Przejdź do zawartości

Kubek (jezioro)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kubek
Ilustracja
Jezioro Kubek
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Jeziorno, Jeleniec

Region

Kotlina Gorzowska

Morfometria
Powierzchnia

63,7-73,05 ha

Głębokość
• średnia
• maksymalna


2 m
3,5 m

Hydrologia
Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie gminy Sieraków
Mapa konturowa gminy Sieraków, blisko centrum u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kubek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kubek”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kubek”
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego
Mapa konturowa powiatu międzychodzkiego, u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kubek”
Ziemia52°41′39″N 16°04′37″E/52,694167 16,076944
Z powodu różnorodności flory obszar jeziora został objęty ochroną
Tablica obszaru Natura 2000

Kubekjezioro rynnowe w Kotlinie Gorzowskiej[1], w gminie Sieraków, na południowym skraju Puszczy Noteckiej, w obrębie wsi Bucharzewo. Nad jeziorem leżą dwie integralne części sołectwa:

Warunki naturalne

[edytuj | edytuj kod]

Śródleśne jezioro Pojezierza Międzychodzko Sierakowskiego zasilane przez źródliska zajmujące rozległy obszar przylegający do północnego brzegu.[2] Odpływ wody jest regulowany przez groblę z jazem piętrzącym przy osadzie Jeziorno, gdzie wybudowano kompleks stawów rybnych.[3]

Morfometria: powierzchnia 69,0 ha, głębokość maksymalna 3,5 m, a średnia 2,0 m.[4] Od lat 90. XX wieku stan czystości wód jest zły[5].

Jakość wód: badania monitoringowe prowadzone od roku 2010 potwierdzają, że jakość wód jest nadal zła a poziom trofii bardzo wysoki (hypereutrofia). Corocznie latem obserwuje się masowe zakwity fitoplanktonu, w tym toksycznych sinic bezpośrednio zagrażających kąpiącym[6]. Pomimo zasilania jeziora wyłącznie przez bardzo czyste wody ze źródlisk leśnych stężenia fosforu w toni wodnej są bardzo duże, a warunki tlenowe latem skrajnie złe (natlenione są wody do głębokości niecałego metra). Czynnikiem o kluczowym znaczeniu dla degradacji jeziora jest bardzo duże zagęszczenie i zła struktura ichtiofauny. Według badań z roku 2014 rybostan tworzy 10 gatunków, a dominują planktonożerne z głównym udziałem płoci (>70%). Zagęszczenie ryb w jeziorze jest bardzo wysokie (średnio 23,5 kg /100 m² sieci). Przegęszczenie ryb planktonożernych uniemożliwia rozwój dużych gatunków zooplanktonu zdolnych do eliminacji fitoplanktonu i toksycznych zakwitów[7].

Ochrona przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Ostoja „Jezioro Kubek” (Natura 2000 PLH300006) to obszar leżący na pograniczu wysokiej i środkowej terasy Obornickiej Doliny Warty oraz pól wydmowych Międzyrzecza Warty i Noteci, na północ od Sierakowa. W skład ostoi wchodzą:

W płytkich, bardzo czystych wodach częste są płaty Cardamino – Beruletum i Beruletum submersae, a na stromych skarpach potoków zbiorowisko mszaków o charakterze źródliskowym Pellio – Conocephaletum. W miejscach, gdzie woda sączy się wolniej i dochodzi do zabagnień, pojawiają się płaty Chrysosplenio – Cardaminetum i Caricetum remotae. Zbiorowiska te otoczone są olszynami, także o charakterze źródliskowym. Stwierdzono tu zarówno płaty olsu porzeczkowego, jak i łęgu olszowego. Kompleks lasów olszowych otoczony jest przez bory sosnowe Puszczy Noteckiej.

Kubek chroni znakomicie zachowany kompleks zbiorowisk naturalnych związanych m.in. ze szczególnym układem warunków siedliskowych powstających na styku dwóch fizjotopów:

Najważniejsze walory ostoi to:

  • duża różnorodność siedliskowa,
  • bogactwo zbiorowisk higrofilnych.

Dotąd stwierdzono występowanie 8 rodzajów siedlisk, w tym priorytetowych łęgów olszowych, bardzo dobrze wykształcony, rozległy kompleks olsów i towarzyszącej im roślinności związanej z krystalicznymi wodami źródlanymi. Nad Kubkiem stwierdzono pełne zróżnicowanie zbiorowisk źródliskowych występujących w Wielkopolsce.

We florze omawianego obszaru, stwierdzono kilka roślin naczyniowych chronionych prawem lub regionalnie zagrożonych. W okolicy Kubka znaleziono 30 gatunków mchów, w tym stosunkowo tu rzadkie Sphagnum squarrosum i Sphagnum fimbriatum oraz gatunki źródliskowe, np. Cratoneuron filicinum.

Atrakcje turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

We wsi Jeziorno zbiegają się 2 szlaki turystyczne:

Poza tym znajduje się tam pole biwakowe, kąpielisko niestrzeżone oraz łowisko ryb.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).
  2. Jamróg P., Ławniczak J., Puk K., Klimaszyk P., Heymann D. 2007. Bentofauna  bezkręgowa źródlisk  Jeziora Kubek  (Sierakowski  Park Krajobrazowy)  – doniesienie wstępne. Materiały Konferencji Naukowej „Hydromorfologiczna ocena ekosystemów wodnych.” XIV Ogólnopolskie Warsztaty Bentologiczne, Opole – Turawa.  
  3. Gąbka M., Joniak T. Messyasz B, Jakubas E. 2012. Ekspertyza przyrodnicza na potrzeby projektów planów zadań ochronnych – Obszar Natura 2000 „Jezioro Kubek” PLH300006. Etap I. Rozpoznanie zasobów siedlisk w obszarach Natura 2000. Ocena stanu ochrony siedlisk przyrodniczych. Opracowanie na zamówienie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu.
  4. Choiński A., 2006. Katalog jezior Polski. Wydawnictwo naukowe UAM, Poznań
  5. Cydzik D., Kudelska D., Soszka H. 1995. Atlas stanu czystości jezior Polski. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
  6. Joniak T., Rybak M., Gąbka M., Furgała-Selezniow G. 2014. Użytkowanie kąpielisk wobec zmiany wymagań jakości wód. W: A. Hakuć-Błażowska, G. Furgała-Selezniow, A. Skrzypczak (red.) Problemy turystyki i rekreacji wodnej. Wyd. UWM Olsztyn.
  7. Chybowski Ł., Wołos A., Draszkiewicz-Mioduszewska H., 2014. Badania ichtiofauny w latach 2014-2015 na potrzeby oceny stanu ekologicznego wód wraz z udziałem w europejskim ćwiczeniu interkalibracyjnym – jeziora. Instytut Rybactwa Śródlądowego, Giżycko-Olsztyn.
  8. 3.8. Tereny i obiekty chronione. s. 21, 24, 122. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-28)].