Rezerwy złota

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rezerwy złota w sztabkach Federalnego Banku Rezerw w Nowym Jorku

Rezerwa złota – zapasy złota przechowywane przez państwowy bank centralny, jeden z elementów rezerw dewizowych[1], przeznaczone głównie jako gwarancja realizacji obietnic zapłaty deponentów, posiadaczy gotówki lub partnerów handlowych w epoce standardu złota, a także jako środek przechowywania wartości lub wsparcie wartości waluty krajowej.

Banki centralne często deponują swoje rezerwy złota w różnych miejscach. Ma to na celu ograniczenie ryzyka geopolitycznego, którego konsekwencją mogłaby być utrata dostępu do złota lub znaczne zmniejszenie możliwości swobodnego dysponowania jego zasobami zdeponowanymi za granicą[2].

Ich rolą jest podniesienie wiarygodności finansowej państwa, przekładające się na niższe koszty finansowania na światowych rynkach, niższą zmienność kursu złotego, a także niższe ryzyko nagłego odpływu kapitału. Rezerwy dewizowe mogą być również wykorzystane do wsparcia stabilności sektora bankowego lub rynków finansowych[3][2]. Złoto jest szczególnym składnikiem rezerw dewizowych. Ze względu na brak bezpośrednich powiązań z polityką gospodarczą jakiegokolwiek państwa oraz praktycznie niezniszczalność traktowane jest jako tzw. bezpieczna przystań (ang. safe haven asset). Oznacza to, że podczas kryzysów finansowych i politycznych jego wartość zazwyczaj rośnie[2][4].

Po roku 2008 banki centralne „Zachodu” nagle przestały wyprzedawać rezerwy złota, których pozbywały się przez poprzednie 20 lat[5], a od 2010 złoto jest coraz częściej kupowane przez banki centralne a jego popularność jako aktywa rezerwowego rośnie jak wynika z danych Światowej Rady Złota(inne języki) cytowanych przez Obserwator Finansowy[6]. W roku 2022 banki centralne dokonały największych zakupów złota od przynajmniej 55 lat, zwiększając swoje rezerwy o 1135,7 ton. Większość tych zakupów nie została oficjalnie zaraportowana przez władze monetarne w statystykach Międzynarodowego Funduszu Walutowego[5].

Światowa Rada Złota szacuje, że całe złoto, jakie kiedykolwiek wydobyto, wyniosło łącznie 208 874 ton metrycznych w 2023 roku[7].

Rezerwy złota według państw[edytuj | edytuj kod]

Top 50 według najnowszego rankingu World Gold Council (stan na czerwiec 2023) ze stanami w wybranych latach poprzednich[8][9][10]
Państwo 1970 1980 1990 2000 2010 2015 2020 2022 2023
1  Stany Zjednoczone 9 839,20 8 221,20 8 146,20 8 136,90 8 133,50 8 133,50 8 133,50 8 133,50 8 133,50
2  Niemcy 3 536,60 2 960,50 2 960,50 3 468,60 3 401,00 3 384,20 3 366,50 3 359,10 3 359,10
3  Włochy 2 565,30 2 073,70 2 073,70 2 451,80 2 451,80 2 451,80 2 451,80 2 451,80 2 451,80
4  Francja 3 138,60 2 545,80 2 545,80 3 024,60 2 435,40 2 435,40 2 436,00 2 436,50 2 436,40
5  Rosja ... ... ... 384,40 788,60 1 207,70 2 279,20 2 298,50 2 298,50
6  Chińska Republika Ludowa ... 398,10 395,00 395,00 1 054,10 1 054,10 1 658,10 1 948,30 2 113,40
7  Szwajcaria 2 427,00 2 590,30 2 590,30 2 419,40 1 040,10 1 040,00 1 040,00 1 040,00 1 040,00
8  Japonia 473,20 753,60 753,60 763,50 765,20 765,20 765,20 846,00 846,00
9  Indie 216,30 267,30 332,60 357,80 557,70 557,70 635,00 755,40 795,00
10  Holandia 1 588,20 1 366,70 1 366,70 911,80 612,50 612,50 612,50 612,50 612,50
11 Europejski Bank Centralny ... ... ... 747,40 501,40 504,80 504,80 504,80 504,80
12  Tajwan 72,90 97,80 421,00 421,80 423,60 423,60 422,40 423,60 423,60
13  Kazachstan ... ... ... 57,20 67,30 193,40 386,50 385,30 402,40
14  Turcja 112,90 117,20 127,40 116,30 116,10 514,90 428,70 404,60 394,20
15  Portugalia 801,50 689,60 492,40 606,70 382,50 382,50 382,50 382,50 382,60
16  Uzbekistan ... ... ... ... ... ... 333,70 360,80 362,00
17  Polska ... 23,60 14,70 102,80 102,90 102,90 228,60 228,70 337,00
18  Arabia Saudyjska 105,80 142,00 143,00 143,00 322,90 322,90 323,10 323,10 323,10
19  Wielka Brytania 1 198,10 585,90 589,10 487,50 310,30 310,30 310,30 310,30 310,30
20  Liban 255,50 286,80 286,80 286,80 286,80 286,80 286,80 286,80 286,80
21  Hiszpania 442,60 454,30 485,60 523,40 281,60 281,60 281,60 281,60 281,60
22  Austria 634,20 656,60 634,30 377,50 280,00 280,00 280,00 280,00 280,00
23  Tajlandia 72,80 77,40 77,00 73,60 99,50 152,40 154,00 244,20 244,20
24  Singapur ... ... ... 127,40 127,40 127,40 127,40 153,70 228,90
25  Belgia 1 306,60 1 063,10 940,30 258,10 227,50 227,40 227,40 227,40 227,40
26  Algieria 170,10 173,60 159,90 173,60 173,60 173,60 173,60 173,60 173,60
27  Wenezuela 341,20 356,40 356,40 318,50 365,80 367,60 173,60 161,20 161,20
28  Filipiny 49,80 59,70 89,80 224,80 154,10 195,30 197,90 158,80 155,40
29  Irak 127,50 ... ... ... 5,90 89,80 96,30 96,40 133,30
30  Brazylia 40,20 58,30 142,10 65,90 33,60 67,20 67,30 129,70 129,70
31  Egipt 75,70 75,60 75,60 75,60 75,60 75,60 79,30 80,90 125,90
32  Szwecja 177,80 188,80 188,80 185,40 125,70 125,70 125,70 125,70 125,70
33  Południowa Afryka 591,90 377,90 127,20 183,50 124,90 125,20 125,30 125,30 125,30
34  Meksyk 156,40 64,10 28,60 7,80 7,10 122,60 120,00 119,90 119,90
35  Libia 75,80 95,70 112,00 143,80 143,80 116,60 116,60 116,60 116,60
36  Grecja 103,50 119,30 105,80 132,60 111,60 112,50 113,60 114,10 114,10
37  Korea Południowa 3,00 9,30 10,00 13,70 14,40 104,40 104,40 104,40 104,40
38  Rumunia ... 115,50 68,70 104,90 103,70 103,70 103,60 103,60 103,60
39 Bank Rozrachunków Międzynarodowych 250,60 234,60 242,60 199,20 120,00 111,00 102,00 102,00 102,00
40  Węgry ... 64,40 9,30 3,10 3,10 3,10 31,50 94,50 94,50
41  Australia 212,40 246,70 246,70 79,70 79,90 79,90 79,90 79,80 79,80
42  Kuwejt 76,60 79,00 79,00 79,00 79,00 79,00 79,00 79,00 79,00
43  Indonezja 3,50 74,50 96,80 96,50 73,10 78,10 78,60 78,60 78,60
44  Dania 57,40 50,70 51,30 66,60 66,50 66,50 66,50 66,50 66,50
45  Pakistan 48,50 56,60 60,60 65,00 64,40 64,50 64,60 64,60 66,00
46  Argentyna 124,20 136,00 131,70 0,60 54,70 61,70 61,70 61,70 61,70
47  Katar 5,80 14,80 25,90 0,60 12,40 12,40 40,60 57,40 57,40
48  Zjednoczone Emiraty Arabskie ... ... ... ... ... ... 22,50 55,40 55,40
49  Białoruś ... ... ... 1,20 35,30 41,50 48,90 53,40 53,40
50  Kambodża ... ... ... 12,40 12,40 12,40 12,40 50,40 50,40
51  Finlandia 25,70 30,70 62,30 49,00 49,10 49,10 49,10 49,00 49,00
52  Jordania ... ... ... ... 17,10 43,50 43,50 43,50

Rezerwy złota Polski[edytuj | edytuj kod]

Rezerwy złota Polski stanowią część rezerw dewizowych obok papierów wartościowych, lokat i gotówki[3].

Gospodarką rezerw złota (podobnie jak innymi dewizami) zajmuje się Narodowy Bank Polski, zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 2 i art. 52 ust 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim[3].

Do 2018 roku Polska posiadała 102,97 ton złota, które w większości przechowywane były w Banku Anglii[11], gdzie znajdowało się od czasu II wojny światowej[12]. Tylko 5% z tego znajdowało się w Polsce[13][14][15]. W latach 2018–2019 polskie rezerwy złota zostały zwiększone o 125,7 tony (wzrost o 122%), przy czym w 2018 roku NBP zakupił 25,7 tony[16]. W lipcu 2019 r. Zarząd NBP podjął decyzję o dywersyfikacji miejsc przechowywania złota przez sprowadzenie do kraju części posiadanego zasobu kruszcu[16]. Od września do listopada 2019 r. do Polski przewieziono 100 ton, tj. 3 214 100 uncji trojańskich złota[2].

W latach 2018–2019 zasoby polskiego złota powiększyły się o blisko 126 ton, dając wówczas wartość rzędu 228,6 ton[17]. Na początku 2022 roku, stan polskiego złota wynosił ponad 230 ton[17]. W lipcu 2023 roku, Narodowy Bank Polski posiadał około 260 ton złota (9,3 mln uncji)[17]. Według danych z Trading Economics(inne języki) Polska miała rezerwy złota wynoszące 333,71 ton we wrześniu 2023 roku[18].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ireneusz Pszczółka, Znaczenie złota w oficjalnych rezerwach dewizowych banków centralnych, „STUDIA EKONOMICZNE PRAWNE i ADMINISTRACYJNE” (1/2016), 2016 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  2. ↑ a b c d Polskie rezerwy złota – mamy dużo, a będziemy mieć jeszcze więcej [online], forsal.pl, 1 października 2021 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  3. ↑ a b c Rezerwy dewizowe Polski: znaczenie, struktura i przeznaczenie [online], PAP MediaRoom portal. [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  4. ↑ Bolesław Wójtowicz, Rola rezerw złota w zasobach Narodowego Banku Polskiego, „Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie”, 34 (1), 2022, s. 53–72, DOI: 10.25312/2391-5129.34/2022_04bw, ISSN 1895-5088 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  5. ↑ a b Krzysztof Kolany, Narodowy Bank Polski zwiększył rezerwy złota [online], Bankier.pl, 5 maja 2023 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  6. ↑ Robert Kędzierski, Coraz więcej złota w Polsce. Są najnowsze dane [online], www.money.pl, 9 października 2023 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  7. ↑ How Much Gold Has Been Mined? [online], World Gold Council, 8 lutego 2023 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  8. ↑ WORLD OFFICIAL GOLD HOLDINGS International Financial Statistics, December 2020 [online], World Gold Council, grudzień 2020 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  9. ↑ WORLD OFFICIAL GOLD HOLDINGS International Financial Statistics, April 2022 [online], World Gold Council, kwiecień 2022 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  10. ↑ WORLD OFFICIAL GOLD HOLDINGS International Financial Statistics, March 2015 [online], World Gold Council, marzec 2015 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  11. ↑ Gdzie przechowywane jest polskie złoto?
  12. ↑ Rafał Mundry, NBP zarabia miliony na rezerwach złota w Londynie [online], Bankier.pl, 29 marca 2017 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  13. ↑ Damian Słomski, Polskie złoto nie wróci do kraju. Prawie 100 ton leży w skarbcu w Londynie [online], www.money.pl, 12 marca 2017 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  14. ↑ 8 rzeczy, które powinieneś wiedzieć o polskich rezerwach złota [online], forsal.pl, 9 maja 2014 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  15. ↑ Magdalena Redo, Analiza wielkości i struktury rezerw dewizowych w Polsce w latach 1998–2014, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu”, Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  16. ↑ a b Krzysztof Kolany, Michał Żuławiński, NBP zwiększył rezerwy złota. To pierwszy zakup od prawie dwóch lat [online], Bankier.pl, 21 czerwca 2021 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  17. ↑ a b c Dominika Byczek Imaggo, Ile złota ma Polska? Dane NBP 2023. Szczegółowe raporty [online], Zadłużenia.com, 28 sierpnia 2023 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  18. ↑ Polska – Rezerwy złota | 2000-2023 Dane | 2024-2025 Prognozy TE [online], pl.tradingeconomics.com [dostęp 2023-12-22].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rezerwy_złota&oldid=72796910”