Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie
Kościół seminaryjny | |
Data założenia |
12 stycznia 1684 |
---|---|
Państwo | |
Województwo | |
Adres |
Krakowskie Przedmieście 52/54 |
Liczba studentów |
62 (11 października 2021)[1] |
Rektor |
ks. dr Wojciech Bartkowicz |
Członkostwo |
afiliacja Collegium Ioanneum Akademii Katolickiej w Warszawie |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°14′36″N 21°00′56″E/52,243333 21,015556 | |
Strona internetowa |
Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne św. Jana Chrzciciela w Warszawie – uczelnia afiliowana przy Collegium Ioanneum Akademii Katolickiej w Warszawie[2], w której przyszli księża (alumni) przygotowują się do posługi kapłańskiej w archidiecezji warszawskiej oraz – po ukończeniu kursu oficerskiego w Akademii Wojsk Lądowych – w Ordynariacie Polowym[3].
Obecnym rektorem jest ks. dr Wojciech Bartkowicz[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki seminarium warszawskiego sięgają XVI wieku i okresu soboru trydenckiego (1545–1563), który w jednym ze swoich dokumentów określił nowe zasady kształcenia księży na potrzeby diecezji, które od tego momentu miało się odbywać w specjalnie do tego przystosowanych instytucjach, zwanych seminariami. W Warszawie pierwsze takie seminarium powstało w roku 1678 i było prowadzone przez księży misjonarzy. Na przestrzeni czasu, głównie w związku z problemami prawnymi oraz w wyniku otwarcia w mieście drugiego seminarium, instytut księży misjonarzy przestał istnieć.
Inicjatorem założenia w stolicy drugiego seminarium był dziekan ówczesnej kapituły warszawskiej (w tamtym czasie miasto, chociaż było stolicą Rzeczypospolitej, to jako jednostka kościelna podlegało, jako tzw. archidiakonat warszawski diecezji poznańskiej) i późniejszy arcybiskup lwowski Mikołaj Popławski. 13 kwietnia 1682 roku na posiedzeniu kapituły kolegiackiej podjęto uchwałę o fundacji w mieście drugiego seminarium. Klerycy mieli zgodnie z decyzją kapituły, pobierać naukę w kolegium jezuickim, ale już w roku 1685 pieczę nad formacja kleryków przejęli tzw. „księża komuniści”. Dekret kapituły nabrał pełnej mocy prawnej, gdy potwierdzenie tej decyzji podpisał biskup poznański Stefan Wierzbowski w dniu 12 stycznia 1684 roku. Od tego momentu można mówić o istnieniu seminarium warszawskiego, którego Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne jest kontynuatorem.
W wieku XVIII, seminarium staraniem biskupa poznańskiego Teodora Czartoryskiego, Seminarium otrzymało nowo wybudowany budynek przy ulicy Świętojańskiej na Starym Mieście, tuż obok ówczesnej kolegiaty warszawskiej (dzisiejsza katedra). W ciągu późniejszej swojej historii, seminarium lokowane było jeszcze w kilku innych budynkach w mieście. Wojny napoleońskie (1796–1815) spowodowały liczne zniszczenia w stolicy, których nie uniknęło także seminarium. Okres Królestwa Polskiego (1815–1830) był czasem względnej stabilizacji i naprawiania wojennych strat. Ważną zmianą w tym okresie, było objęcie stanowiska rektora przez księdza Benedykta Wyszyńskiego w roku 1845. Od tego momentu to kler diecezji warszawskiej (powstałej w roku 1798) przejął prowadzenie seminarium. Dwa powstania narodowe (z lat 1830–1831 oraz 1863–1864) spowodowały zwrócenie carskich represji również w stronę seminarium, które jako instytucja kształcąca księży katolickich (licznie wspierających powstańców), stało się obiektem szykan oraz inwigilacji prowadzonych przez carską policję.
W roku 1867, w wyniku kasaty wszystkich zakonów w Królestwie Polskim, seminarium zostało przeniesione do pokarmelickiego klasztoru przy Krakowskim Przedmieściu 52/54, gdzie z przerwami (lata 1988–2000) mieści się po dziś dzień. Dynamiczny rozwój seminarium po roku 1919 został przerwany II wojną światową, a następnie okresem rządów władzy komunistycznej i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, która wszelkimi metodami starała się utrudnić życie seminarium, zarówno na płaszczyźnie prawnej przez uniemożliwianie klerykom zdobywania państwowych stopni naukowych oraz powoływanie kleryków do wojska, jak i na drodze inwigilacji życia wewnętrznego seminarium i prywatnego życia samych kleryków. Po roku 1989 seminarium zostały przywrócone wszelkie odmawiane mu wcześniej prawa państwowe oraz swoboda życia wewnętrznego.
W ciągu ponad 300 lat istnienia (co czyni seminarium najstarszą instytucją kształcenia w Warszawie) seminarium dało Kościołowi w Polsce 6 błogosławionych – są to męczennicy okresu II wojny światowej: ks. Michał Oziębłowski, ks. Michał Woźniak, ks. Edward Detkens, ks. Zygmunt Sajna, ks. Roman Archutowski (rektor okresu wojny), wszyscy beatyfikowani w roku 1999 przez papieża Jana Pawła II podczas pielgrzymki do Polski oraz bł. ks. Jerzego Popiełuszkę (beatyfikowany 6 czerwca 2010), a także kilku biskupów (w tym jednego kardynała, Aleksandra Kakowskiego, który w latach 1898–1910 był rektorem seminarium). W ciągu tych 300 lat seminarium było kierowane przez 45 rektorów[5]. Obecnie tę funkcję pełni ks. Wojciech Bartkowicz.
Władze
[edytuj | edytuj kod]Rektor: ks. dr Wojciech Bartkowicz
Wicerektor: ks. dr Krzysztof Szwarc
Rektorzy (w siedzibie przy Krakowskim Przedmieściu)
[edytuj | edytuj kod]L.p. | Imię i nazwisko | Okres pełnienia
funkcji |
Uwagi |
---|---|---|---|
1. | ks. abp Kazimierz Ruszkiewicz | 1867–1883 | arcybiskup warszawski |
2. | ks. Władysław Magnuski | 1883–1886 | |
3. | ks. Walenty Świniarski | 1887–1888 | |
4. | ks. Wojciech Kubiak | 1888–1898 | |
5. | ks. kard. Aleksander Kakowski | 1898–1910 | arcybiskup warszawski, ostatni prymas Królestwa Polskiego |
6. | ks. abp Stanisław Gall | 1910–1919 | biskup polowy, biskup pomocniczy warszawski, administrator archidiecezji warszawskiej |
7. | ks. Henryk Fiatowski | 1919–1939 | |
8. | bł. ks. Roman Archutowski | 1940–1943 | beatyfikowany 13 czerwca 1999 |
9. | ks. Julian Chrościcki | 1945–1949 | |
10. | ks. bp Antoni Pawłowski | 1949–1953 | biskup włocławski |
11. | ks. Eugeniusz Szlenk | 1953–1956 | p.o. rektora |
12. | ks. Antoni Kwieciński | 1956–1957 | |
13. | ks. bp Władysław Miziołek | 1957–1969 | biskup pomocniczy warszawski |
14. | ks. bp Zbigniew Józef Kraszewski | 1969–1971 | biskup pomocniczy warszawski, później warszawsko-praski |
15. | ks. bp Kazimierz Romaniuk | 1971–1982 | biskup pomocniczy warszawski, pierwszy biskup warszawsko-praski |
16. | ks. Stanisław Kur | 1982–1997 | wikariusz biskupi, infułat |
17. | ks. Krzysztof Pawlina | 1997–2010 | wikariusz biskupi, prorektor Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie |
19. | ks. Wojciech Bartkowicz | od 2010 |
Absolwenci
[edytuj | edytuj kod]- bł. ks. Jerzy Popiełuszko (1947–1984) – kapłan i męczennik, kapelan „Solidarności”,
- bł. ks. Roman Archutowski (1882–1943) – rektor seminarium w czasie II wojny światowej,
- bł. ks. Michał Oziębłowski (1900–1942) – więziony w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Dachau, beatyfikowany przez Jana Pawła II podczas pielgrzymki papieskiej do Polski w grupie 108 męczenników za wiarę,
- bł. ks. Michał Woźniak (1875–1942) – więziony w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Dachau, beatyfikowany przez Jana Pawła II podczas pielgrzymki papieskiej do Polski w grupie 108 męczenników za wiarę,
- bł. ks. Edward Detkens (1885–1942) – duszpasterz środowisk akademickich w Warszawie, beatyfikowany przez Jana Pawła II podczas pielgrzymki papieskiej do Polski w grupie 108 męczenników za wiarę,
- bł. ks. Zygmunt Sajna (1897–1940) – więziony na Pawiaku, beatyfikowany przez Jana Pawła II podczas pielgrzymki papieskiej do Polski w grupie 108 męczenników za wiarę,
- ks. Ignacy Skorupka (1893–1920) – bohater walk z bolszewikami w czasie wojny z 1920 roku,
- kard. Aleksander Kakowski (1862–1938) – metropolita warszawski, ostatni prymas Królestwa Polskiego,
- ks. prof. dr doc. hab. Ludwik Królik (1942–1999) – dziekan Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie,
- ks. dr hab. Stanisław Kur (ur. 1929) – biblista, znawca języków biblijnych, etiopista
- ks. prof. dr hab. Ryszard Rumianek (1947–2010) – rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, tragicznie zmarły w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem,
- ks. Jan Twardowski (1915–2006) – poeta, rektor kościoła sióstr Wizytek w Warszawie,
- ks. Władysław Korniłowicz (1884–1946) – współtwórca i kierownik duchowy Dzieła Lasek,
- o. Bogusław Paleczny (1959–2009) – zakonnik kamiliański, twórca Kamiliańskiej Misji Pomocy Społecznej, opiekun bezdomnych,
- ks. Janusz Frankowski (1928–2017) – biblista, profesor Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie,
- abp Marek Solczyński (ur. 1961) – nuncjusz apostolski w Gruzji, Armenii i Azerbejdżanie,
- bp dr hab. Michał Janocha (ur. 1959) – biskup pomocniczy warszawski,
- ks. dr hab. Tomasz Jakubiak (ur. 1976) – kanonista, wykładowca Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie,
- bp Rafał Markowski (ur. 1958) – biskup pomocniczy warszawski,
- bp Zygmunt Choromański (1892–1968) – biskup pomocniczy warszawski,
- bp Marian Duś (1938–2021) – biskup pomocniczy warszawski,
- bp Józef Zawitkowski (1938–2020) – biskup pomocniczy warszawski następnie biskup pomocniczy łowicki,
- bp Piotr Jarecki (ur. 1955) – biskup pomocniczy warszawski,
- bp Władysław Miziołek (1914–2000) – biskup pomocniczy warszawski,
- bp Kazimierz Romaniuk (ur. 1927) – biskup pomocniczy warszawski,
- bp Tadeusz Pikus (ur. 1949) – biskup pomocniczy warszawski, następnie biskup diecezjalny drohiczyński,
- bp Stanisław Kędziora (1934–2017) – biskup pomocniczy warszawski,
- bp Marek Solarczyk (ur. 1967) – biskup diecezjalny radomski.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Statystyka (zeszyt 4). W: Sławomir Wilewski: Posłani w pokoju Chrystusa. Tydzień modlitw o powołania do kapłaństwa i życia konsekrowanego (8–12 maja 2022). Radom: Krajowe Centrum Powołaniowe • Wydawnictwo Diecezji Radomskiej AVE, 2022, s. 5. ISBN 978-83-67205-01-6.
- ↑ Studia stacjonarne akademiakatolicka.pl [dostęp 30-04-2023].
- ↑ https://ordynariat.wp.mil.pl/pl/articles/seminarium-duchowne/jak-po-maturze-zostac-kapelanem-wojskowym/
- ↑ w warszawskim seminarium ekai.pl [dostęp 20-07-2010].
- ↑ Historia Seminarium Warszawskiego wmsd.waw.pl [dostęp 20-07-2010].