Przejdź do zawartości

Rudniki (powiat zawierciański)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rudniki
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

zawierciański

Gmina

Włodowice

Liczba ludności (2008)

1 338

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

42-421[2]

Tablice rejestracyjne

SZA

SIMC

0146761

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Rudniki”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Rudniki”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Rudniki”
Położenie na mapie gminy Włodowice
Mapa konturowa gminy Włodowice, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rudniki”
Ziemia50°31′24″N 19°25′31″E/50,523333 19,425278[1]

Rudnikiwieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Włodowice.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego.

Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Rudnyky wymienia w latach (14701480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[3].

Geografia

[edytuj | edytuj kod]

Rudniki położone są na południowej krawędzi Wzgórz Rudnickich należących do Wyżyny Częstochowskiej, których wierzchołek sięga 404 m n.p.m. Nazwa wsi mówi o pierwotnych zajęciach ludzi - wydobycie rudy żelaznej, ponieważ wieś leży w Częstochowskim Obszarze Rudonośnym. Nad wsią góruje charakterystyczna hałda pokopalniana, będąca pozostałością dawnej kopalni rudy żelaza "Rudniki" czynnej w latach 1950-1970. Przez Rudniki i południowe tereny przynależne do Rudnik przebiega żółty szlak Skarżycki i niebieski rowerowy szlak z Zawiercia do Skarżyc.

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie wsi działa Szkoła Podstawowa, w okresie komunizmu nosiła imię Marcelego Nowotki. Szkoła mieści się przy ulicy Szkolnej 9.

Parafia Świętej Barbary

[edytuj | edytuj kod]

Rudniki są siedzibą parafii pod wezwaniem Świętej Barbary. Parafia została powołana 22 września 1981 roku. Obejmuje swym zasięgiem miejscowości: Rudniki (bez osady Młyńskiej) i Skałkę (za zgodą władzy diecezjalnej niektórzy mieszkańcy Skałki mogą korzystać z posługi duszpasterskiej we Włodowicach). Parafię erygował tu biskup Stefan Bareła 22 września 1981 roku. Organizatorem życia parafialnego i budowniczym pawilonu katechetyczno–mieszkalnego był ks. Zdzisław Kowalczyk. Budowę kościoła rozpoczął w czerwcu 1988 r. i doprowadził do końca następny proboszcz – ks. Bogdan Kijak. Pierwszą mszę świętą odprawiono 28 listopada 1991 roku. Uroczystego poświęcenia świątyni dokonał arcybiskup Stanisław Nowak 27 czerwca 2000 roku[4][5].

Dworek Taszyckich

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Dwór w Rudnikach.

Murowany budynek prawdopodobnie z końca XVIII wieku lub na początku wieku XIX zwany "Wysoką Pilecką".

W 1818 Michał Taszycki, generał woj. krakowskiego, prezes sądu wojskowego za czasów Księstwa Warszawskiego i prezes izby wojskowej lelowsko-siewierskiej umieścił w nim szkołę z pomieszczeniem dla profesora. Szkoła ta istniała do 1940 r., a po wybudowaniu po II wojnie światowej nowego budynku szkoły nieco poniżej pałacu przejęła ona chlubne tradycje nauki.

Obecny budynek dworku jest w fatalnym stanie i jego wnętrza nie są udostępnione do zwiedzania. Można jednak obecnie bez problemów wejść na teren d. POM-u i obejrzeć z zewnątrz posiadłość. Dworek ma klasyczny czterokolumnowy portyk. Główny murowany budynek posiada dwa skrzydła i jest parterowy. Prawdopodobnie później dobudowane zostały na planie prostokąta po obydwu stronach piętrowe budynki.

Budynek otoczony jest fragmentami mocno zniszczonego dawnego ogrodu dworskiego założonego w stylu angielskim. Wśród zadrzewień parku można dostrzec jeszcze kilka starych modrzewi polskich.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118154
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1114 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, "Liber Beneficiorum", Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, str.214.
  4. Regionalna Pracownia PTTK w Katowicach - Historia parafii Św. Barbary w Rudnikach koło Zawiercia [online], krajoznawca.org [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  5. 40 lat wspólnoty z Bogiem i ludźmi [online], niedziela.pl [dostęp 2022-08-24] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]