Mnichy
52°32′22″N 15°58′58″E/52,539444 15,982778
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo |
Mnichy-Mniszki |
| Liczba ludności (2022) |
173[2] |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
64-421[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PMI |
| SIMC |
0183638 |
Położenie na mapie gminy Międzychód  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego  | |
| 52°32′22″N 15°58′58″E/52,539444 15,982778[1]
| |
Mnichy – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Międzychód.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od początku XV wieku. Wymieniona w dokumencie zapisanym po łacinie z 1403 jako "Mnichi", 1408 "Mnych", 1439 "Amichy, Mnichy", 1466 "Mnychy", "1540 Mnychi"[4].
Początkowo była własnością opactwa cystersów w Paradyżu (obecnie Gościkowo) i w 1403 należała do klasztoru. Z czasem miejscowość stała się wsią szlachecką należącą do lokalnej szlachty Mniskich. W latach 1408–1435 Dobrogost Koleński dziedzic Prusimia, kasztelan kamieński w latach 1427-42, dokonuje zamiany dóbr z opatem klasztoru paradyskiego otrzymując w zamian m.in. wieś Mnichy. W 1435 woźny sądowy zapowiada, że połowa dziedzin Prusim, Mnichy, Gralewo i Miłostowo należy do tegoż Dobrogosta, a druga połowa do opata paradyskiego. W 1439 Sędziwój z Ostroroga wojewoda poznański otrzymał od opata paradyskiego wsie Mnichy oraz Miłostowo. Miejscowość należała wówczas do powiatu poznańskiego Korony Królestwa Polskiego. W 1546 odbył się proces o odnowienie granic między wsiami Mnichy i Gralewo. Odnotowano kopiec narożny rozdzielający wsie Tuczępy, Mnichy i Gralewo. W 1580 wieś leżała w parafii Kamionna[4].
Miejscowość wspominały historyczne dokumenty prawne, własnościowe i podatkowe. W 1563 odnotowano we wsi zagrodników. W 1577 pobór z Mnichów płacili właściciele: Stanisław oraz Jan Mniscy. W 1580 była wsią szlachecką położoną w powiecie poznańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[5]. Odnotowano w tym roku dwa młyny we wsi, a także pobór z części wsi należącej do Jana Mniskiego od 4 zagrodników, pasterza, który płacił od 20 owiec, młyna Korzecznik posiadającego jedno koło. Z części Jana Strzeleckiego pobrano podatek od 4 zagrodników oraz młyna o jednym kole[4].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Mnichy wielkie należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej[6]. Mnichy wielkie należały do okręgu kwileckiego tego powiatu i stanowiły odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas Rissman[6]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 171 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 20 dymów (domostw)[6]. W skład majątku Mnichy wielkie wchodziły wówczas także: Grolewo (16 domów, 160 mieszk.), Grolewska papiernia młyn (2 domy, 11 mieszk.) oraz Czajka folwark (Kiewitz, 1 dom, 8 mieszk.)[6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82048
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 799 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Gąsiorowski 1993 ↓.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 18.
- ↑ a b c d Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère) Jana Nepomucena Bobrowica, 1846, s. 256.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Antoni Gąsiorowski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. III L-Q, zeszyt 1, hasło „Mnichy”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 1993, s. 177-178.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Mnichy w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”
- Mnichy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 344.
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Przysiółek | |
| Osady leśne | |
| Integralne cz. miejscowości |
