziecięca – Kenzo Jungle, ale obejmująca także męskie i damskie dżinsy, została wydana w 1986 roku.
Takada zaangażował się również w biznes perfumeryjny. Pierwszym produktem był King Kong w 1980 roku, który stworzył „dla zabawy”[15]. W 1988 roku jego linia perfum dla kobiet rozpoczęła się od Kenzo de Kenzo (obecnie znanego jako Ça Sent Beau), Parfum d'été, Le monde est beau i L'eau par Kenzo. Kenzo pour Homme to jego pierwsze perfumy męskie (1991). FlowerbyKenzo, wprowadzone na rynek w 2000 roku, zostały wymienione na stronie internetowej czasopisma „Vogue” jako jedne z najlepszych klasycznych, francuskich perfum wszech czasów. Rok później uruchomiono również linię do pielęgnacji skóry, KenzoKI.
Od 1993 roku marka Kenzo jest własnością francuskiej firmy LVMH zajmującej się towarami luksusowymi[16]. W 2016 roku stworzył perfumy dla Avon[17].
Przejście na emeryturę i dalsza działalność w branży modowej
[edytuj | edytuj kod]W 1999 roku Kenzō Takada ogłosił przejście na emeryturę rozpoczynając karierę artystyczną[18], jednocześnie pozostawiając Roya Krejberga i Gillesa Rosiera, którzy nadal zajmowali się projektowaniem męskiej i damskiej odzieży marki Kenzo[19][20]. Jednak w 2005 roku zaprezentował produkty marki Gokan Kōbō, zajmującej się produkcją zastawy stołowej, artykułów gospodarstwa domowego i mebli. Po kilku latach przerwy chciał wyznaczyć nowy kierunek, stwierdzając: „Kiedy przestałem pracować pięć lat temu, pojechałem na wakacje, odpocząłem, podróżowałem. Kiedy zdecydowałem się znowu pracować, powiedziałem sobie, że dekoracja to coś więcej niż moda”[21]. Ponadto w 2013 roku Takada dołączył do stowarzyszenia Asian Couture Federation jako prezes honorowy[22]. W 2010 roku obrazy Takady zostały wystawione po raz pierwszy podczas wystawy Un Certain Style de Vie, A Certain Way of Life[23].
2 czerwca 2016 Kenzō Takada został kawalerem Legii Honorowej[12]. W 2017 roku podczas 55. edycji plebiscytu Fashion Editors' Club of Japan Awards otrzymał nagrodę za całokształt twórczości[11]. Jeszcze w tym samym roku Takada wspólnie z Roche Bobois zaprezentował nową kolekcję, nadając sofie Mah Jong nową tapicerkę i tworząc linię ceramiki[24][25]. Po odejściu z branży modowej Takada od czasu do czasu do niej wracał – w 2019 roku zaprojektował kostiumy do spektaklu Madama Butterfly[26]. Jeszcze w tym samym roku we współpracy z hotelem Mandarin Oriental Jumeira w Dubaju zaprojektował choinkę, która wystawiona została publicznie w okresie Świąt Bożego Narodzenia[27].
W styczniu 2020 Takada zapowiedział uruchomienie nowej linii odzieży – K3[28], natomiast jej pierwsza prezentacja odbyła się 17 stycznia podczas Maison et Objet[29].
Zakażenie koronawirusem i śmierć
[edytuj | edytuj kod]10 września 2020, po podróży do południowej części Francji trafił do amerykańskiego szpitala w Neuilly-sur-Seine z powodu gwałtownego pogorszenia się jego stanu zdrowia, natomiast następnego dnia stwierdzono u niego zakażenie koronawirusem (COVID-19)[8][30], w wyniku którego zmarł 4 października, w wieku 81 lat[31].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Takada był w związku z architektem, Xavierem de Castellą, który zmarł w 1990 roku na AIDS[32]. De Castella pomógł zaprojektować dom Takady o powierzchni 1300 m² w stylu japońskim, który budowano w latach 1987–1993[33].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jap → obraźliwe określenie Japończyka w języku angielskim, Japoniec.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kenzo è morto, vittima del Covid-19, [w:] Huffpost (HuffPost Italia s.r.l.) [online], www.huffingtonpost.it, 4 października 2020 [dostęp 2020-10-04] (wł.).
- ↑ Hebe Dorsey, Fashion, [w:] The New York Times, www.nytimes.com, 14 listopada 1976 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Marci Macdonald, All the rage in Paris, [w:] MacLean's, archive.macleans.ca, 8 sierpnia 1977 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Leslie Kay Lim, Quintessentially Asian: Fashion designers Kenzo Takada, Junko Koshino, [w:] The Straits Times [online], www.straitstimes.com, 24 lutego 2014 [dostęp 2020-10-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-17] (ang.).
- ↑ Bibby Sowray, Kenzo Takada, [w:] Vogue (Condé Nast) [online], www.vogue.co.uk, 26 marca 2012 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Par Fabrice Gaignault, La jeunesse éternelle de Kenzo Takada, [w:] Marie Claire [online], www.marieclaire.fr, 4 października 2020 [dostęp 2020-10-04] (fr.).
- ↑ Vincenzo La Torre, Fashion legend Kenzo Takada looks back on his remarkable journey in fascinating new book, [w:] The South China Morning Post [online], www.scmp.com, 14 marca 2019 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ a b Martin Goillandeau, Designer Kenzo Takada, founder of Kenzo, dies of Covid-19 aged 81, [w:] CNN [online], edition.cnn.com, 4 października 2020 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Wielki słownik angielsko-polski PWN-Oxford. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 633. ISBN 978-83-01-13708-3.
- ↑ Random House Webster's College Dictionary. Nowy York: Random House, 1995, s. 723. ISBN 978-0-679-43886-1.
- ↑ a b Kelly Wetherille, Kenzo Takada Receives Lifetime Achievement Award, [w:] WWD (Penske Media Corporation) [online], wwd.com, 31 marca 2017 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ a b Laure Guilbault, France Honors Kenzo Takada, [w:] WWD (Penske Media Corpration) [online], wwd.com, 3 czerwca 2016 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Kenzo: Star of the east, [w:] The Independent [online], www.independent.co.uk, 4 grudnia 2010 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Yume, yume no ato (1981), [w:] British Film Institute [online], www2.bfi.org.uk [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Whitney Bauck, Kenzo Takada on His Very Creative Life Before, During and After Founding Kenzo, [w:] Fashionista (Breaking Media, Inc.) [online], fashionista.com, 29 czerwca 2017 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ LVMH buys Kenzo apparel maker, [w:] United Press International, Inc. [online], www.upi.com, 2 sierpnia 1993 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Avon Life by Kenzo Takada for Him Avon cologne – a fragrance for men 2016, [w:] Fragrantica [online], www.fragrantica.com [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Damien Woolnough, Brand watch: Kenzo Takada, [w:] The Australian [online], www.theaustralian.com.au, 1 lutego 2013 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Michael Quintanilla, Kenzo Bids Fashion Adieu, [w:] Los Angeles Times [online], www.latimes.com, 8 października 1999 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Suzy Menkes, Gilles Rosier: On to Kenzo, [w:] The New York Times [online], www.nytimes.com, 14 października 1999 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Paris-based designer Kenzo Takada back in the spotlight, [w:] Sawf News [online], www.sawfnews.com, 2 września 2005 [dostęp 2020-10-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-15] (ang.).
- ↑ Hong Xinying, Kenzo Takada: Asian Fashion Designers Can Become The Next Trendsetters, [w:] Singapore Press Holdings Ltd. [online], www.herworld.com, 15 października 2013 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Anakin, Kenzo Takada First Painting Exhibition, [w:] Luxuo [online], www.luxuo.com, 17 czerwca 2010 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Madeleine Luckel, Legendary Designer Kenzo Takada Unveils a New Line for Home, [w:] Vogue [online], www.vogue.com, 30 czerwca 2017 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Stephanie Eckardt, Catching Up with Kenzo Takada, the OG Founder of Kenzo Who Is Designing Under His Own Name Again at 78, [w:] W Magazine [online], www.wmagazine.com, 29 czerwca 2017 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Jae Lee, Kenzo Takada adds to a legacy of operatic style, [w:] The Japan Times [online], www.japantimes.co.jp, 29 września 2019 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Ayesha Sohail Shehmir Shaikh, This Fashion Icon Will Design Mandarin Oriental Jumeira, Dubai’s First Christmas Tree, [w:] Harper's Bazaar Arabia [online], www.harpersbazaararabia.com, 26 listopada 2019 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Olga Nebaeva, Kenzo dreams up another design classic, [w:] Asia Times [online], asiatimes.com, 23 stycznia 2020 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Fleur Burlet, Kenzo Takada Unveils Lifestyle Brand, [w:] WWD (Penske Media Corporation) [online], wwd.com, 10 stycznia 2020 [dostęp 2020-10-12] (ang.).
- ↑ Japanese designer Kenzo Takada dies from COVID-19, [w:] Kyodo News [online], english.kyodonews.net, 4 października 2020 [dostęp 2020-10-05] (ang.).
- ↑ Sarah White, Japanese fashion designer Kenzo Takada dies from COVID-19, [w:] Reuters [online], www.reuters.com, 4 października 2020 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Kenzo Takada: "Farben trage ich nur im Urlaub, [w:] Der Standard (STANDARD Verlagsgesellschaft m.b.H.) [online], www.derstandard.at, 18 listopada 2012 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Jean Rafferty, The house Kenzo built, [w:] The New York Times [online], www.nytimes.com, 14 grudnia 2007 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona oficjalna Bunka Fashion College (ang. • jap.)
- Strona oficjalna magazynu „Sōen” (jap.)