Krzysztof Klenczon

Krzysztof Klenczon

Pomnik Krzysztofa Klenczona w Szczytnie
Imię i nazwisko	Krzysztof Antoni Klenczon
Pseudonim	Niuniek
Data i miejsce urodzenia	14 stycznia 1942 Pułtusk
Data i miejsce śmierci	7 kwietnia 1981 Chicago
Przyczyna śmierci	wypadek samochodowy
Instrumenty	gitara, akordeon
Gatunki	bigbit, pop rock, hard rock, heavy metal
Zawód	kompozytor, wokalista
Powiązania	Trzy Korony, Czerwone Gitary, Niebiesko-Czarni, Pięciolinie
Zespoły
Niebiesko-Czarni (1962–1964) Pięciolinie (1964–1965) Czerwone Gitary (1965–1970) Trzy Korony (1970–1972)
Strona internetowa

Krzysztof Antoni Klenczon pseudonim Niuniek (ur. 14 stycznia 1942 w Pułtusku, zm. 7 kwietnia 1981 w Chicago) – polski kompozytor, wokalista, gitarzysta i akordeonista muzyki rockowej. Lider zespołów muzycznych: Pięciolinie (1964), Czerwone Gitary (1965–1970) i Trzy Korony (1970–1972).

Życiorys

Wczesne życie

Urodził się w czasie II wojny światowej na Mazowszu. Rodzice, ze względu na nową pracę, przenieśli się do Szczytna. Tamże zaczął uczęszczać do Szkoły Podstawowej. W 1946 jego ojciec, Czesław, jako były żołnierz Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. W oczekiwaniu na wyrok uciekł z miasta i ukrywał się przez 10 lat pod zmienionym nazwiskiem. Wrócił do Szczytna po odwilży politycznej.

W 1959 Klenczon ukończył Liceum Ogólnokształcące w Szczytnie. Rozpoczął studia z budowy dróg i mostów na Politechnice Gdańskiej, jednak po kilku miesiącach zrezygnował z nich. W latach 1960–1962 uczył się w Gdańskim Studium Wychowania Fizycznego (Studium Nauczycielskim). Był samoukiem muzycznym, godzinami ćwiczył grę na gitarze, nie potrafił czytać nut. W 1962 w duecie z Karolem Warginem został laureatem I Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie (Mały miś).

Niebiesko-Czarni

Po ukończeniu Studium Nauczycielskiego otrzymał nakaz pracy w Rumach koło Szczytna, jednakże następnego dnia otrzymał od Franciszka Walickiego telegram z prośbą o stawienie się na próbę zespołu Niebiesko-Czarni. Klenczon wyjechał na wybrzeże i dołączył do zespołu jako gitarzysta. Pierwszym utworem muzycznym, który napisał, było „Gdy odlatują bociany”. Zespół, wraz z Klenczonem, wystąpił w 1963 w „Olympii” w Paryżu. Pomimo sukcesów zespołu, w 1964 postanowił z niego odejść. Chciał tworzyć własną muzykę, nie podobało mu się występowanie „w cieniu” Czesława Niemena i Wojciecha Kordy.

Czerwone Gitary

W lutym 1964 nie przyszedł na koncert Niebiesko-Czarnych. Dołączył do nowego, gdańskiego zespołu Pięciolinie, który w 1965 został przekształcony w Czerwone Gitary. Klenczon został jego gitarzystą i wokalistą. Był kompozytorem największych przebojów Czerwonych Gitar (obok Seweryna Krajewskiego): „Taka jak ty”, „Historia jednej znajomości”, „Nikt na świecie nie wie”, „Biały krzyż”, „Wróćmy na jeziora”, „Gdy kiedyś znów zawołam cię”, „Kwiaty we włosach”, „Powiedz stary gdzieś ty był”, „Jesień idzie przez park”. Odszedł z grupy w 1970.

Trzy Korony

W 1969 Klenczon zaczął słuchać popularnych wówczas zespołów hardrockowych i heavymetalowych takich jak Black Sabbath, Led Zeppelin i Deep Purple. Zainspirowany nimi, postanowił założyć nowy zespół, grający w ich stylu. Zaprosił do współpracy swojego kuzyna Ryszarda Klenczona, który również grał na gitarze. Wkrótce dołączyli do nich perkusista Marek Ślazyk i basista Grzegorz Andrian. 21 marca 1970 ogłoszono powstanie zespołu Trzy Korony. Klenczon skomponował m.in. piosenki: „10 w skali Beauforta”, „Port”, „Czyjaś dziewczyna”, „Natalie-piękniejszy świat”.

Stany Zjednoczone

W 1973 na stałe wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie komponował, nagrywał i występował. W latach 1978–1979 koncertował w Polsce.

Został ciężko ranny w wypadku samochodowym, gdy wracał 27 lutego 1981 z koncertu charytatywnego w klubie Milford w Avondale (Chicago). Zmarł, nie odzyskując przytomności, 7 kwietnia 1981 w Szpitalu św. Józefa (Saint Joseph Hospital) w Chicago. Urnę z prochami złożono w dzień imienin 25 lipca 1981 na cmentarzu komunalnym przy ulicy Mazurskiej w Szczytnie.

Życie prywatne

W grudniu 1967 w katedrze oliwskiej zawarł związek małżeński z Alicją Cywińską, która urodziła w Chicago córki Caroline (ur. 1969) i Jaqueline (ur. 1973).

Pamięć o artyście

Kładka im. Krzysztofa Klenczona w Bydgoszczy (Wyspa Młyńska)

Mural upamiętniający Krzysztofa Klenczona w Sopocie

Ulica Krzysztofa Klenczona w Bydgoszczy

Na cześć muzyka odbywają się co roku Dni i Noce Szczytna, na których główny koncert nosi imię Krzysztofa Klenczona. Odbywał się też Ogólnopolski Konkurs Piosenki im. artysty, którego pierwsza edycja odbyła się w 2005 roku, a ostatnia w 2008. Stałymi jurorami w konkursie byli: Janusz Kondratowicz i Alicja Klenczon-Corona. Konferansjerem konkursu we wszystkich edycjach był dziennikarz muzyczny Grzegorz Kasjaniuk.

Podobny festiwal odbywa się corocznie w okresie letnim od 2013 r. w miejscu urodzenia Klenczona, czyli Pułtusku. W ramach festiwalu oprócz Ogólnopolskiego Konkursu Piosenek Klenczona i Czerwonych Gitar odbywają się m.in. koncerty innych znanych polskich wokalistów z dawnych lat.

Istnieje dział poświęcony jego pamięci na otwartej w czerwcu 2004 wystawie Franciszka Walickiego w Gdyni.

11 października 1993 zarejestrowane zostało w Gdyni stowarzyszenie mające na celu propagowanie twórczości artystycznej Krzysztofa Klenczona. Była to inicjatywa trzech miłośników jego muzyki: Adama Jarzębińskiego, Wiesława Wilczkowiaka i Krzysztofa Arsenowicza. Pierwotna nazwa to „Stowarzyszenie Miłośników Muzyki Krzysztofa Klenczona”, obecna: Stowarzyszenie Muzyczne „Christopher” im. Krzysztofa Klenczona.

Jedna z warszawskich ulic w dzielnicy Bielany na Radiowie nosi imię Krzysztofa Klenczona. Jedną z ulic w centrum Pułtuska nazwano Bulwarem Krzysztofa Klenczona. Nazwiskiem Klenczona nazwano także ulice w Sopocie i Białogardzie. Krzysztof Klenczon jest też patronem Publicznego Gimnazjum w Dźwierzutach oraz sali koncertowej w Wieliszewie.

Jeden z gdańskich tramwajów (nr taborowy 1039) nosi imię artysty.

W Pułtusku od 2017 roku znajduje się jedyna w Polsce grająca ławka poświęcona artyście.

Pułtusk Festiwal im. Krzysztofa Klenczona

Od 2013 roku w Pułtusku organizowany jest festiwal poświęcony twórczości Krzysztofa Klenczona. Obok rywalizacji uczestników konkursu organizowane są: warsztaty wokalno-instrumentalne, koncert finałowy z udziałem laureatów festiwalu i zaproszonych gwiazd (m.in. Czerwone Gitary, Żuki, Stan Borys, Wojciech Korda, Natalia Niemen), pokazy, wystawy, koncerty.

Książki o Krzysztofie Klenczonie

• Ryszard Wolański: Krzysztof Klenczon. Wspomnienie i piosenki. Wydawnictwo Lester, Warszawa 1996, ISBN 83-86749-05-9.
• Dariusz Michalski: Krzysztof Klenczon, który przeszedł do historii. Wydawnictwo MG, Warszawa 2013, ISBN 978-83-7779-164-6.
• Alicja Klenczon: Krzysztof Klenczon. Historia jednej znajomości. Wydawnictwo WAM, Kraków 2017, ISBN 978-83-277-1413-8
• Marek Szpejankowski: Krzysztof Klenczon. Polski John Lennon. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2019, ISBN 978-83-7339-237-3.

Dyskografia

Albumy Studyjne

• Krzysztof Klenczon i Trzy Korony (1971, Pronit) (z grupą Trzy Korony)
• The Show Never Ends (1977, Clay Pigeon Productions)
• Powiedz Stary Gdzieś Ty Był (1978, Pronit)

Single

• Port / Czyjaś Dziewczyna ‎(1970, Polskie Nagrania Muza)
• Nie Przejdziemy Do Historii / Wiosenna Miłość ‎(1971, Polskie Nagrania Muza)
• The Show Never Ends / All For You (1977, Clay Pigeon Productions)

Linki zewnętrzne

• Krzysztof Klenczon w bazie Discogs.com (ang.)
• Krzysztof Klenczon, WojciechW. Dąbrowski (oprac.), Gwiazdozbiór polskiej piosenki  (pol.).
• Ogólnopolski Konkurs im. Krzysztofa Klenczona [zarchiwizowane z adresu 2008-07-01]  (pol.).
• Krzysztof Klenczon, Biblioteka Polskiej Piosenki  (pol.).
• Pułtusk Festiwal im. Krzysztofa Klenczona [zarchiwizowane z adresu 2015-05-06]  (pol.).