Rokitno (powiat międzyrzecki)
52°32′56″N 15°38′28″E/52,548889 15,641111| wieś | |
 Fragment miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2005) |
470 |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
66-341[2] |
| Tablice rejestracyjne |
FMI |
| SIMC |
0185979 |
Położenie na mapie gminy Przytoczna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu międzyrzeckiego  | |
| 52°32′56″N 15°38′28″E/52,548889 15,641111[1]
| |
Rokitno (niem. Rokitten[3]) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Przytoczna.
Wieś znajduje się w okolicach Pszczewskiego Parku Krajobrazowego, otoczona jest wieloma czystymi jeziorami. W pobliżu znajduje się m.in. jezioro Rokitno z ośrodkiem wypoczynkowym oraz jezioro Rokicienko.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Po raz pierwszy wieś wymieniana w łacińskojęzycznym dokumencie z 1378 pod obecną nazwą „Rokytno”, 1445 „Rokythno”, 1510 „Rokithno”, 1944 „Rokitten”[4].
Miejscowość początkowo była wsią rycerską, a potem stała się uposażeniem opactwa cystersów w Zemsku-Bledzewie. W XV wieku należała do powiatu poznańskiego Korony Królestwa Polskiego[4].
Odnotowały ją historyczne dokumenty prawne, własnościowe i podatkowe, które pozostawiły historyczny obraz miejscowości. W 1378 starosta generalny Wielkopolski Domarat oznajmił, że kasztelan starogrdzki Mikołaj z Bytynia dał Mikołajowi opatowi z Ząbrska wieś Rokitno, a w zamian otrzymał od niego wsie Muchocin i Radgoszcz. Starosta ten zwolnił miejscowych kmieci od robocizn, podwód oraz opłat na rzecz kasztelanii międzyrzeckiej na tak długo, dopóki ten gród będzie w jego posiadaniu. W 1460 król polski Kazimierz IV Jagiellończyk ustalił wymiar ciężarów i robocizn należnych królewskiemu zamkowi w Międzyrzeczu ze wsi należących do klasztoru bledzewskiego w tym z Rokitna. W 1457 nastąpiło rozgraniczenie pomiędzy wsiami należącymi do klasztoru bledzewskiego – Rokitnem, Kalskiem oraz wsią Lubikowo. Archiwalny dokument mówi, że Zygmunt z Przetoczna oraz Władysław z Lubosiny ręczą Janowi opatowi bledzewskiemu za Szczepana z Lubikowa za to, że dopełni on pod karą umowną 200 grzywien wszystkich zobowiązań prawnych dotyczących zatwierdzenia nowego rozgraniczenia tych dziedzin przez sąd ziemski[4].
W 1493 wieś została odnotowana w spisie jako zalegająca z podatkiem. W 1508 miała miejsce pobór od 7 łanów oraz karczmy. W 1509 odbył się pobór podatków od 7 łanów, karczmy oraz jednego łana sołtysiego. W 1563 miał miejsce pobór od 9,5 łana, 2 łanów sołtysa, karczmy dorocznej oraz od kowala. W 1565 wieś Rokitno należała do opata bledzewskiego i zobowiązana była do świadczeń na rzecz zamku w Międzyrzeczu. Odnotowano w niej 22 ślady i sołtysa. W 1589 w Rokitnie odnotowano 18 ratajów (najemnych pracowników) i 15 zagrodników w tym jednego Marcina Socombera wymieniono imiennie. W 1580 miejscowość wymieniona jako wieś duchowna, własność opata bledzewskiego. Położona była wtedy w powiecie poznańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Opat bledzewski zapłacił od wsi pobór podatkowy od 14 łanów, 12 zagrodników, 7 komorników, dwóch rzemieślników, od pastucha wypasającego 50 owiec[4][5].
Po rozbiorach Polski miejscowość tak jak cała Wielkopolska znalazła się pod zaborem pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej[6]. Rokitno należało do okręgu rokitnickiego tego powiatu i stanowiło część majątku Rokosowo, którego właścicielem był wówczas rząd pruski w Berlinie[6]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 432 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 46 dymów (domostw)[6]. Wzmiankowana była wówczas także Rokitno kolonia (2 domy, 30 osób)[6].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:
- kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Rokitniańskiej (Królowej Polski), z lat 1746–1756, diecezjalne Sanktuarium Matki Bożej Cierpliwie Słuchającej diecezji zielonogórsko-gorzowskiej, będące miejscem licznych pielgrzymek. Kościół jest bazyliką mniejszą, gdzie znajduje się cudowny obraz Matki Bożej, ukoronowany w 1989 r. koronami papieskimi
- kaplica polna pod wezwaniem Najśw. Marii Panny, z 1758 roku
- zespół sierocińca dla chłopców, obecnie Dom Pomocy Społecznej:
- sierociniec, budynek główny, z 1848 roku, 1910 roku
- budynek administracyjny, z 1910 roku
- pralnia, z 1910 roku
- dom mieszkalny, z 1910 roku.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 116189
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1096 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rokitten (GenWiki). [dostęp 2021-05-25]. (niem.).
- ↑ a b c d Gąsiorowski 1999 ↓.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 30.
- ↑ a b c d Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère) Jana Nepomucena Bobrowicza, 1846, s. 258–259.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 31. [dostęp 2013-01-28].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Gąsiorowski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. III (L – Q), zeszyt 4, hasło „Rokitno”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 1999, s. 130–132.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Rokitno w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”
- strona główna sanktuarium
- Rokitno na portalu polska-org.pl
- Siedziba gminy: Przytoczna
