Chieftain: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m →‎Linki zewnętrzne: +{{kontrola autorytatywna}}
m WP:SK, lit.
Linia 42: Linia 42:


== Historia rozwoju ==
== Historia rozwoju ==
Prace nad projektem następcy Centuriona rozpoczęły się w 1951. Pierwszy [[prototyp]] nowego czołgu powstał w 1959 i został wyprodukowany przez [[Royal Ordnance Factory]] w [[Leeds]]. Pierwsze pojazdy poddawano testom wojskowym w Equipment Trials Wing w [[Bovingdon]] od grudnia 1962. W maju 1963 podjęto decyzje o przyjęciu czołgu Chieftain do uzbrojenia. [[Produkcja seryjna|Produkcję seryjną]] rozpoczęto w 1966 i pierwsze czołgi weszły do służby w 1967. Łącznie dla armii brytyjskiej wyprodukowano 900 czołgów tego typu. Produkcja na potrzeby armii brytyjskiej trwała do 1971. W 1975 wszystkie brytyjskie pułki czołgów były już wyposażone w Chieftainy, a czołgi wcześniejszych typów zostały wycofane z uzbrojenia. Chieftainy były również eksportowane, głównie do krajów [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]]. W latach 1971-78 do [[Iran]]u dostarczono 750 czołgów tego typu<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Chieftain w Bydgoszczy |data dostępu = 2020-09-27 |opublikowany = www.altair.com.pl |url = https://www.altair.com.pl/news/view?news_id=14165 |język = en}}</ref>.
Prace nad projektem następcy Centuriona rozpoczęły się w 1951. Pierwszy [[prototyp]] nowego czołgu powstał w 1959 i został wyprodukowany przez [[Royal Ordnance Factory]] w [[Leeds]]. Pierwsze pojazdy poddawano testom wojskowym w Equipment Trials Wing w [[Bovington Camp|Bovington]] od grudnia 1962. W maju 1963 podjęto decyzje o przyjęciu czołgu Chieftain do uzbrojenia. [[Produkcja seryjna|Produkcję seryjną]] rozpoczęto w 1966 i pierwsze czołgi weszły do służby w 1967. Łącznie dla armii brytyjskiej wyprodukowano 900 czołgów tego typu. Produkcja na potrzeby armii brytyjskiej trwała do 1971. W 1975 wszystkie brytyjskie pułki czołgów były już wyposażone w Chieftainy, a czołgi wcześniejszych typów zostały wycofane z uzbrojenia. Chieftainy były również eksportowane, głównie do krajów [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]]. W latach 1971-78 do [[Iran]]u dostarczono 750 czołgów tego typu<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Chieftain w Bydgoszczy |data dostępu = 2020-09-27 |opublikowany = www.altair.com.pl |url = https://www.altair.com.pl/news/view?news_id=14165 |język = en}}</ref>.


Chieftain był wielokrotnie modernizowany, stąd wyróżnia się aż dwanaście odmian produkcyjnych (od Mk 1 do Mk 12) oraz wersje prototypowe i eksportowe. Charakterystyczną cechą czołgu było to iż mechanik-kierowca prowadził pojazd w pozycji leżącej, co pozwalało na obniżenie sylwetki pojazdu<ref>{{Cytuj |tytuł = Do Polski trafił unikalny brytyjski czołg |data dostępu = 2020-09-27 |opublikowany = www.polska-zbrojna.pl |url = http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/13387?t=Do-Polski-trafil-unikalny-brytyjski-czolg}}</ref>. Wprowadzony został do służby w [[1967]] jako następca [[Centurion (A41)|Centuriona]]. Był głównym czołgiem armii brytyjskiej w latach 70. i 80. W roku 1983 zaczął wchodzić do służby jego następca, czołg [[Challenger 1|Challenger]], ale Chieftain służył jeszcze do lat 90. Specjalne warianty brytyjskich Chieftainów brały udział w wojnie z Irakiem w 1991. Czołgi te były [[eksport]]owane między innymi do Iranu, gdzie wzięły udział w [[wojna iracko-irańska|wojnie iracko-irańskiej]], i do [[Kuwejt]]u, gdzie walczyły z wojskami Iraku w 1990. Czołgi te były zakupione również przez [[Jordania|Jordanię]] i [[Oman]].
Chieftain był wielokrotnie modernizowany, stąd wyróżnia się aż dwanaście odmian produkcyjnych (od Mk 1 do Mk 12) oraz wersje prototypowe i eksportowe. Charakterystyczną cechą czołgu było to iż mechanik-kierowca prowadził pojazd w pozycji leżącej, co pozwalało na obniżenie sylwetki pojazdu<ref>{{Cytuj |tytuł = Do Polski trafił unikalny brytyjski czołg |data dostępu = 2020-09-27 |opublikowany = www.polska-zbrojna.pl |url = http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/13387?t=Do-Polski-trafil-unikalny-brytyjski-czolg}}</ref>. Wprowadzony został do służby w [[1967]] jako następca [[Centurion (A41)|Centuriona]]. Był głównym czołgiem armii brytyjskiej w latach 70. i 80. W roku 1983 zaczął wchodzić do służby jego następca, czołg [[Challenger 1|Challenger]], ale Chieftain służył jeszcze do lat 90. Specjalne warianty brytyjskich Chieftainów brały udział w wojnie z Irakiem w 1991. Czołgi te były [[eksport]]owane między innymi do Iranu, gdzie wzięły udział w [[wojna iracko-irańska|wojnie iracko-irańskiej]], i do [[Kuwejt]]u, gdzie walczyły z wojskami Iraku w 1990. Czołgi te były zakupione również przez [[Jordania|Jordanię]] i [[Oman]].


Egzemplarz czołgu Chieftain Mk 11 został przekazany [[Muzeum Wojsk Lądowych|Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy]] przez [[Bovington Tank Museum]] w zamian za egzemplarz czołgu [[T-72]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.facebook.com/media/set/?set=a.715408471885613.1073741883.232495476843584&type=1| tytuł = Chieftain już w Polsce!| data dostępu = 2014-08-05 | autor = | opublikowany = Muzeum Wojsk Lądowych| praca = | data = | język = }}</ref>.
Egzemplarz czołgu Chieftain Mk 11 został przekazany [[Muzeum Wojsk Lądowych|Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy]] przez [[Bovington Tank Museum]] w zamian za egzemplarz czołgu [[T-72]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.facebook.com/media/set/?set=a.715408471885613.1073741883.232495476843584&type=1| tytuł = Chieftain już w Polsce!| data dostępu = 2014-08-05 | autor = | opublikowany = Muzeum Wojsk Lądowych| praca = | data = | język =}}</ref>.


== Opis techniczny ==
== Opis techniczny ==
Linia 58: Linia 58:
* '''Chieftain Mk.2''' (1967) – wersja z w mocniejszym silnikiem o mocy 650 KM.
* '''Chieftain Mk.2''' (1967) – wersja z w mocniejszym silnikiem o mocy 650 KM.
* '''Chieftain Mk.3''' – wyposażony w dodatkowe wyposażenie: filtr suchego powietrza, zmodyfikowaną kopułę dowódcy, zmodernizowany silnik. Wersje Mk.3/3 wyposażono w [[dalmierz laserowy]], silnik o mocy 720 KM i zmodyfikowany pakiet ochrony NBC. Mk.3/3P wersja dla Iranu.
* '''Chieftain Mk.3''' – wyposażony w dodatkowe wyposażenie: filtr suchego powietrza, zmodyfikowaną kopułę dowódcy, zmodernizowany silnik. Wersje Mk.3/3 wyposażono w [[dalmierz laserowy]], silnik o mocy 720 KM i zmodyfikowany pakiet ochrony NBC. Mk.3/3P wersja dla Iranu.
* '''Chieftain Mk.4''' – Chieftain Mk.3 ze zwiększoną masą paliwa dla [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]]. Zbudowano tylko dwa egzemplarze [[prototyp|prototypowe]].
* '''Chieftain Mk.4''' – Chieftain Mk.3 ze zwiększoną masą paliwa dla [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]]. Zbudowano tylko dwa egzemplarze [[prototyp]]owe.
* '''Chieftain Mk.5''' (1970) – ostateczny wariant produkcyjny oparty na wersji Mk 3/3, z 750-konnym silnikiem L60 Mark 8A, z ulepszeniami systemu ochrony przed bronią masowego rażenia.
* '''Chieftain Mk.5''' (1970) – ostateczny wariant produkcyjny oparty na wersji Mk 3/3, z 750-konnym silnikiem L60 Mark 8A, z ulepszeniami systemu ochrony przed bronią masowego rażenia.
* '''Chieftain Mk.6''' (1979) – ulepszona wersja Mk.2 przebudowana do standardu Mk.5.
* '''Chieftain Mk.6''' (1979) – ulepszona wersja Mk.2 przebudowana do standardu Mk.5.
* '''Chieftain Mk.7''' – Mk.3 przebudowany do standardu Mk.5. Wersja Mk./2c została zbudowana i dostarczona do Omanu.
* '''Chieftain Mk.7''' – Mk.3 przebudowany do standardu Mk.5. Wersja Mk./2c została zbudowana i dostarczona do Omanu.
* '''Chieftain Mk.8''' – Chieftain Mk.3/3 ulepszony do standardu Chieftain Mk.5
* '''Chieftain Mk.8''' – Chieftain Mk.3/3 ulepszony do standardu Chieftain Mk.5
* '''Chieftain Mk.9''' – ulepszona wersja Mk.6 z systemami IFCS oraz z nowymi [[Radiostacja|radiostacjami]] Clansman.
* '''Chieftain Mk.9''' – ulepszona wersja Mk.6 z systemami IFCS oraz z nowymi [[radiostacja]]mi Clansman.
* '''Chieftain Mk.10''' (1985) – ulepszona wersja Mk.6 i Mk.7 wyposażone w IFCS i Stillbrew. Pakiet ochrony załogi Stillbrew został nałożony na przód i pierścień [[Wieża (pojazd pancerny)|wieży]].
* '''Chieftain Mk.10''' (1985) – ulepszona wersja Mk.6 i Mk.7 wyposażone w IFCS i Stillbrew. Pakiet ochrony załogi Stillbrew został nałożony na przód i pierścień [[Wieża (pojazd pancerny)|wieży]].
* '''Chieftain Mk.11''' (1988-1990) – wersja Mk.8 wyposażona w IFCS, Stillbrew, system NBC No 11, TOGS (Thermal Observation and Gunnery System) oraz [[dalmierz laserowy]].
* '''Chieftain Mk.11''' (1988-1990) – wersja Mk.8 wyposażona w IFCS, Stillbrew, system NBC No 11, TOGS (Thermal Observation and Gunnery System) oraz [[dalmierz laserowy]].

Wersja z 13:12, 17 paź 2020

Chieftain
(dane dla wersji Mk 5)
Ilustracja
Czołg Chieftain podczas War and Peace Show (2010)
Dane podstawowe
Państwo

 Wielka Brytania

Producent

Vickers

Typ pojazdu

czołg podstawowy

Trakcja

gąsienicowa

Załoga

4

Historia
Prototypy

1959

Produkcja

1966 - 1978

Egzemplarze

2265 szt.

Dane techniczne
Silnik

Leyland L60, 6-cylindrowy
o mocy 750 KM przy 2100 obr./min.

Transmisja

mechaniczna

Poj. zb. paliwa

950 l

Długość

10,795 m
kadłuba: 7,518 m

Szerokość

3,504 m

Wysokość

2,895 m

Prześwit

0,508 m

Masa

bojowa: 55 000 kg

Moc jedn.

13,63 KM/t

Nacisk jedn.

0,9 kg/cm2

Osiągi
Prędkość

48 km/h

Zasięg pojazdu

550 km

Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)

bez przygotowania: 1,066 m

Rowy (szer.)

3,149 m

Ściany (wys.)

0,914 m

Dane operacyjne
Uzbrojenie
armata czołgowa kal. 120 mm

2 karabiny maszynowe kal. 7,62 mm

Wyposażenie
2 × 6 wyrzutni granatów dymnych
Użytkownicy
British Army, Iran, Irak, Jordania, Oman, Kuwejt
Multimedia w Wikimedia Commons

Chieftain (FV4201) – brytyjski czołg podstawowy.

Historia rozwoju

Prace nad projektem następcy Centuriona rozpoczęły się w 1951. Pierwszy prototyp nowego czołgu powstał w 1959 i został wyprodukowany przez Royal Ordnance Factory w Leeds. Pierwsze pojazdy poddawano testom wojskowym w Equipment Trials Wing w Bovington od grudnia 1962. W maju 1963 podjęto decyzje o przyjęciu czołgu Chieftain do uzbrojenia. Produkcję seryjną rozpoczęto w 1966 i pierwsze czołgi weszły do służby w 1967. Łącznie dla armii brytyjskiej wyprodukowano 900 czołgów tego typu. Produkcja na potrzeby armii brytyjskiej trwała do 1971. W 1975 wszystkie brytyjskie pułki czołgów były już wyposażone w Chieftainy, a czołgi wcześniejszych typów zostały wycofane z uzbrojenia. Chieftainy były również eksportowane, głównie do krajów Bliskiego Wschodu. W latach 1971-78 do Iranu dostarczono 750 czołgów tego typu[1].

Chieftain był wielokrotnie modernizowany, stąd wyróżnia się aż dwanaście odmian produkcyjnych (od Mk 1 do Mk 12) oraz wersje prototypowe i eksportowe. Charakterystyczną cechą czołgu było to iż mechanik-kierowca prowadził pojazd w pozycji leżącej, co pozwalało na obniżenie sylwetki pojazdu[2]. Wprowadzony został do służby w 1967 jako następca Centuriona. Był głównym czołgiem armii brytyjskiej w latach 70. i 80. W roku 1983 zaczął wchodzić do służby jego następca, czołg Challenger, ale Chieftain służył jeszcze do lat 90. Specjalne warianty brytyjskich Chieftainów brały udział w wojnie z Irakiem w 1991. Czołgi te były eksportowane między innymi do Iranu, gdzie wzięły udział w wojnie iracko-irańskiej, i do Kuwejtu, gdzie walczyły z wojskami Iraku w 1990. Czołgi te były zakupione również przez Jordanię i Oman.

Egzemplarz czołgu Chieftain Mk 11 został przekazany Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy przez Bovington Tank Museum w zamian za egzemplarz czołgu T-72[3].

Opis techniczny

Chieftain waży około 55 ton, uzbrojony jest w gwintowaną 120-mm armatę L11A5. Amunicja do działa jest rozdzielnego ładowania. Początkowo jej zapas wynosił 53 naboje, jednak później został zwiększony do 64 sztuk amunicji. Uzbrojenie dodatkowe stanowią dwa 7,62-mm karabiny maszynowe: L8A1 sprzężony z armatą i L37A1 zamontowany na wieżyczce dowódcy (z możliwością prowadzenia ognia bez otwierania włazu). Początkowo stosowano też specjalny karabin maszynowy kalibru pół cala L21A1 zamontowany na kołysce armaty i służący do wstrzeliwania się do celu i oceny odległości, jednak wraz z rozwojem optoelektroniki, zrezygnowano z tego rodzaju uzbrojenia. Napęd Chieftaina stanowił dwusuwowy silnik wysokoprężny o mocy 750 KM, przy czym w prototypach i pierwszych seriach pojazdów stosowano znacznie słabszą jednostkę napędową, której moc zwiększano w kolejnych seriach pojazdów. Prędkość czołgu wynosiła 48 km/h na szosie i około 30 km/h w terenie. Przód kadłuba i wieża czołgu są odlewane, a stosunkowo niską sylwetkę i duże pochylenia przedniego pancerza osiągnięto poprzez zastosowanie półleżącej pozycji kierowcy[1].

Wersje podstawowe

Podstawowe wersje produkcyjne czołgu Chieftain[4]:

  • FV4201 P1 - FV4201 P7 – wersje prototypowe, wyprodukowano 7 egzemplarzy.
  • Chieftain Mk.1 (1965) – 40 pojazdów przedseryjnych wyprodukowanych w latach 1965–1966. Wykorzystywane do szkolenia.
  • Chieftain Mk.2 (1967) – wersja z w mocniejszym silnikiem o mocy 650 KM.
  • Chieftain Mk.3 – wyposażony w dodatkowe wyposażenie: filtr suchego powietrza, zmodyfikowaną kopułę dowódcy, zmodernizowany silnik. Wersje Mk.3/3 wyposażono w dalmierz laserowy, silnik o mocy 720 KM i zmodyfikowany pakiet ochrony NBC. Mk.3/3P wersja dla Iranu.
  • Chieftain Mk.4 – Chieftain Mk.3 ze zwiększoną masą paliwa dla Sił Obronnych Izraela. Zbudowano tylko dwa egzemplarze prototypowe.
  • Chieftain Mk.5 (1970) – ostateczny wariant produkcyjny oparty na wersji Mk 3/3, z 750-konnym silnikiem L60 Mark 8A, z ulepszeniami systemu ochrony przed bronią masowego rażenia.
  • Chieftain Mk.6 (1979) – ulepszona wersja Mk.2 przebudowana do standardu Mk.5.
  • Chieftain Mk.7 – Mk.3 przebudowany do standardu Mk.5. Wersja Mk./2c została zbudowana i dostarczona do Omanu.
  • Chieftain Mk.8 – Chieftain Mk.3/3 ulepszony do standardu Chieftain Mk.5
  • Chieftain Mk.9 – ulepszona wersja Mk.6 z systemami IFCS oraz z nowymi radiostacjami Clansman.
  • Chieftain Mk.10 (1985) – ulepszona wersja Mk.6 i Mk.7 wyposażone w IFCS i Stillbrew. Pakiet ochrony załogi Stillbrew został nałożony na przód i pierścień wieży.
  • Chieftain Mk.11 (1988-1990) – wersja Mk.8 wyposażona w IFCS, Stillbrew, system NBC No 11, TOGS (Thermal Observation and Gunnery System) oraz dalmierz laserowy.
  • Chieftain Mk.12 – ulepszona wersja Mk.11, anulowana z powodu wprowadzenia do służby czołgu Challenger 2.

Przypisy

  1. ↑ a b Chieftain w Bydgoszczy [online], www.altair.com.pl [dostęp 2020-09-27] (ang.).
  2. ↑ Do Polski trafił unikalny brytyjski czołg [online], www.polska-zbrojna.pl [dostęp 2020-09-27].
  3. ↑ Chieftain już w Polsce!. Muzeum Wojsk Lądowych. [dostęp 2014-08-05].
  4. ↑ FV4201 Chieftain [online], Tank Encyclopedia, 14 listopada 2014 [dostęp 2020-09-27] (ang.).

Bibliografia

  • Foss F. Ch.: Jane’s tank & combat vehicle recognition guide. New York: HarperCollinsPublishers, 2000. ISBN 0-00-472452-6.

Linki zewnętrzne

Brytyjskie pojazdy wojskowe po 1945
Czołgi
Czołgi lekkie i pojazdy rozpoznawcze
Transportery opancerzone
Bojowe wozy piechoty
Niszczyciele czołgów
Działa samobieżne
Inne pojazdy
Pojazdy inżynieryjne

Wielka Brytania

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chieftain&oldid=61114439”