Konojad: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Zemant (dyskusja | edycje)
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Bonvol (dyskusja | edycje)
→‎Historia: #ŚwiątecznaAkcjaEdycyjna2023 - 16 grudnia Zagubiony wędrowiec - popr. linku do ujednoznacznienia
Linia 37: Linia 37:
W okresie [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkiego Księstwa Poznańskiego]] (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Konojad należała do wsi większych w ówczesnym pruskim [[Powiat Kosten|powiecie Kosten]] [[Rejencja poznańska (1815–1920)|rejencji poznańskiej]]{{r|Bobrowicz}}. Konojad należał do okręgu czempińskiego tego powiatu i stanowił odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Kurtrz{{r|Bobrowicz}}. Według spisu urzędowego z 1837 roku Konojad liczył 377 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 40 dymów (domostw)<ref name="Bobrowicz" />.
W okresie [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkiego Księstwa Poznańskiego]] (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Konojad należała do wsi większych w ówczesnym pruskim [[Powiat Kosten|powiecie Kosten]] [[Rejencja poznańska (1815–1920)|rejencji poznańskiej]]{{r|Bobrowicz}}. Konojad należał do okręgu czempińskiego tego powiatu i stanowił odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Kurtrz{{r|Bobrowicz}}. Według spisu urzędowego z 1837 roku Konojad liczył 377 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 40 dymów (domostw)<ref name="Bobrowicz" />.


W 1854 r. za poradą [[Dezydery Chłapowski|Dezyderego Chłapowskiego]] tutejszy majątek zakupił [[Jan Kanty Działyński]] za posag swej żony, [[Izabella Działyńska|Izabeli z Czartoryskich]]; później do 1939 r. była to własność [[Czartoryscy|Czartoryskich]] z Gołuchowa.
W 1854 r. za poradą [[Dezydery Chłapowski|Dezyderego Chłapowskiego]] tutejszy majątek zakupił [[Jan Kanty Działyński]] za posag swej żony, [[Izabella Działyńska|Izabelli z Czartoryskich]]; później do 1939 r. była to własność [[Czartoryscy herbu własnego|Czartoryskich]] z [[Gołuchów (województwo wielkopolskie)|Gołuchowa]].


W Konojadzie powstało najstarsze w tej części Wielkopolski kółko rolnicze, które 1867 roku założył ks. Tomicki.
W Konojadzie powstało najstarsze w tej części Wielkopolski kółko rolnicze, które 1867 roku założył ks. Tomicki.


Pod koniec XIX wieku Konojad liczył 57 dymów i 437 mieszkańców-katolików<ref name="SgKP" />. Właścicielem majątku była wtedy hrabina Izabela Działyńska z Czartoryskich<ref name="SgKP" />. Dobra liczyły 2007 mórg, 8 domostw i 53 mieszkańców<ref name="SgKP" />.
Pod koniec XIX wieku Konojad liczył 57 dymów i 437 mieszkańców-katolików<ref name="SgKP" />. Właścicielem majątku była wtedy hrabina Izabella Działyńska z Czartoryskich<ref name="SgKP" />. Dobra liczyły 2007 mórg, 8 domostw i 53 mieszkańców<ref name="SgKP" />.


W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady [[Konojad (gromada)|Konojad]], po jej zniesieniu w gromadzie [[Wolkowo (gromada)|Wolkowo]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość położona była w [[Województwo poznańskie (1975–1998)|województwie poznańskim]]<ref name="WZKKościan1997" />.
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady [[Konojad (gromada)|Konojad]], po jej zniesieniu w gromadzie [[Wolkowo (gromada)|Wolkowo]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość położona była w [[Województwo poznańskie (1975–1998)|województwie poznańskim]]<ref name="WZKKościan1997" />.

Wersja z 23:10, 24 gru 2023

Artykuł

52°9′42″N 16°32′18″E

- błąd

38 m

WD

52°10'N, 16°33'E, 52°9'47.77"N, 16°32'6.04"E

- błąd

2297 m

Odległość

1026 m

Konojad
wieś
{{{alt zdjęcia}}}
Kościół św Andrzeja Apostoła w Konojadzie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

grodziski

Gmina

Kamieniec

Liczba ludności (2011)

498[1]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

64-060[2]

Tablice rejestracyjne

PGO

SIMC

0584277

Położenie na mapie gminy Kamieniec
Mapa konturowa gminy Kamieniec, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Konojad”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Konojad”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Konojad”
Położenie na mapie powiatu grodziskiego
Mapa konturowa powiatu grodziskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Konojad”
Ziemia52°09′42″N 16°32′18″E/52,161667 16,538333

Konojadwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Kamieniec[3].

Na zachód i południe od wsi przepływa Mogilnica[4]. Na południe od Konojadu przebiega droga wojewódzka nr 308 oraz tory linii kolejowej Kościan - Grodzisk Wlkp.[4]

Pochodzenie nazwy

Nazwa wsi pochodzi najprawdopodobniej od jedzenia koniny. Według podania zanotowanego przez Oskara Kolberga, swoje konie mieli tu zjeść Szwedzi w czasie "potopu", gdy zabrakło im innego jedzenia. Jest to mało prawdopodobne, ponieważ nazwa Konojad występuje już wcześniej. Niedaleko na południe od Konojadu na znaleziono grób wojownika z pierwszego tysiąclecia naszej ery, przy którym znajdowały się ślady rytualnej uczty, w trakcie której spożywano koninę i stąd można wywodzić aktualną nazwę miejscowości.

Historia

Prawdopodobnie przed 1235 r. wieś została posiadłością biskupów poznańskich w kluczu poznańskim. Traktowana była zwyczajowo jako uposażenie biskupa sufragana[5].

Konojad był wzmiankowany w 1380 roku[6]. Należał do biskupów poznańskich do 1797 roku[4]. Po konfiskacie majątków kościelnych własność Lüttichauów, Reinhardtów i Kurtzów.

Wieś Konoiad położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[7].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Konojad należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[8]. Konojad należał do okręgu czempińskiego tego powiatu i stanowił odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Kurtrz[8]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Konojad liczył 377 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 40 dymów (domostw)[8].

W 1854 r. za poradą Dezyderego Chłapowskiego tutejszy majątek zakupił Jan Kanty Działyński za posag swej żony, Izabelli z Czartoryskich; później do 1939 r. była to własność Czartoryskich z Gołuchowa.

W Konojadzie powstało najstarsze w tej części Wielkopolski kółko rolnicze, które 1867 roku założył ks. Tomicki.

Pod koniec XIX wieku Konojad liczył 57 dymów i 437 mieszkańców-katolików[5]. Właścicielem majątku była wtedy hrabina Izabella Działyńska z Czartoryskich[5]. Dobra liczyły 2007 mórg, 8 domostw i 53 mieszkańców[5].

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Konojad, po jej zniesieniu w gromadzie Wolkowo. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim[4].

Budynki

Zabudowa wsi rozłożyła się zasadniczo wzdłuż trzech mniej więcej równoległych ulic. W centrum wznosi się zabytkowy kościół św. Andrzeja z roku 1854[9]. Pierwotny fundowany był w XIII wieku.

Na wschód od kościoła znajduje się teren parku krajobrazowego, gdzie do 1994 roku stał piętrowy dwór, który został rozebrany i na jego miejscu powstał budynek szkoły, do którego uczęszczają uczniowie z okolicznych miejscowości.

Turystyka

W odległości około 2 km na południe od Konojadu, przy drodze Kościan - Grodzisk znajduje się grupa kurhanów, którą przyjęło się nazywać "Wielkopolskimi piramidami".

W Konojadzie kończy się żółty znakowany szlak pieszy z Wilkowa Polskiego[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. woj. wielkopolskie >> pow. grodziski >> gmina Kamieniec. Wszystkie dane dla miejscowości Konojad. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-02-24].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 508 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 928, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-02-24]. 
  4. a b c d e Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
  5. a b c d Konojad, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 346.
  6. Konojad, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 116.
  7. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 72.
  8. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 214.
  9. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 40. [dostęp 2015-02-24].

Bibliografia

  • E. Callier: Powiat Kościański w XVI stuleciu. Szkic geograficzny. Poznań: 1885.
  • W. Kozłowski: Zwiedzamy Ziemię Kościańską - Okolice Kościana. Kościan: 1994.