Radżastan

Szablon:IND stan infobox Radżastan (hindi राजस्थान, trb. Radźasthan, trl.: Rājasthān; ang. Rajasthan) – stan w północno-zachodnich Indiach, położony w ich zachodniej części. Stolicą stanu, a zarazem największym miastem jest Jaipur. Stan został utworzony 1 listopada 1956 roku. Jest to obecnie największy pod względem powierzchni stan Indii. Radżastan graniczy z Pakistanem, oraz z następującymi stanami Indii: Gujarat, Madhya Pradesh, Uttar Pradesh, Hariana, Pendżab.

Historia

Podczas brytyjskiego panowania w Indiach był Radżastan także nazywany „Radżputana” (kraj Radźputów). W latach 1899-1902 należał do rejonów najsilniej dotkniętych klęską głodu.

Podział administracyjny

Stan Radżastan dzieli się na następujące dystrykty:

Ajmer Alwar Banaswara Baran Barmer Bharatpur Bhilwara Bikaner Bundi Chittaurgarh Churu Dausa Dhalpur Dungarpur Ganganagar Hanumangarh

Jaipur Jaisalmer Jalor Jhalwar Jhunjhunun Jodhpur Karauli Kota Nagaur Pali Rajsamand Sawai Madhopur Sikar Sirohi Tonk Udaipur

Geografia

Radżastan – ulice Jaipuru

Radżastan – panorama Udaipuru

Radżastan jest stanem półpustynnym i pustynnym. Na zachodzie rozciąga się pustynia Thar i góry Arawali (najwyższy szczyt: Abu, 1722 m n.p.m., na granicy z Gujaratem). W miarę przesuwania się na wschód i południe klimat Radżastanu staje się łagodniejszy.

Największe miasta

W tabeli przedstawiono została lista największych miast Radżastanu wraz z liczbą mieszkańców (stan na 2001).

Miasto	Liczba mieszkańców
Jaipur	2.324.319
Dżodhpur	846.408
Kota	695.899
Bikaner	529.007
Adźmer	485.197
Udajpur	389.317
Bhilwara	280.185
Alwar	260.245
Ganganagar	210.788
Bharatpur	204.456
Pali	187.571
Sikar	184.904
Tonk	135.663
Hanumangarh	129.654
Beawar	123.701
Kishangarh	116.156
Jhunjhunu	100.476

Demografia

Radżastan zamieszkany jest przez około 57 milionów mieszkańców (2001). Najczęściej używanymi językami są hindi, radżastani i gudźarati, w użyciu są również między innymi pańdźabi i sindhi.

Podział ludności Radżastanu ze względu na wyznania:

• hinduiści – 88,9% mieszkańców
• muzułmanie – 8,5% mieszkańców
• sikhowie – 1,4% mieszkańców
• dżiniści – 1,2% mieszkańców

Języki

Języki w Radżastanie
Język	rodzina	%
hindi (włączając język radźasthani i inne pokrewne języki)	języki indoaryjskie	91,09%
bhili	Indoaryjska	4,60%
język pendżabski	Indoaryjska	2,02%
urdu	Indoaryjskie	1,17%
sindhi	Indoaryjskie	0,67%

Polityka

Od 8 grudnia 2003 premierem jest Vasundhara Raje.

Gospodarka

Radżastan – turbiny wiatrowe na pustyni Thar

Rolnictwo

Główną gałęzią gospodarki Radżastanu jest rolnictwo. Do najczęściej uprawianych roślin należą pszenica, bawełna, trzcina cukrowa, tytoń i rośliny oleiste. Radżastan jest również największym producentem wełny w Indiach. Zasadniczym problemem rolnictwa Radżastanu jest brak wody. Problem braku wody do pewnego stopnia został rozwiązany w latach 60. XX wieku, w związku z budową Kanału Indiry Gandhi, zasilającego w wodę część stanu.

Przemysł

Pierwsze zakłady przemysłowe na terenie Radżastanu pojawiły się w latach 60. XX wieku. Obecnie największe znaczenie ma przemysł tekstylny i spożywczy. Istotną rolę odgrywa górnictwo: na terenie Radżastanu wydobywa się między innymi sól kamienną, miedź i cynk.

Turystyka

Jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki Radżastanu jest turystyka. Na terenie stanu znajduje się szereg atrakcji turystycznych:

• Jaipur i Amber,
• Bharatpur wraz z Parkiem Narodowym Keoladeo (obiekt wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO),
• Dżodhpur,
• Udaipur,
• Jaisalmer.

Zobacz też

• Kategoria:Miasta Radżastanu

Linki zewnętrzne

• State Government of Rajasthan – Official home page
• Rajasthan Travel Map
• Tourism Travel India
• Tourism Department of Rajasthan – Tourism Home Page
• Rajasthan Kartenmaterial
• Rajasthan map
• zdjęcia stolicy Radżastanu Jaipuru na str. ros. Индостан.ру
• – zdjęcia twarzy z Radżastanu

Galeria

• 
  Pałac Hawa Mahal w Dżajpur
• 
  Jaipur – Pałac Wiatrów
• 
  Jaipur
• 
  Jaisalmer
• 
  havel w Jaisalmer
• 
  fort w Jaisalmer
• 
  Udajpur -cytadela z pałacem
• 
  Udajpur
• 
  Dźodhpur- twierdza Twierdza Mehrangarh
• 
  fort w Amberze
• 
  fort w Amberze
• 
  Amber – widok dziedzińca fortu
• 
  Alwar
• 
  Puszkar
• 
  Puszkar
• 
  ghaty nad jeziorem Puszkar
• 
  Dargah świętego Khwaza Moinuddin z sufickiej tradycji Chishti w Adźmerze
• 
  Bikaner-Fort Dźunagarh
• 
  Sala Audiencji w Forcie Dźunagarh w Bikanerze