Adam Kazimierz Czartoryski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
345 374 edycje
drobne techniczne
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne
Linia 23: Linia 23:
Był synem [[August Aleksander Czartoryski|Augusta Aleksandra]] i [[Zofia Czartoryska z Sieniawskich|Marii Zofii Sieniawskiej]], jego żoną była [[Izabela Czartoryska|Izabela z domu Flemming]], z którą miał 6 dzieci, w tym [[Adam Jerzy Czartoryski|Adama Jerzego]] i [[Konstanty Adam Czartoryski|Konstantego Adama]]<ref>Według opinii współczesnych, potwierdzonej przez ustalenia historyków, prawdziwymi ojcami przynajmniej niektórych dzieci byli kochankowie żony księcia. Por. artykuł o [[Izabela Czartoryska|Izabeli Czartoryskiej]].</ref>.
Był synem [[August Aleksander Czartoryski|Augusta Aleksandra]] i [[Zofia Czartoryska z Sieniawskich|Marii Zofii Sieniawskiej]], jego żoną była [[Izabela Czartoryska|Izabela z domu Flemming]], z którą miał 6 dzieci, w tym [[Adam Jerzy Czartoryski|Adama Jerzego]] i [[Konstanty Adam Czartoryski|Konstantego Adama]]<ref>Według opinii współczesnych, potwierdzonej przez ustalenia historyków, prawdziwymi ojcami przynajmniej niektórych dzieci byli kochankowie żony księcia. Por. artykuł o [[Izabela Czartoryska|Izabeli Czartoryskiej]].</ref>.


[[Starosta generalny|Generał]] [[Podole|ziem podolskich]], jeden z głównych późniejszych przeciwników króla [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta Poniatowskiego]] wśród magnaterii, przedstawiciel obozu reform. W [[1764]] został [[Marszałkowie Sejmu Rzeczypospolitej|marszałkiem]], zwołanego pod [[Sejm skonfederowany|węzłem konfederacji]] [[Sejm konwokacyjny (1764)|Sejmu konwokacyjnego]]. W 1764 roku podpisał elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego.<ref>Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1648, Jana III. roku 1674, Augusta II. roku 1697, i Stanisława Augusta roku 1764, najjaśniejszych Królów Polskich, Wielkich Książąt Litewskich, i.t.d. / ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski, Lwów 1845, s. 58.</ref> W [[1767]] roku jako poseł na [[Sejm Repninowski]], wszedł w skład [[Sejm delegacyjny|delegacji]], wyłonionej pod naciskiem [[Ambasadorowie i posłowie rosyjscy w Rzeczypospolitej 1763-1794|posła rosyjskiego]] [[Nikołaj Repnin|Nikołaja Repnina]], powołanej w celu określenia ustroju [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]]<ref>[[Aleksander Kraushar]], Książę Repnin i Polska, [[Warszawa]] [[1900]] t. II , s. 319.</ref>.
Z woli ojca został wysłany w 1757 na nauki do Anglii i ożeniony został w 1761 z bogatą Izabelą Flemming. W późniejszym okresie [[Starosta generalny|Generał]] [[Podole|ziem podolskich]] i przedstawiciel obozu reform. Jego ojciec przygotowywał go do przyszłej roli króla Rzeczpospolitej. W 1764 roku podpisał elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego.<ref>Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1648, Jana III. roku 1674, Augusta II. roku 1697, i Stanisława Augusta roku 1764, najjaśniejszych Królów Polskich, Wielkich Książąt Litewskich, i.t.d. / ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski, Lwów 1845, s. 58.</ref> W [[1767]] roku jako poseł na [[Sejm Repninowski]], wszedł w skład [[Sejm delegacyjny|delegacji]], wyłonionej pod naciskiem [[Ambasadorowie i posłowie rosyjscy w Rzeczypospolitej 1763-1794|posła rosyjskiego]] [[Nikołaj Repnin|Nikołaja Repnina]], powołanej w celu określenia ustroju [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]]<ref>[[Aleksander Kraushar]], Książę Repnin i Polska, [[Warszawa]] [[1900]] t. II , s. 319.</ref>. Jeden z głównych późniejszych przeciwników króla [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta Poniatowskiego]] wśród magnaterii.


W [[1768]] Adam Kazimierz Czartoryski został mianowany komendantem [[Szkoła Rycerska|Szkoły Rycerskiej]], został później członkiem [[Komisja Edukacji Narodowej|Komisji Edukacji Narodowej]]. Z [[Gdańsk]]iem związany jako jeden z fundatorów obserwatorium astronomicznego na [[Biskupia Górka|Biskupiej Górce]] założonego przez [[Nataniel Mateusz Wolf|Nataniela Mateusza Wolfa]]. W [[1782]] roku był posłem na sejm z [[województwo wileńskie (I Rzeczpospolita)|województwa wileńskiego]]. <ref>Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 3.</ref>
W [[1768]] Adam Kazimierz Czartoryski został mianowany komendantem [[Szkoła Rycerska|Szkoły Rycerskiej]], został później członkiem [[Komisja Edukacji Narodowej|Komisji Edukacji Narodowej]]. Z [[Gdańsk]]iem związany jako jeden z fundatorów obserwatorium astronomicznego na [[Biskupia Górka|Biskupiej Górce]] założonego przez [[Nataniel Mateusz Wolf|Nataniela Mateusza Wolfa]]. W [[1782]] roku był posłem na sejm z [[województwo wileńskie (I Rzeczpospolita)|województwa wileńskiego]]. <ref>Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 3.</ref>

Wersja z 21:52, 29 lis 2011

Adam Kazimierz Czartoryski
ilustracja
Rodzina

Czartoryscy

Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1734
Gdańsk

Data i miejsce śmierci

19 marca 1823
Sieniawa

Ojciec

August Aleksander Czartoryski

Matka

Maria Zofia Sieniawska

Dzieci

Teresa Czartoryska,
Maria Anna Czartoryska,
Adam Jerzy Czartoryski,
Konstanty Adam Czartoryski,
Gabriela Czartoryska,
Zofia Czartoryska.

Odznaczenia
Order Złotego Runa Order Orła Białego Order Świętej Anny

Adam Kazimierz Joachim Ambroży Marek Czartoryski książę herbu Pogoń Litewska (ur. 1 grudnia 1734 w Gdańsku, zm. 19 marca 1823 w Sieniawie) – polityk, pisarz, krytyk literacki i teatralny, przywódca Stronnictwa Patriotycznego, feldmarszałek austriacki od 1805 roku,[1]generał lejtnant komenderujący I i II Dywizją wojsk litewskich, szef Gwardii Pieszej Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1765-1783.[2]

Był synem Augusta Aleksandra i Marii Zofii Sieniawskiej, jego żoną była Izabela z domu Flemming, z którą miał 6 dzieci, w tym Adama Jerzego i Konstantego Adama[3].

Z woli ojca został wysłany w 1757 na nauki do Anglii i ożeniony został w 1761 z bogatą Izabelą Flemming. W późniejszym okresie Generał ziem podolskich i przedstawiciel obozu reform. Jego ojciec przygotowywał go do przyszłej roli króla Rzeczpospolitej. W 1764 roku podpisał elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego.[4] W 1767 roku jako poseł na Sejm Repninowski, wszedł w skład delegacji, wyłonionej pod naciskiem posła rosyjskiego Nikołaja Repnina, powołanej w celu określenia ustroju Rzeczypospolitej[5]. Jeden z głównych późniejszych przeciwników króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wśród magnaterii.

W 1768 Adam Kazimierz Czartoryski został mianowany komendantem Szkoły Rycerskiej, został później członkiem Komisji Edukacji Narodowej. Z Gdańskiem związany jako jeden z fundatorów obserwatorium astronomicznego na Biskupiej Górce założonego przez Nataniela Mateusza Wolfa. W 1782 roku był posłem na sejm z województwa wileńskiego. [6] W latach 1788-1792 był posłem na Sejm Czteroletni (Sejm Wielki). W 1791 był jednym z założycieli Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. Był członkiem polskiej loży masońskiej Trzech Braci.

28 czerwca 1812 został marszałkiem Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego. W 1764 odznaczony Orderem Orła Białego, w 1765 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława, w 1762 odznaczony rosyjskim Orderem św. Andrzeja Powołańca, w 1808 cesarskim Złotego Runa [7] i carskim orderem Świętej Anny [potrzebny przypis]. Właściciel ordynacji międzyrzeckiej. Administratorem majątków księcia Kazimierza Czartoryskiego był Jan Kanty Brandys.

Autor utworów dramatycznych, np. Panna na wydaniu (1771), Kawa (1779).

Bibliografia

  1. ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 205.
  2. ↑ Jarosław Gdański, Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki, Kamil Stepan, Wojsko Koronne. Formacje Targowicy, szkolnictwo wojskowe. Varia, Uzupełnienia, Kraków 2003, s. 72.
  3. ↑ Według opinii współczesnych, potwierdzonej przez ustalenia historyków, prawdziwymi ojcami przynajmniej niektórych dzieci byli kochankowie żony księcia. Por. artykuł o Izabeli Czartoryskiej.
  4. ↑ Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1648, Jana III. roku 1674, Augusta II. roku 1697, i Stanisława Augusta roku 1764, najjaśniejszych Królów Polskich, Wielkich Książąt Litewskich, i.t.d. / ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski, Lwów 1845, s. 58.
  5. ↑ Aleksander Kraushar, Książę Repnin i Polska, Warszawa 1900 t. II , s. 319.
  6. ↑ Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 3.
  7. ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 205.

Szablon:Władca-Marszałek Sejmu I Rzeczypospolitej

Marszałkowie Sejmu Księstwa Warszawskiego
Rada Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego

Szablon:Zarządcy Jarosławia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adam_Kazimierz_Czartoryski&oldid=28857889”