Marek Starowieyski
Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1937 |
---|---|
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
26 czerwca 1960 |
profesor nauk teologicznych | |
Specjalność: patrystyka | |
Alma Mater | |
---|---|
Doktorat | |
Habilitacja | |
Profesura |
1998 |
Marek Starowieyski (ur. 25 stycznia 1937 w Krakowie) – polski duchowny katolicki, prałat. Autor wielu publikacji z zakresu chrześcijaństwa antycznego i patrologii, profesor nauk teologicznych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodzi z rodziny ziemiańskiej, jego rodzice mieszkali w Bratkówce, posiadali też majątek Ustrobna. Na początku II wojny światowej jego ojciec z racji pochodzenia został skazany przez władze radzieckie na śmierć. Najprawdopodobniej został rozstrzelany, nie jest jednak znane miejsce jego śmierci. Marek Starowieyski wojnę przeżył wraz z matką i bratem w Kieleckiem, w majątku swego wuja pod Włoszczową. W obawie przed represjami ze strony komunistów jeszcze przed ich nadejściem przygotowano go do pierwszej komunii świętej, do której przystąpił 28 września 1944.
Niedługo później jego wuj został aresztowany przez UB i wywieziony za wspomaganie AK w czasie wojny, podobny los spotkał jego dziadka. Dwór zrabowano, spalono bibliotekę zawierającą cenne pozycje, tylko nieliczne książki udało się ocalić. Rodzina żyła w ciężkich warunkach w innym, zrujnowanym dworku, matka musiała podjąć się pracy fizycznej. Po jakimś czasie przeniosła się z rodziną do Szczekocin, gdzie została nauczycielką angielskiego. Z racji złego stanu zdrowia wywołanego przez ciężkie warunki Starowieyski leczył się w Porąbce, Zakopanem, znalazł się w domu dziecka w Krzeszowicach, aby wreszcie podjąć naukę w Sosnowcu, w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Staszica. Maturę zdał w 1954, następnie studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Warszawskim[1]. Po pierwszym roku studiów złożył legitymację ZMP, wstąpił do warszawskiego seminarium duchownego (1955).
Święcenia kapłańskie otrzymał 26 czerwca 1960 (było to możliwe dzięki dyspensie papieskiej na wiek) z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego. Po święceniach pracował w parafii w Józefowie k. Otwocka.
Droga naukowa
[edytuj | edytuj kod]Po trzech latach pracy w parafii wrócił na Uniwersytet Warszawski, aby kontynuować studia filologiczne (nie zaprzestał jednak pracy duszpasterskiej). W tym okresie zaczął zajmować się Ojcami Kościoła. Tematem jego pracy magisterskiej była spuścizna pisarza hiszpańskiego żyjącego u schyłku epoki patrystycznej, Izydora z Sewilli.
Od 1968 do 1971 student Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, które to studia skończyły się uzyskaniem przez niego stopnia doktora (praca z mariologii bizantyjskiej). Po skończonych studiach przez trzy lata pracował w Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego. Po powrocie do kraju zajął się pracą dydaktyczną i naukową, zaczął budowanie biblioteki patrystycznej przy Seminarium Duchownym w Warszawie. Habilitował się na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie w 1985. Od 1993 profesor zwyczajny w Instytucie Filologii Klasycznej UW – obecnie emerytowany. Wykładał też w Papieskim Instytucie Patrystycznym Augustinianum w Rzymie[2] oraz w Papieskim Instytucie Wschodnim w Rzymie. Mieszka na Bielanach w Dobrym Miejscu sąsiadującym z UKSW i parafią pw. Bł. E. Detkensa w Warszawie.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jest bratem Franciszka Starowieyskiego[3] i prof. dr hab inż. Kazimierza Starowieyskiego (chemika, wieloletniego pracownika Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej)
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Wybrane pozycje książkowe
[edytuj | edytuj kod]- Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa. Jan Maria Szymusiak, Marek Starowieyski (oprac. ). Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1971. .
- Reguła św. Augustyna, przeł. ks. Marek Starowieyski, [w:] dzieło zbiorowe, Starożytne reguły zakonne, Warszawa 1980 ATK PSP 26, s. 73-102.
- Apoftegmaty Ojców Pustyni. Opracowanie i wybór ks. M. Starowieyski. Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1986 Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 33, zeszyt 1 s. 292, zeszyt 2 s. 278.
- Mariologia Orygenesa w: Orygenes, Homilie o Ewangelii św. Łukasza, tłum. i opr. S. Kalinkowski, Warszawa: Wydawnictwo ATK, 1986, s. 5-29, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 36.
- Sobory Kościoła niepodzielonego. T. 1 – Dzieje. Tarnów: Biblos, 1994. ISBN 83-85380-20-5.
- Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, oprac. ks. Marek Starowieyski, Kraków 1998 Wydawnictwo „M”.
- Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa Wschodu: literatury - arabska, armeńska, etiopska, gruzińska, koptyjska, syryjska. Warszawa : PAX, 1999. ISBN 83-211-1245-5.
- Ojcowie Kościoła Wschodniego o Eucharystii. Marek Starowieyski (oprac. ). Katowice – Ząbki: Księgarnia św. Jacka; Apostolicum – Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, 2005, s. 85. ISBN 83-7031-494-5.
- Ojcowie Kościoła Zachodniego o Eucharystii. Marek Starowieyski (oprac. ). Katowice – Ząbki: Księgarnia św. Jacka; Apostolicum – Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, 2005, s. 83. ISBN 83-7031-495-3.
- Apokryfy Nowego Testamentu, Marek Starowieyski (redakcja), Kraków 2007-2011, Wydawnictwo WAM
- Odpoczynek ze św. Pawłem, Kraków 2008, Wydawnictwo PETRUS.
- Adwent. Rozważania, Kraków 2009, Wydawnictwo PETRUS.
- Sprawiedliwy z wiary żyje. Życie i męczeństwo bł. Stanisława Starowieyskiego, Kraków 2010, Wydawnictwo PETRUS
- Aborcja. Filozoficzne, teologiczne, historyczne i prawne spojrzenie, (współautorstwo z A. Muszalą i T. Ślipko), Kraków 2010, Wydawnictwo PETRUS
- Ojcowie Kościoła o kapłaństwie i kapłanach, Marek Starowieyski (wybór i opracowanie), Kraków 2010, Wydawnictwo PETRUS
- Tradycje Biblijne, kard. Gianfranco Ravasi (wstęp), Kraków 2011, Wydawnictwo PETRUS.
- Męczennicy oprac., wstęp i wybór tekstów Ewa Wipszycka i ks. Marek Starowieyski [w:] „Ojcowie Żywi” tom IX, wyd. Znak 1991
- Ksiądz. Opowiadania i wspomnienia o księżach, Kraków 2012, Wydawnictwo PETRUS
- Z historii wczesnego chrześcijaństwa, Kraków 2015, Wydawnictwo PETRUS
- Khalil Gibran i jego "Prorok", Kraków 2016, Wydawnictwo PETRUS
Wybrane artykuły
[edytuj | edytuj kod]- Czy Orygenes został potępiony?, "Collectanea Theologica" 52 (1982), s. 181-183.
- Odbudować mosty. Kryzys kultury chrześcijańskiej i seminarium, W drodze, nr 9 (349) 2002.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W 2017 otrzymał tytuł doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Anna Małgorzata Pycka: Powróćmy do rozmowy... 12 spotkań z Warszawą w tle. Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2015, s. 92. ISBN 978-83-7565-422-6.
- ↑ Strona oficjalna Instytutu Augustinianum
- ↑ Anna Małgorzata Pycka: Powróćmy do rozmowy... 12 spotkań z Warszawą w tle. Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2015, s. 93. ISBN 978-83-7565-422-6.
- ↑ Historyk i pasjonat patrologii. Ks. prof. Marek Starowieyski doktorem honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego [online], archwwa.pl [dostęp 2018-04-03] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Starowieyski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-04-20] .
- Absolwenci Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie
- Członkowie Związku Młodzieży Polskiej
- Doktorzy honoris causa
- Duchowni archidiecezji warszawskiej
- Ludzie związani z Ustrobną
- Urodzeni w 1937
- Polscy encyklopedyści
- Polscy patrolodzy
- Polscy teolodzy katoliccy
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Ludzie związani z Krzeszowicami
- Polscy historycy starożytności
- Absolwenci IV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Sosnowcu