Marcin Krasicki
Pośmiertny portret autorstwa Friedricha Klossa z 1786 | |
Rogala | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
1574 |
Data i miejsce śmierci |
7 września 1631 |
Ojciec |
Stanisław Krasicki |
Matka |
Anna Żurawińska |
Żona |
Barbara Tarnowska herbu Rola |
Marcin Krasicki herbu Rogala (ur. 1574, zm. 7 września 1631 w Przemyślu) – wojewoda podolski w latach 1630–1631, kasztelan lwowski w latach 1618–1630, krajczy królowej w 1606, starosta przemyski w latach 1616–1631, bolimowski w 1596 roku, lubomelski w 1599 roku[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem kasztelana przemyskiego Stanisława i Anny z Żurawińskich (1. v. Bernardowa Potocka). Studiował na uniwersytetach w Grazu, Ingolstadt i Rzymie. W 1592 roku był dworzaninem królewskim[2]. W 1596 został starostą bolimowskim. Po ojcu odziedziczył Krasiczyn wraz z przyległymi wioskami. Należał do zaufanych stronników króla Zygmunta III Wazy, który powierzył mu godność krajczego królowej Konstancji. Poseł na sejm nadzwyczajny 1613 roku z województwa ruskiego[3]. W 1616 został kasztelanem lwowskim i starostą przemyskim. W opinii współczesnych i potomnych, był tym, który zlikwidował w swoim starostwie bezprawie i anarchię. Przeprowadzał egzekucje wyroków sądowych m.in. na synach starosty zygwulskiego Stanisława Stadnickiego. W 1617 uczestniczył w wyprawie Stanisława Żółkiewskiego przeciw Tatarom. W 1630 został wojewodą podolskim. W 1631 był posłem do cesarza Ferdynanda, który obdarzył go tytułem hrabiego Cesarstwa.
Należał do najwybitniejszych mecenasów sztuki swoich czasów. Fundator kościoła Karmelitów Bosych w Przemyślu. Jego staraniem został rozbudowany rodowy zamek w Krasiczynie (w latach 1598–1631), który stał się wspaniałym przykładem architektury i zdobnictwa doby manieryzmu. Sprowadzał licznych artystów i rzemieślników z Francji i Włoch - wśród nich m.in. Galeazzo Appiani. Był fundatorem kościoła karmelitów w Przemyślu i parafialnego w Krasiczynie. Rozpoczął odbudowę zamku w Przemyślu. Zapisał kościołom i szpitalom przemyskim sumę 25000 złp.
Z małżeństwa z Barbarą Tarnowską nie miał dzieci. Majątek krasiczyński wraz z dobrami Tarnawce, Korytniki, Śliwnica, Krasice, Mielnów, Krzywcza, Wola Krzywiecka, Kupna, Chyrzyna, Chyrzynka i Średnia zapisał swojemu bratankowi Marcinowi. Został pochowany w podziemiach kościoła karmelitów w Przemyślu.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kościół karmelitów (fundacja)
-
Tablica na kościele z nazwiskiem fundatora
-
Tablica wewnątrz kościoła
-
Inskrypcja nagrobna w kościele karmelitów
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędnicy podolscy XIV–XVIII wieku. Spisy". Oprac. Eugeniusz Janas, Witold Kłaczewski, Janusz Kurtyka, Anna Sochacka. Kórnik 1998, s. 213.
- ↑ Edward Opaliński, Dyskusja wokół książki Waltera Leitscha "Das Leben am Hof König Sigismunds III. von Polen" : zaufani Zygmunta III, w: Kwartalnik Historyczny, t. 118, Numer 4 (2011), s. 713.
- ↑ Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 254.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jarema Maciszewski, Krasicki Marcin h. Rogala (1574—1633) [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XV, s. 157-158.
- Dworzanie Zygmunta III Wazy
- Fundatorzy obiektów sakralnych I Rzeczypospolitej
- Kasztelanowie lwowscy
- Krajczowie królowych
- Krasiccy herbu Rogala
- Ludzie związani z Krasiczynem
- Pochowani w Przemyślu
- Polscy hrabiowie Świętego Cesarstwa Rzymskiego
- Posłowie na sejm nadzwyczajny 1613
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo ruskie)
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Starostowie przemyscy (I Rzeczpospolita)
- Starostowie bolimowscy
- Starostowie lubomelscy
- Wojewodowie podolscy
- Urodzeni w 1574
- Zmarli w 1631