Mordechaj Cippori

Mordechaj Cippori

‏מרדכי צפורי‎

Data i miejsce urodzenia	15 września 1924 Petach Tikwa, Palestyna
Data i miejsce śmierci	29 maja 2017 Ramat Gan
Minister komunikacji w II rządzie Begina i I rządzie Szamira
Okres	od 5 sierpnia 1981 do 13 września 1984
Przynależność polityczna	Likud
Poprzednik	Joram Aridor
Następca	Amnon Rubinstein
Wiceminister obrony w I i II rządzie Begina
Okres	od 28 czerwca 1977 do 10 października 1983
Przynależność polityczna	Likud
Poseł do Knesetu
Okres	od 13 czerwca 1977 do 13 sierpnia 1984
Przynależność polityczna	Likud

Mordechaj Cippori (hebr.: מרדכי צפורי, ang.: Mordechai Tzipori, Mordechai Zipori, ur. 15 września 1924 w Petach Tikwie, zm. 29 maja 2017 w Ramat Ganie) – izraelski generał i polityk, w latach 1981–1984 minister komunikacji, w latach 1977–1983 wiceminister obrony, w latach 1977–1984 poseł do Knesetu z listy Likudu.

Życiorys

Młodość

Urodził się 15 września 1924 w Petach Tikwie w ówczesnym Brytyjskim Mandacie Palestyny. W rodzinnym mieście uczył się w szkole religijnej. Od 1939 był członkiem Irgunu – żydowskiej organizacji paramilitarnej. Od 1944 brał udział w akcjach militarnych przeciwko wojskom brytyjskim. Za przynależność do Irgunu został przez władze brytyjskie aresztowany w czerwcu 1945 roku, a następnie więziony w obozach – najpierw w Sudanie, a później w Erytrei – skąd uciekł razem z innymi uwięzionymi. Ponownie złapany został osadzony w obozie w Gilgil w Kenii, skąd również uciekał, kopiąc tunele. W Kenii internowany był do lata 1948.

Kariera wojskowa

Po uwolnieniu powrócił do Izraela, gdzie w latach 1948–1976 służył w Siłach Obronnych Izraela, biorąc udział w kolejnych toczonych przez to państwo wojnach. Po wojnie o niepodległość ukończył w 1950 kurs oficerów piechoty, a w 1954 ukończył kurs zaawansowany. W 1959 ukończył wojskową szkołę zarządzania, a następnie studia na Uniwersytecie Telawiwskim. W latach 1962–1965 dowodził batalionem pancernym, a w czasie wojny sześciodniowej brygadą pancerną walczącą na południowym froncie. W 1968 objął dowództwo nad Szkołą Pancerną, zaś od 1971 był zastępcą dowódcy Korpusu Pancernego. Od 1973 służył w Sztabie Generalnym – od 1974 jako zastępca dowódcy zarządzania operacyjnego. Służbę wojskową zakończył w stopniu generała.

Kariera polityczna

Po opuszczeniu wojska związał się, jak większość dawnych bojowników Irgunu, z prawicowym Likudem i z listy tego ugrupowania po raz pierwszy dostał się do izraelskiego parlamentu w wyborach parlamentarnych w 1977. Został członkiem komisji ds. absorpcji imigrantów. 28 czerwca 1977 dołączył do, powołanego kilka dni wcześniej, pierwszego prawicowego rządu w Izraelu premiera Menachema Begina, dawnego przywódcy Irgunu. Cippori został wiceministrem obrony w resorcie kierowanym przez Ezera Weizmana. Pozostał na stanowisku również po odejściu Weizmana i objęciu kierownictwa nad ministerstwem przez samego premiera. Jako wiceminister osobiście nadzorował operację Opera – udany atak izraelskiego lotnictwa na iracki reaktor atomowy Osirak.

W wyborach w 1981 ponownie zdobył mandat poselski. W powołanym 5 sierpnia nowym rządzie Begina został ministrem komunikacji, a 11 sierpnia powrócił również na stanowisko wiceministra obrony, jako zastępca Ariela Szarona, a następnie Begina i Moszego Arensa. Po wojnie libańskiej krytykował dowodzącego izraelskimi wojskami, swego zwierzchnika Ariela Szarona. W powołanym 10 października 1983 I rządzie Icchaka Szamira ponownie objął resort komunikacji i kierował nim do końca kadencji. W kolejnych wyborach nie uzyskał reelekcji.

Dalsze życie

Od 1986 do końca lat osiemdziesiątych był dyrektorem generalnym Bitu’ach Leumi – izraelskiego zakładu ubezpieczeń społecznych.

Przed wyborami parlamentarnymi w 2015 wraz z innym byłym ministrem z Likudu – Danem Meridorem – krytykował ówczesnego premiera Binjamina Netanjahu i zapowiedział, że nie zagłosuje na macierzystą partię

Zmarł 29 maja 2017 w Sheba Medical Center w Tel ha-Szomer w Ramat Ganie w wieku dziewięćdziesięciu dwóch lat. Został pochowany na cmentarzu w rodzinnej Petach Tikwie.