Okres Wiosen i Jesieni

Okres Wiosen i Jesieni

Nazwa chińska
Pismo uproszczone 春秋时代 Pismo tradycyjne 春秋時代 Hanyu pinyin Chūnqiū Shídài Wade-Giles Ch’un-ts’iu Shih-tai Wymowa (IPA) /ʈʂʰwə́n tɕʰjóu ʂɻ̩̌.tâi/ dawna: /t͡ɕʰiuɪn t͡sʰɨu d͡ʑɨ dʌi/

Okres Wiosen i Jesieni (chiń. upr. 春秋时代; chiń. trad. 春秋時代; pinyin Chūnqiū Shídài; Wade-Giles Ch’un-ts’iu Shih-tai) – okres w historii Chin między 770 lub 722 a 480 p.n.e. Jego nazwa pochodzi od Kroniki Wiosen i Jesieni, której autorstwo tradycja przypisuje Konfucjuszowi. Stanowi podokres panowania dynastii Zhou.

W 772 p.n.e. królowie dynastii Zhou zostali pokonani przez plemiona niechińskie, które m.in. spustoszyły stolicę Zhou w pobliżu dzisiejszego Xi’anu. Dwór Zhou przeniósł się dalej na wschód, rozpoczynając tzw. okres Wschodniej Dynastii Zhou. Charakteryzował się on upadkiem efektywnej władzy królów Zhou, którzy utracili swoje tradycyjne terytorium, w związku z czym mieli kłopot z utrzymaniem siły militarnej. Władcy domen feudalnych, niezagrożeni przez osłabionego króla, stopniowo zaprzestali też płacenia trybutu, powodując dalsze osłabienie władzy centralnej; zaczęli też uzurpować sobie tytuł wang (król), dawniej zastrzeżony wyłącznie dla monarchów z rodu Zhou. Zmagania między nimi wyłoniły kilka największych państw, które walczyły o władzę nad Chinami w okresie kolejnym – Walczących Królestw.

Rozwój terytorialny państw-domen, niekontrolowany przez dwór Zhou, doprowadził do zaniku sfer buforowych między nimi. Próby dalszej ekspansji kończyły się licznymi wojnami. Równocześnie jednak wzrastała produkcja gospodarcza, wymiana towarowo-pieniężna (co wiązało się z rozpowszechnieniem brązowych monet), mobilność społeczna i poziom wykształcenia. Okres ten charakteryzował się też niebywałym rozkwitem myśli filozoficzno-politycznej; tzw. „okres stu szkół” (filozoficznych), wśród których najważniejszymi były konfucjanizm, legizm, motizm i taoizm.