Islamski Emirat Afganistanu (1996-2001): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
raczej chyba w tej wersji. Jeśli rządy talibów potrwają długo (a pewno potrwają), to dziwna byłaby ta kreska |
Tokyotown8 (dyskusja | edycje) →Linki zewnętrzne: linki zewnętrzne |
||
| Linia 111: | Linia 111: | ||
* [http://about.upi.com/AboutUs/index.php?ContentID=20051018123324-7609&SectionName=AboutUs 2001 - wywiad z mułłą Omarem], 14 June 2001 {{lang|en}} |
* [http://about.upi.com/AboutUs/index.php?ContentID=20051018123324-7609&SectionName=AboutUs 2001 - wywiad z mułłą Omarem], 14 June 2001 {{lang|en}} |
||
* [http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2000/sa/721.htm Country Reports on Human Rights Practices - 2000, Released by the Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor, February 23, 2001] for Afghanistan {{lang|en}} |
* [http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2000/sa/721.htm Country Reports on Human Rights Practices - 2000, Released by the Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor, February 23, 2001] for Afghanistan {{lang|en}} |
||
* [http://www.shahamat-english.com/ Oficjalna strona Emiratu] {{lang|en}} |
|||
[[Kategoria:Historia Afganistanu]] |
[[Kategoria:Historia Afganistanu]] |
||
Wersja z 18:03, 17 sie 2021
| 1996–2001, od 2021 | |||||
| |||||
| Dewiza: لا إله إلا الله، محمد رسول الله trb. Lā ʾilāha ʾillāl–lāh, Muhammadun rasūl Allāh (Nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet jest Jego prorokiem) | |||||
.svg)
| |||||
| Język urzędowy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Ustrój polityczny | |||||
| Typ państwa |
państwo częściowo uznawane (1996–2001) | ||||
| Głowa państwa |
ʾAmīr al-muʾminīn Hibatullah Achundzada | ||||
| Szef rządu | |||||
| Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
| ||||
| Liczba ludności (2017) • całkowita • gęstość zaludnienia |
| ||||
| PKB (2017) • całkowite • na osobę |
|||||
| PKB (PSN) (2017) • całkowite • na osobę |
| ||||
| Waluta |
afgani (AFN) | ||||
| Religia dominująca |
islam (99,75%) | ||||
| Strefa czasowa |
UTC +4:30 | ||||
| Kod ISO 3166 |
AFG | ||||
| Domena internetowa | |||||
| Kod samochodowy |
AFG | ||||
| Kod samolotowy |
YA | ||||
| Kod telefoniczny |
+93 | ||||
| |||||
Islamski Emirat Afganistanu (paszto د افغانستان اسلامي امارات) – państwo nieuznawane w Afganistanie, kraju położonym w Azji Środkowej, istniejące w latach 1996–2001, oraz ponownie od 2021 pod rządami talibów.
W 1994 roku w Afganistanie pojawili się talibowie, czyli wspierani głównie przez Pakistan fundamentalistyczni, islamscy studenci, przeważnie narodowości pasztuńskiej, którzy bardzo szybko stali się znaczącą siłą. Rabbani i Hekmatjar porozumieli się na początku 1996 roku, ale nie powstrzymało to postępów talibów, którzy we wrześniu zdobyli Kabul i ogłosili się rządem Islamskiego Emiratu Afganistanu. Na jego czele stał mułła Mohammad Omar. Rząd talibów uznały tylko Pakistan, Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Reszta świata, w tym ONZ, uznawała za legalne władze prezydenta Burhanuddina Rabbaniego i jego rząd.
Na kontrolowanych przez siebie terenach talibowie wprowadzili surowe prawo oparte na szariacie i elementach pasztunwali, m.in. dyskryminujące zwłaszcza względem kobiet.
W następnych kilkunastu miesiącach talibowie zdobyli 90% terytorium Afganistanu, a jedynym liczącym się przeciwnikiem był już tylko wsławiony walkami z wojskami radzieckimi Ahmad Szah Masud ze swoją tadżycką armią. W tym czasie do Afganistanu przybył Osama bin Laden. Już w 1998 roku USA zażądały jego wydania za zamachy w Kenii i Tanzanii. Talibowie odmówili. W sierpniu 1998 na jeden z obozów należących do organizacji bin Ladena spadły amerykańskie pociski typu Tomahawk. W listopadzie 1999 roku ONZ nałożyła na Afganistan sankcje ekonomiczne, również żądając wydania bin Ladena. Sankcje wzmocniono w styczniu 2001 roku (m.in. zakazem sprzedaży broni do Afganistanu).
Talibowie zostali obaleni w październiku 2001 roku poprzez inwazję wojsk amerykańskich, jednakże w sierpniu 2021 roku odzyskali oni ponownie władzę po długich walkach partyzanckich i ostatecznemu wycofaniu się wojsk NATO.
Przypisy
- ↑ Article Sixteen of the 2004 Constitution of Afghanistan. 2004. [dostęp 2015-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-28)]. Cytat: From among the languages of Pashto, Dari, Uzbeki, Turkmani, Baluchi, Pashai, Nuristani, Pamiri (alsana), Arab and other languages spoken in the country, Pashto and Dari are the official languages of the state. (ang.).
- ↑ World Economic Outlook, April 2018 [online], imf.org [dostęp 2018-04-17] (ang.).
- ↑ a b c d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2017: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2018. [dostęp 2018-04-17]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- 2001 - wywiad z mułłą Omarem, 14 June 2001 (ang.)
- Country Reports on Human Rights Practices - 2000, Released by the Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor, February 23, 2001 for Afghanistan (ang.)