Marek Żerański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marek Żerański
Imię i nazwisko

Marek Józef Żerański

Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1977
Warszawa

Zawód

aktor

Współmałżonek

Mila Wdowiak-Żerańska

Lata aktywności

od 1992

Zespół artystyczny
Teatr Polski w Szczecinie

Marek Józef Żerański (ur. 7 lipca 1977 w Warszawie) – polski aktor teatralny i filmowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W szkole podstawowej w latach 1992–1994 współpracował z Telerankiem jako prowadzący i uczęszczał na zajęcia Ogniska Teatralnego Jana i Haliny Machulskich przy Teatrze Ochoty, gdzie grał Emila w sztuce „Emil i detektywi” w reż. Haliny Machulskiej. W liceum kontynuował naukę pantomimy w Studiu Elżbiety Pasteckiej. Uczęszczał do 21 Społecznego Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego w Warszawie. Ukończył 25 SLO im. Marzenny Okońskiej. Zadebiutował w 1992 w przygodowym serialu międzynarodowej koprodukcji Mission Top Secret jako Jan, a następnie w polsko-brytyjskim serialu Molly, jako Radek.

Debiut teatralny miał miejsce w roku 1994 w sztuce „Rosencrantz i Guildenstern nie żyją”[1], gdzie wystąpił w roli Alfreda. Spektakl wyreżyserował Jacek Pazdro, a wystawiony został na deskach Teatru Szwedzka 2/4 (1994).

W 2001 ukończył Akademię Teatralną w Warszawie pod opieką Wiesława Komasy i Aleksandry Górskiej. Spektakle dyplomowe – Bal manekinów w reż. W. Komasy i Płatonow w reż. A. Glińskiej. Obronił pracę magisterską na temat dekady Festiwalu Teatralnego Kontakt. W czasie studiów wystąpił w sztuce „Shopping and Fucking[2][3]” w reżyserii Pawła Łysaka przygotowanym przez Towarzystwo Teatralne w Teatrze Rozmaitości w Warszawie (1999). W związku z tą premierą zagrożony relegowaniem ze studiów.

Stypendysta:

  • Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego[4]
  • Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Młoda Polska[5]

Kariera zawodowa[edytuj | edytuj kod]

Występował w warszawskich teatrach: Teatrze Szwedzka 2/4 (1994), Teatrze Wielkim Operze Narodowej (2009, 2012[6]), Teatrze Studio (2002) oraz Teatrze Nowym (2003). W latach 2006–2011 występował w Teatrze Krypta w Szczecinie. Od 2006 jest związany ze szczecińskim Teatrem Polskim oraz od 2011 z lubelskim Teatrem Provisorium[7]. Wystąpił w wielu serialach, m.in. Klan, Na dobre i na złe, Kryminalni itd. Współpracował przy powstawaniu pierwszej części tryptyku Ewangelie Dzieciństwa Teatru Zar przy Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu.

Wystąpił w monodramach[edytuj | edytuj kod]

  • Heine[8][9] wg tekstów Heinricha Heinego; opieka reż. Irena Jun, 2010 r.
  • Morfina 0,05[10] wg Michaiła Bułhakowa, w adaptacji Macieja Wojtyszki[11][12], 2012 r.
  • Tworki[13] wg Marka Bieńczyka w reżyserii Pawła Kamzy[14] w autorskiej adaptacji tekstu, 2017 r.
  • Morfina 0,05 / wersja 3.0 dla Fundacji West&art w Szczecinie, 2018 r.

Nominacje, wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • W 2018 roku nominowany do nagrody Bursztynowego Pierścienia za rolę w monodramie "Tworki"[15].
  • W 2020 roku otrzymał Bursztynowy Pierścień publiczności 2019 za reżyserię monodramu "Morfina 0'05"[16]

Poza filmem i teatrem[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jest żonaty z charakteryzatorką i pedagogiem Milą Wdowiak-Żerańską[18]. Mają dwie córki.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy fabularne (kinowe i telewizyjne)[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Rola Reżyser
1994 Zawrócony[19] Kazimierz Kutz
2000 Egoiści[20] kelner „Guma” Mariusz Treliński
2001 Titanic – koniec legendy[21] (polski dubbing) Jowita Gondek
2003 Lichter[22] Kamil Hans-Christian Schmid
2004 Tylko jedna noc[23] chłopak Ewy Dariusz Błaszczyk
2005 Skazany na bluesa[24] student nad morzem Jan Kidawa-Błoński
2007 Braciszek[25] wiejski wyrostek Andrzej Barański
Latarnik[26] Marcin Mateusz Rakowicz
2014 Ostatnia pieśń torreadora[27] mąż Piotr Chrzan
2015 Kino Kabaret chłopak Michał Stenzel
2019 Jak zostałem gangsterem. Historia prawdziwa. lekarz Maciej Kawulski
2019 Raport Pileckiego Otto Kusel Leszek Wosiewicz

Seriale telewizyjne[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Rola Reżyser
1992 Mission Top Secret[28] Jan (odcinki: 2-4) Marcus Cole, Howard Rubie
1994 Molly[29] Radek Nick Laughland
2000 Twarze i maski[30] Łukasz Kujawa (odcinek: 6) Feliks Falk
Duża przerwa[31] praktykant (odcinek: 15) Mirosław Bork
2001 Klan[32] Leszek, kolega Agaty Wilczyńskiej ze szkoły rysunku Paweł Karpiński
2002 Samo życie[33] kelner w restauracji „Dedek” różni
Na dobre i na złe[34] Ksawery (odcinek: 102) Maciej Dejczer
M jak miłość[35] dostarczyciel kwiatów (odcinek: 110) Natalia Koryncka-Gruz
2003 Plebania[36] członek sekty (odcinek: 356) Jerzy Sztwiertnia
2004 Klan brat Marka Wójcika, starającego się o względy Olki Lubicz Paweł Karpiński
2005 Na Wspólnej[37] fotograf różni
Auschwitz: The Nazis and 'The Final Solution' więzień Paweł Stienkin Laurence Rees
2006–2007 Egzamin z życia[38] dziennikarz Kuba (odcinki: 49, 91, 93, 95) Teresa Kotlarczyk
2006 Mrok[39] Łukasz Kubacki (odcinek: 4) Jacek Borcuch
2007 Biuro kryminalne[40] (odcinek: 23) Dominik Matwiejczyk
2008 Trzeci oficer[41] asystent reżysera „Rodziny Trojanowskich” (odcinek: 7) Maciej Dejczer
Ojciec Mateusz[42] Darek Migas (odcinek: 6) Maciej Dejczer
Na dobre i na złe Wojtek (odcinek: 326) Grzegorz Pacek
Kryminalni[43] Tomasz Wilk (odcinek: 89) Ryszard Zatorski
2010 1920. Wojna i miłość[44] Antiochin (odcinek: 11) Maciej Migas

Teatr[edytuj | edytuj kod]

Role teatralne[edytuj | edytuj kod]

Rok Teatr Tytuł Autor tekstu Rola Reżyser
1991 Teatr Ochoty – Warszawa Emil i detektywi Erich Kästner Emil Halina Machulska
1994 Teatr Szwedzka 2/4 – Warszawa Rosenkrantz i Guildenstern nie żyją[45] Tom Stoppard Aktor z trupy aktorskiej Jacek Pazdro
1999 Teatr Rozmaitości – Warszawa Shopping and Fucking[2] Mark Ravenhill Guma Paweł Łysak
2002 Teatr Studio – Warszawa Zima Jewgienij Griszkowiec Żołnierz I Mateusz Bednarkiewicz
2003 Teatr ZAR – Wrocław Ewangelie dzieciństwa Jarosław Fret Członek chóru Jarosław Fret
2004 Teatr Nowy – Warszawa Bash (cios)[46] Neil LaBute John Jacek Zambrzuski
2005 Cytadela – Warszawa Dziady – Cytadela[47] Adam Mickiewicz Gustaw Konrad Szczepan Szczykno
2006 Studio Przemysława Wasilkowskiego Zona Tenebrarum[48] (wg Wilka stepowego) Herman Hesse Jogin Przemysław Wasilkowski
2006 Teatr Polski – Szczecin Don Kichote Miguel de Cervantes Książę i inne postaci Ryszard Major
2006 Teatr Ateneum – Warszawa Zbrodnia i Kara Fiodor Dostojewski Mitia Barbara Sass
2007 Teatr Polski – Szczecin Stacyjka Zdrój A. Opatowicz, A. Poniedzielski Zmysław Adam Opatowicz
2007 Teatr Polski – Szczecin Peer Gynt Henrik Ibsen Mads Moen Ireneusz Janiszewski
2008 Teatr Polski – Szczecin Pułkownik Ptak Christo Bojczew Doktor Ryszard Major
2008 Teatr Polski – Szczecin Tuwim Zaczarowany Adam Opatowicz Adam Opatowicz
2008 Teatr Krypta – Szczecin To ja... (wg Zbrodni i Kary Dostojewskiego)[49] Fiodor Dostojewski Raskolnikow Tatiana Malinowska – Tyszkiewicz
2008 Teatr Polski – Szczecin Burza William Szekspir Ariel Adam Opatowicz
2008 Teatr Polski – Szczecin Ślub Witold Gombrowicz Władzio Waldemar Modestowicz
2009 Teatr Polski – Szczecin Śpiewnik domowy Jana Kaczmarka A. Opatowicz, A. Poniedzielski A. Opatowicz, A. Poniedzielski
2009 Teatr Polski – Szczecin Indyk Sławomir Mrożek Poeta Andrzej Hrydzewicz
2009 Teatr Polski – Szczecin Na czworakach Tadeusz Różewicz Pudel Ryszard Major
2009 Teatr Wielki – Opera Narodowa Borys Godunow Musorgski/Puszkin Dandys Mariusz Treliński
2009 Teatr Kameralny – Szczecin Pani Dally ma kochanka William Hanley Frank Michał Janicki
2010 Teatr Polski – Szczecin Przyjazne Dusze Pam Valentine Simon Willis Stefan Szaciłowski
2010 Teatr Polski – Szczecin Heine[50] (monodram; wykonanie, adaptacja) wg Heinricha Heinego Aktor Marek Żerański
2010 Teatr Kameralny – Szczecin Nocturn dla pani Tillebein Patrycja Fessard Fryderyk Chopin Michał Janicki/Andrzej Zaorski
2011 Teatr Provisorium – Lublin Bracia Karamazow[51] Fiodor Dostojewski Alosza Janusz Opryński
2012 Teatr Wielki – Opera Narodowa Manon Lescaut Giacomo Puccini Mr. Eye Mariusz Treliński
2012 Teatr Polski – Szczecin Oskar dla Emily A. Aleksy, F. Bohnet Jeff Bloom Bartłomiej Wyszomirski
2013 Teatr Provisorium – Lublin Lód[52] wg Jacka Dukaja Konieszyn Janusz Opryński
2013 Teatr Polski – Szczecin Szkoda, że jest nierządnicą John Ford Bergetto Krzysztof Prus
2013 Teatr Druga Strefa – Warszawa Mofrina 0'05 (monodram) wg Michaiła Bułhakowa Doktor Polakow Marek Żerański
2014 Teatr Polski – Szczecin Wariacje Tischnerowskie Artur „Baron” Więcek Józek Artur „Baron” Więcek
2015 Teatr Polski – Szczecin Podwieczorek u Łazarza Artur Daniel Liskowacki Pastor Gottlieb Adam Opatowicz
2016 Teatr Polski – Szczecin Matki Piotr Rowicki Syn 1 Rafał Matusz
2017 Teatr Polski – Szczecin Hamlet we wsi Głucha Dolna Ivo Brešan Joca ŠkokiČ Tomasz Obara
2017 Teatr Polski – Szczecin Tworki[53][54] (monodram; wykonanie, adaptacja) wg Marka Bieńczyka Aktor Paweł Kamza
2018 Fundacja West&art Morfina 0'05 / wersja 3.0 wg Michaiła Bułhakowa Doktor Polakow Marek Żerański
2019 Kungslige Operan – Sztokholm Kung Roger Szymanowski / Iwaszkiewicz Roger / dubler Mariusz Treliński
2020 Narodni Divadlo – Praga King Roger Szymanowski / Iwaszkiewicz Roger / dubler Mariusz Treliński

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rosencrantz i Guildenstern nie żyją.
  2. a b Agata Dąmbska, Granice teatru [online], e-teatr.pl, 2000 [dostęp 2017-12-05].
  3. Kupowanie i... [online], e-teatr.pl [dostęp 2017-09-18].
  4. Szczecińscy artyści otrzymali stypendia (wideo), „szczecin.naszemiasto.pl”, 11 stycznia 2015 [dostęp 2017-09-18] (pol.).
  5. konfrontacje teatralne » Tworki – postscriptum [online], 18.konfrontacje.pl [dostęp 2017-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14].
  6. Teatr Wielki Opera Narodowa.
  7. Marek Żerański, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-10].
  8. Heine frg 2.avi. lumilu78 2011-08-08. [dostęp 2017-09-18].
  9. Wyborcza.pl [online], szczecin.wyborcza.pl [dostęp 2017-09-18].
  10. Przeciw złudzeniom [online], dziennikteatralny.pl [dostęp 2017-09-18].
  11. „MORFINA 0,05” MICHAIŁ BUŁHAKOW REŻYSERIA MAREK ŻERAŃSKI [online], cojestgrane.pl [dostęp 2017-09-18] (pol.).
  12. Dawka pozorów i dawka śmierci [online], teatrdlawas.pl [dostęp 2017-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14].
  13. Tworki.
  14. Paweł Kamza.
  15. Bursztynowy Pierścień 2018. Pierwsze wybory, pierwsze nominacje [online], 24kurier.pl [dostęp 2020-02-25].
  16. Bursztynowe Pierścienie rozdane! Poznaliśmy najlepszych aktorów i spektakle [online], 24kurier.pl [dostęp 2020-02-25].
  17. Nauczyciele.
  18. Mila Wdowiak-Żerańska.
  19. Zawrócony.
  20. Egoiści.
  21. Titanic koniec legendy – pełna obsada i twórcy.
  22. Lichter.
  23. Tylko jedna noc.
  24. Skazany na bluesa.
  25. Braciszek.
  26. Latarnik.
  27. Ostatnia pieśń torreadora.
  28. Tajna misja.
  29. Molly.
  30. Twarze i maski.
  31. Duża przerwa.
  32. Klan.
  33. Samo Życie.
  34. Na dobre i na złe.
  35. M jak miłość.
  36. Plebania.
  37. Na Wspólnej.
  38. Egzamin z życia.
  39. Mrok.
  40. Biuro kryminalne.
  41. Trzeci oficer.
  42. Ojciec Mateusz.
  43. Kryminalni.
  44. 1920. Wojna i miłość.
  45. Rosencrantz i Guildenstern nie żyją, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2017-12-05].
  46. Janusz Majcherek, Trzy opowieści [online], e-teatr.pl, 1 kwietnia 2003 [dostęp 2017-12-06].
  47. Krzysztof Lubczyński, Reality show w celi Konrada [online], e-teatr.pl, 31 stycznia 2006 [dostęp 2017-12-06].
  48. Kontrapunkt, Kontrapunkt 2006 [online], kontrapunkt.pl, 2006 [dostęp 2017-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-03].
  49. „To ja...” Obłęd sumienia [online], wszczecinie.pl, 29 listopada 2009 [dostęp 2017-12-05] (pol.).
  50. Ewa Podgajna, Wyborcza.pl [online], szczecin.wyborcza.pl, 12 grudnia 2010 [dostęp 2017-12-05].
  51. Instytut Teatralny, Teatr w Polsce – polski wortal teatralny [online], e-teatr.pl [dostęp 2017-12-05].
  52. Instytut Teatralny, Teatr w Polsce – polski wortal teatralny [online], e-teatr.pl [dostęp 2017-12-05].
  53. Jacek Cieślak, Dla chcącego nic trudnego [online], 17 listopada 2017 [dostęp 2017-12-05] (pol.).
  54. Agnieszka Moroz, Biurowe zarękawki, spod których widać piżamę [online], dziennikteatralny.pl, 2017 [dostęp 2017-12-05].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]