Olsztyn (gmina w województwie śląskim)

Olsztyn
	gmina miejsko-wiejska
	; Urząd gminy w Olsztynie
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	częstochowski
TERC	2404123
Siedziba	Olsztyn
Burmistrz	Tomasz Maciej Kucharski (2006)
Powierzchnia	109,1 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 7748
• gęstość	71,0 os./km²
Nr kierunkowy	34
Tablice rejestracyjne	SCZ
	Adres urzędu:pl. Piłsudskiego 10; 42-256 Olsztyn
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	11
	Położenie na mapie województwa śląskiego Olsztyn
	Położenie na mapie Polski Olsztyn
	50°45′N 19°16′E/50,751944 19,267778
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Olsztyn – gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim. Siedziba gminy to Olsztyn.

Do 31 grudnia 2021 r. gmina Olsztyn była gminą wiejską. W wyniku uzyskania przez Olsztyn praw miejskich, stała się gminą miejsko-wiejską^[2].

Według danych z 17 grudnia 2015 gminę zamieszkuje 7966 osób^{[potrzebny przypis]}. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Historia

Gmina powstała w 1867 roku, w okresie istnienia Królestwa Polskiego. Gmina obejmowała wsie Biskupice, Borowa, Bukowno, Ciecierzyn, Czatachowa, Olszownica, Pabianice, Przymiłowice, Skrajnica, Suliszowice, Turów i Zrębice^[3]. W momencie powstania gmina należała do powiatu częstochowskiego w guberni piotrkowskiej. 31 maja 1870 roku^[a] do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Olsztyn^[4], a po 1900 roku także wieś Krasawę. W okresie międzywojennym gmina wraz z całym powiatem weszła w skład województwa kieleckiego. Rozporządzeniem rządu z 1924 roku wyłączono natomiast z gminy wieś Czatachowa i włączono ją do gminy Żarki w powiecie będzińskim^[5], a dwa lata później do gminy Potok Złoty przeniesiono wieś i folwark Pabianice^[6]. W 1928 roku wyłączona została jeszcze osada Mirów, która stała się częścią miasta Częstochowa. Od 1939 roku gmina Olsztyn należała do powiatu Radomsko i dystryktu Radom w Generalnym Gubernatorstwie. Po wojnie przywrócono przedwojenny podział administracyjny. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie częstochowskim, a po reformie administracyjnej weszła w skład województwa śląskiego^[3].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2015 gmina Olsztyn ma obszar 109,1 km²^{[potrzebny przypis]}, w tym:

użytki rolne: 48%
użytki leśne: 44%

Gmina stanowi 7,16% powierzchni powiatu.

Demografia

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	7966	100	3317	49,7	3361	50,3
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	61,4		30,6		30,8

Piramida wieku mieszkańców gminy Olsztyn w 2014 roku^[1].

Miejscowości

Biskupice, Bukowno, Krasawa, Kusięta, Olsztyn, Przymiłowice, Przymiłowice-Podgrabie, Skrajnica, Turów, Zrębice.

Turystyka

Warto zobaczyć:

Olsztyn

Ruiny zamku
Kościół św. Jana Chrzciciela
Ruchoma szopka olsztyńska (element szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego)
Chata na Zakolu
Cmentarz wojenny
Kamieniołom Kielniki

Zrębice

Kościół św. Idziego
Kapliczka św. Idziego
Bunkry z II wojny światowej
Cmentarz wojenny

Sąsiednie gminy

Częstochowa, Janów, Kamienica Polska, Mstów, Poczesna, Poraj, Żarki

Uwagi

↑ 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego.

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Olsztyn w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2021 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1395)
↑ ^a ^b Florian Huras: Zmiany terytorialne powiatu częstochowskiego. Towarzystwo Genealogiczne Ziemi Częstochowskiej, 2009-07-23. [dostęp 2012-12-10]. (pol.).
↑ Postanowienie z 23 stycznia (4 lutego) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 77).
↑ Dz.U. 1925 nr 49 poz. 335
↑ Dz.U. 1926 nr 89 poz. 511

[4] 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego.

[populacja2016-1] Gmina Olsztyn w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[2] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2021 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1395)

[tgzcz-3] Florian Huras: Zmiany terytorialne powiatu częstochowskiego. Towarzystwo Genealogiczne Ziemi Częstochowskiej, 2009-07-23. [dostęp 2012-12-10]. (pol.).

[5] Postanowienie z 23 stycznia (4 lutego) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 77).

[6] Dz.U. 1925 nr 49 poz. 335

[7] Dz.U. 1926 nr 89 poz. 511

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[6]

Miasto	Olsztyn
Wsie	Biskupice Bukowno Krasawa Kusięta Przymiłowice Skrajnica Turów Zrębice
Osady leśne	Leśniczówka Dębowiec Leśniczówka Zrębice Przymiłowice Sokole Góry Suliszowice-Szczypie Zielona Góra
Integralne części miasta	Bloki Kolejowe Joachimów Odrzykoń
Integralne części wsi	Bukowno-Okupniki Celiny Ciecierzyn Grabie Joachimów (Turów) Kąty Kolonia Chorońska Krótka Wieś Krzemionka Kusięta Małe Nowe Biskupice Nowe Bukowno Okręcie Przymiłowice-Kotysów Przymiłowice-Podgrabie Rędziny Stawki Turów Dolny Turów Górny Warszawka Wolnica Zapasieka Zrębice Drugie Zrębice Pierwsze

Miasta	Blachownia Koniecpol Przyrów Olsztyn
Gminy miejsko-wiejskie	Blachownia Koniecpol Przyrów Olsztyn
Gminy wiejskie	Dąbrowa Zielona Janów Kamienica Polska Kłomnice Konopiska Kruszyna Lelów Mstów Mykanów Poczesna Rędziny Starcza

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta	Blachownia (od 1967) Częstochowa (do 1928 →) Janów (do 1870) Kłobuck (do 1870 i 1919–52 →) Krzepice (do 1870 i 1919–52 →) Mstów (do 1870) Olsztyn (do 1870) Przyrów (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Blachownia (1959–66)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bargły (1868–187?) Cykarzew Stary (1952–54) Dankowice (do 1868) Dźbów (do 1954) Gnaszyn Dolny (od 1952) Grabówka (do 1954) Huta Stara (do 1931) Hutki (1952–54) Iwanowice (do 1868) Janów (od 1952) Kamienica Polska (od 1868) Kamyk (do 1952 →) Klepaczka (do 1868) Konopiska (od 1952) Krasice (do 1868) Krzepice (1870–1919) Kuźniczka (1868–1952) Lipie (do 1952 →) Lubojna (1952–54) Miedźno (do 1954) Mokrzesz (1952–54) Mstów (od 1952) Mykanów Olsztyn Opatów (1868–1952 →) Ostrowy (1952–54) Panki (do 1952 →) Poczesna (do 1868 i od 1923) Popów (do 1952 →) Potok Złoty (Złoty Potok) (do 1952) Przyrów (od 1870) Przystajń (do 1952 →) Rędziny Rększowice (do 1952) Staropole (do 1877/1880) Wancerzów (1868–1952) Węglowice (1868–1952 →) Wrzosowa (1931–54) Zrębice (1952–54) Żuraw (1952–54)
Gromady (1954–72)	Aleksandria (1954–61) Biskupice (1954–57) Blachownia (1954–59) Borowno (← 1958–72) Broniszew Nowy (1954–57) Brzeziny Wielkie (1954–61) Brzyszów (1954–61) Bystrzanowice (1954–61) Cykarzew Stary (1954–72) Dźbów (1954–72) Gnaszyn Dolny (1954–72) Grabówka (1954–72) Hutki (1954–72) Janów (1954–72) Kamienica Polska (1954–72) Kawodrza Dolna (1954–61) Konopiska (1954–72) Kościelec (1954–59) Krasice (1954–59) Lubojna (1954–72) Łojki (1954–57) Mokrzesz (1954–72) Mstów (1954–72) Mykanów (1954–72) Nierada (1954–59) Olsztyn (1954–72) Ostrowy (1954–72) Piasek (1954–59) Poczesna (1954–72) Przyrów (1954–72) Rędziny (1954–72) Rudniki (1954–72) Rybna (1954–61) Siedlec (1954–57) Starcza (1954–72) Szarlejka (1954–61) Turów (1954–59) Wanaty (1954–61) Wrzosowa (1954–72) Wyczerpy Górne (1954–61) Zalesice (1954–68) Zarębice (1954–57) Zawada (1954–59) Zrębice (1954–61) Żuraw (1954–68)