Województwo ciechanowskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Urzędy Rejonowe: drobne redakcyjne
Sosnowski (dyskusja | edycje)
454 edycje
drobne redakcyjne
Linia 29: Linia 29:
* [[Plik:Warminsko-mazurskie herb.svg|24 px]] [[województwo warmińsko-mazurskie|warmińsko-mazurskie]] - (gminy powiatu działdowskiego)
* [[Plik:Warminsko-mazurskie herb.svg|24 px]] [[województwo warmińsko-mazurskie|warmińsko-mazurskie]] - (gminy powiatu działdowskiego)
* [[Plik:POL województwo mazowieckie COA.svg|24 px]] [[województwo mazowieckie|mazowieckie]] - (oprócz gmin powiatu działdowskiego)
* [[Plik:POL województwo mazowieckie COA.svg|24 px]] [[województwo mazowieckie|mazowieckie]] - (oprócz gmin powiatu działdowskiego)

== Gminy województwa ciechanowskiego ==
* [[Gmina Baboszewo]]
* [[Plik:POL Bieżuń COA.svg|24px]] [[Gmina Bieżuń]]
* [[Plik:POL gmina Ciechanów COA.svg|24px]] [[Gmina Ciechanów]]
* [[Plik:Herb czerniceborowe nowy.png|24px]] [[Gmina Czernice Borowe]]
* [[Plik:POL gmina Dzialdowo COA.svg|24px]] [[Gmina Działdowo]]
* [[Gmina Dzierzążnia]]
* [[Gmina Dzierzgowo]]
* [[Plik:POL Glinojeck COA.svg|24px]] [[Gmina Glinojeck]]
* [[Gmina Gołymin-Ośrodek]]
* [[Plik:POL gmina Grudusk COA.svg|24px]] [[Gmina Grudusk]]
* [[Gmina Gzy]]
* [[Plik:POL gmina Iłowo-Osada COA.svg|24px]] [[Gmina Iłowo-Osada]]
* [[Gmina Joniec]]
* [[Gmina Karniewo]]
* [[gmina Krasne (powiat przasnyski)|Gmina Krasne]]
* [[Plik:POL gmina Kuczbork-Osada COA.svg|24px]] [[Gmina Kuczbork-Osada]]
* [[Plik:Herb Lidzbarski.svg|24px]] [[Gmina Lidzbark]]
* [[Gmina Lipowiec Kościelny]]
* [[Gmina Lubowidz]]
* [[Gmina Lutocin]]
* [[Plik:POL Mława COA.svg|24px]] [[Mława]]
* [[Gmina Naruszewo]]
* [[Plik:POL Nasielsk COA 1.svg|24px]] [[Gmina Nasielsk]]
* [[Plik:POL gmina Nowe Miasto COA.jpg|24px]] [[Gmina Nowe Miasto]]
* [[Gmina Ojrzeń]]
* [[Gmina Opinogóra Górna]]
* [[Plik:POL gmina Płońsk COA.jpg|24px]] [[Gmina Płońsk]]
* [[Gmina Płośnica]]
* [[Gmina Pokrzywnica]]
* [[Plik:POL Pułtusk COA.svg|24px]] [[Gmina Pułtusk]]
* [[Plik:POL gmina Radzanów (powiat mławski) COA.svg|24px]] [[Gmina Radzanów (powiat mławski)|Gmina Radzanów]]
* [[Gmina Regimin]]
* [[Plik:POL gmina Rybno COA.svg|24px]] [[Gmina Rybno (powiat działdowski)|Gmina Rybno]]
* [[Gmina Siemiątkowo]]
* [[Plik:POL Gmina Strzegowo COA.svg|24px]] [[Gmina Strzegowo]]
* [[Plik:POL gmina Sochocin COA.svg|24px]] [[Gmina Sochocin]]
* [[Gmina Sońsk]]
* [[Gmina Stupsk]]
* [[Plik:POL gmina Szreńsk COA.svg|24px]] [[Gmina Szreńsk]]
* [[Gmina Szydłowo (powiat mławski)|Gmina Szydłowo]]
* [[Gmina Świercze]]
* [[Gmina Wieczfnia Kościelna]]
* [[Gmina Winnica]]
* [[Gmina Wiśniewo]]
* [[Gmina Załuski]]
* [[Plik:POL Żuromin COA.svg|24px]] [[Gmina Żuromin]]

=== Miasta ===
Ludność 31.12.1998

* [[Plik:POL Ciechanów COA.svg|24px]] '''[[Ciechanów]]''' - 47 468
* [[Plik:POL Mława COA.svg|24px]] [[Mława]] - 30 520
* [[Plik:POL Płońsk COA.svg|24px]] [[Płońsk]] - 23 039
* [[Plik:POL Działdowo COA.svg|24px]] [[Działdowo]] - 21 088
* [[Plik:POL Pułtusk COA.svg|24px]] [[Pułtusk]] - 19 129
* [[Plik:POL Żuromin COA.svg|24px]] [[Żuromin]] - 8 997
* [[Plik:Herb Lidzbarski.svg|24px]] [[Lidzbark]] - 8 351
* [[Plik:POL Nasielsk COA 1.svg|24px]] [[Nasielsk]] - 7 222
* [[Plik:POL Raciąż COA.svg|24px]] [[Raciąż]] - 4 585
* [[Plik:POL Glinojeck COA.svg|24px]] [[Glinojeck]] - 3 060
* [[Plik:POL Bieżuń COA.svg|24px]] [[Bieżuń]] -1 903

== Zabytki miast województwa ciechanowskiego ==
[[Plik:POL Ciechanów COA.svg|40px]] '''[[Ciechanów]]'''

* [[Zamek w Ciechanowie]] z [[XV wiek]]u – ruiny.
* [[Farska Góra]] – grodzisko z XI (VII) w., na górze neogotycka dzwonnica (1889).
* [[Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ciechanowie|Kościół farny w Ciechanowie]] (XVI w.)
* Cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Płońskiej – założony na początku [[XIX wiek|XIX]] w., z licznymi starymi, zabytkowymi grobami
* [[Nowy cmentarz żydowski w Ciechanowie]] – założony pod koniec [[XIX wiek|XIX]] w.
* Średniowieczny układ urbanistyczny (z rynkiem i trójkątnym placem przedlokacyjnym)
* Kościół poaugustiański (XVI w.) i budynek d. klasztoru ([[XVII wiek|XVII]] w.)
* [[Ratusz w Ciechanowie|Ratusz]] ([[XIX wiek|XIX]] w.)

[[Plik:POL Mława COA.svg|40px]] '''[[Mława]]'''

* Kościół parafialny pw. św. Trójcy – wybudowany w [[1477]] pierwotnie gotycki w latach [[1882]]-[[1886]] powiększony i całkowicie przebudowany w tzw. [[styl toskański|stylu toskańskim]], w niektórych źródłach jego styl jest określany jako [[eklektyzm (architektura)|eklektyczny]]. Jedynymi pozostałościami po pierwotnym założeniu gotyckim jest okno w prezbiterium nad ołtarzem, [[łuk tęczowy]] oddzielający prezbiterium od nawy głównej i widoczna za ołtarzem bocznym w prawej nawie [[skarpa (architektura)|przypora]] zewnętrzna znajdująca się obecnie wewnątrz świątyni.
* [[Ratusz w Mławie|Ratusz miejski]] – zbudowany pod koniec [[XVIII wiek|XVIII]] w. Z wiezy ratuszowej odgrywany jest codziennie o 1200 [[hejnał Mławy]]
* Kościół pw. św. Wawrzyńca – [[1786]] r. na wzgórzu cmentarnym, późnobarokowy z klasycyzującą elewacją frontową.
* "Lelewelówka" – drewniany spichlerz z XVIII w., jedyna pozostałość po zabudowaniach starościńskich czasami zwyczajowo zwanych zamkiem
* Secesyjne kamienice – początek XX w.
* Pomnik Obrońcom Mławy upamiętniający [[bitwa pod Mławą|bitwę pod Mławą]] w [[1939]] r.
* [[Pozycja Mławska]] – linia polskich fortyfikacji wybudowanych w przeddzień II wojny światowej. W skład obiektu wchodzi 55 schronów żelbetowych, pozostałości budowli ziemno drewnianych i okopów. Pozycja Mławska była główna areną [[bitwa pod Mławą|bitwy po Mławą]]
* Więzienie powiatowe wybudowane w [[1889]] roku, obecnie siedziba oddziału [[Archiwum państwowe|Archiwum]] Państwowego Miasta Stołecznego Warszawy.
* Hala Targowa z [[1912]] roku wybudowana według projektu miejskiego architekta Stefana Usakiewcza
* Spichlerz Obywatelski przy ulicy Długiej, wybudowany w latach sześćdziesiątych [[XIX wiek|XIX]] wieku, obecnie supermarket i dom handlowy
* Park miejski im. [[Dąbrowszczacy|Dąbrowszczaków]], założony w [[1897]] roku jako ogród spacerowy, powstał z poszerzenia ogrodu przy cerkwi prawosławnej. Przez mieszczan zwany "Salonem Mławy". Po II wojnie światowej nazwany im. [[Józef Stalin|J. Stalina]] a od [[1956]] do dzisiaj im. Dąbrowszczaków. W parku warto zobaczyć fontannę wykonaną w brązie według projektu autorstwa Andrzeja Borcza przedstawiajacą czterech zdunów, legendarnych założycieli miasta i Muławę od której imienia miasto wywodzi swoją nazwę, pomnik [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], Dąb Niepodległości z tablicą pamiątkową oraz dawną popówkę, jedyna pozostałość po cerkwi obecnie przychodnię dziecięcą.

[[Plik:POL Płońsk COA.svg|40px]] '''[[Płońsk]]'''

* Układ urbanistyczny miasta wraz ze znajdującą się na tym terenie zabudową i wylotami ulic,
* Zespół pokarmelicki: Kościół parafialny pw. św. Michała, d. klasztor, mur – XVI, XVIII w., dzwonnica, mur – II poł. XIX w. oraz całe wyposażenie wnętrz,
* Wczesnośredniowieczne grodzisko pozostałość XI–wiecznego grodu o wymiarach 75x80 metrów, zwanego dawniej ''Górą Szwedzką'' lub ''Górą Łysą'', obecnie nazywane ''Górą Kawałkowskiego'' ewentualnie ''Górą Kabana'',
* Zespół podworski: dwór, mur – 1 poł. XIX /XX w, oficyna, mur – k. XIX w, budynek gospodarczy, mur, pozostałości parku – k. XIX w.,
* Więzienie, ob. Areszt Śledczy, ul. Warszawska 49, mur – k.. XIX w.,
* Zespół cmentarza parafialnego: cmentarz rzymskokatolicki – 1779 r., kaplica grobowa małż. Grobickich, mur – 1876 r.
* Dom, ul. Rynek 4a – XIX w.,
* Dom, pl. 15-go sierpnia 21, 21a (d. ul. Rynek 21) – XIX w.,

[[Plik:POL Działdowo COA.svg|40px]] '''[[Działdowo]]'''

* kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego - pierwotnie gotycki ([[XIV wiek]]) później zniszczony i odbudowany
* kościół pw. św. Wojciecha
* zamek ([[XIV wiek]])
* [[Ratusz w Działdowie|ratusz]] ([[XVII wiek]])
* rynek z zabudową wokół ratusza [[XVIII wiek|XVIII]]-[[XIX wiek]]
* [[Synagoga w Działdowie|dawna bożnica]] z [[1874]] roku
* zespół budynków koszarowych (w latach 1939-1945 [[Soldau (KL)|Obóz koncentracyjny]])
* Zabytkowe kamienice na ul. Jagiełły, szkoła (Gimnazjum Nr 1 im. króla [[Władysław Jagiełło|Władysława Jagiełły]]), sąd i więzienie
* budynek szkoły medycznej przy ul. Wolność (dawny szpital) z witrażem św. Katarzyny i tablicą poświęconą [[Jan Paweł II|Janowi Pawłowi II]]
* wieża ciśnień i [[Gazownia w Działdowie|dawna gazownia]] - obecnie hotel i restauracja.
* [[Wieża Bismarcka w Działdowie|wieża Bismarcka]]

[[Plik:POL Pułtusk COA.svg|40px]] '''[[Pułtusk]]'''

* gotycka [[Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku|Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP]] z XV wieku, z renesansową przebudową z XVI wieku (kolebkowe sklepienie wykonane w latach 1554-1561). W [[1975]] roku papież Paweł VI nadał kolegiacie tytuł [[bazylika mniejsza|bazyliki mniejszej]]
* [[Zamek w Pułtusku|zamek biskupi]] usytuowany na brzegu Narwi z XIV-XVI wieku, obecnie Dom Polonii. Właścicielem Domu Polonii jest Stowarzyszenie "Wspólnota Polska". W murach zamku przebywali m.in: król Zygmunt Waza, król szwedzki Karol XII, carowie rosyjscy Aleksander I i Aleksander II.
* Kaplica pw. Świętej Marii Magdaleny przy rynku. Pierwotnie pełniła rolę kościoła parafialnego do czasu zbudowania kolegiaty. W 1944 r. została całkowicie zniszczona, zrekonstruowana w latach 1946-1951
* ratusz z wieżą ratuszową z XVI w (gotycko-renesansowa).
* Kościół św. Krzyża z XVI w, późnogotycki z elementami barokowo-klasycznymi. Wokół świątyni rozciąga się najstarszy pułtuski cmentarz katolicki, z grobowcami z XIX w.
* Kościół św. Józefa z XVII w., poreformacki. Do budynku przylegają budynki dawnego klasztoru Benedyktynów, w których w okresie PRL znajdowało się więzienie.

[[Plik:POL Żuromin COA.svg|40px]] '''[[Żuromin]]'''

* zespół klasztorny poreformacki z XVIII wieku

[[Plik:Herb Lidzbarski.svg|40px]] '''[[Lidzbark]]'''

* [[Kościół św. Wojciecha w Lidzbarku|Kościół św. Wojciecha]]
* resztki gotyckiej baszty zamkowej z XIV wieku
* kościół ewangelicki z [[1828]]
* założenie urbanistyczne Starego Miasta z lat [[1320]]-[[1331]]
* Budynki Szkoły Podstawowej nr 1, Urzędu Miasta, byłej garbarni, rzeźni, gazowni, dworca kolejowego oraz kamieniczki secesyjne z przełomu XIX i XX w.

[[Plik:POL Nasielsk COA 1.svg|40px]] '''[[Nasielsk]]'''

* kościół św. Wojciecha ([[neogotyk|neogotycki]]) z początku [[XX wiek|XX]] wieku
* plebania z [[XVI wiek|XVI]]/[[XVII wiek|XVII]] wieku

[[Plik:POL Raciąż COA.svg|40px]] '''[[Raciąż]]'''

* kościół neogotycki z [[1886]] roku,
* murowana plebania z lat dwudziestych [[XX wiek]]u,
* synagoga przy ulicy Kilińskiego
* domy przy ulicach Kilińskiego i Warszawskiej
* park miejski przy ul. Mławskiej – 1 ćw. XX w.,
* cmentarz parafialny rzymskokatolicki – XIX w.,
* cmentarz żydowski – XIX w.,
* grodzisko wczesnośredniowieczne – XII w.

[[Plik:POL Glinojeck COA.svg|40px]] '''[[Glinojeck]]'''

* młyn na Zawodzie
* cukrownia w Zygmuntowie
* Zespół podworski :
- dwór murowany z II poł .XIX w,
- park krajobrazowy z I poł.XIX w.

[[Plik:POL Bieżuń COA.svg|40px]] '''[[Bieżuń]]'''

* [[barok]]owy kościół i pałac z [[XVIII wiek]]u
* park krajobrazowy z pozostałościami fortyfikacji z [[XVI wiek]]u
* [[Synagoga w Bieżuniu]]
* Muzeum Małego Miasta
* pozostałości domu poety Stefana Gołębiowskiego
* ruiny młyna wodnego na rzece Wkrze


== Urzędy Rejonowe ==
== Urzędy Rejonowe ==
Linia 471: Linia 303:
| [[Winnica]]
| [[Winnica]]
|-
|-


=== Miasta ===
Ludność 31.12.1998

* [[Plik:POL Ciechanów COA.svg|24px]] '''[[Ciechanów]]''' - 47 468
* [[Plik:POL Mława COA.svg|24px]] [[Mława]] - 30 520
* [[Plik:POL Płońsk COA.svg|24px]] [[Płońsk]] - 23 039
* [[Plik:POL Działdowo COA.svg|24px]] [[Działdowo]] - 21 088
* [[Plik:POL Pułtusk COA.svg|24px]] [[Pułtusk]] - 19 129
* [[Plik:POL Żuromin COA.svg|24px]] [[Żuromin]] - 8 997
* [[Plik:Herb Lidzbarski.svg|24px]] [[Lidzbark]] - 8 351
* [[Plik:POL Nasielsk COA 1.svg|24px]] [[Nasielsk]] - 7 222
* [[Plik:POL Raciąż COA.svg|24px]] [[Raciąż]] - 4 585
* [[Plik:POL Glinojeck COA.svg|24px]] [[Glinojeck]] - 3 060
* [[Plik:POL Bieżuń COA.svg|24px]] [[Bieżuń]] -1 903

== Zabytki miast województwa ciechanowskiego ==
[[Plik:POL Ciechanów COA.svg|40px]] '''[[Ciechanów]]'''

* [[Zamek w Ciechanowie]] z [[XV wiek]]u – ruiny.
* [[Farska Góra]] – grodzisko z XI (VII) w., na górze neogotycka dzwonnica (1889).
* [[Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ciechanowie|Kościół farny w Ciechanowie]] (XVI w.)
* Cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Płońskiej – założony na początku [[XIX wiek|XIX]] w., z licznymi starymi, zabytkowymi grobami
* [[Nowy cmentarz żydowski w Ciechanowie]] – założony pod koniec [[XIX wiek|XIX]] w.
* Średniowieczny układ urbanistyczny (z rynkiem i trójkątnym placem przedlokacyjnym)
* Kościół poaugustiański (XVI w.) i budynek d. klasztoru ([[XVII wiek|XVII]] w.)
* [[Ratusz w Ciechanowie|Ratusz]] ([[XIX wiek|XIX]] w.)

[[Plik:POL Mława COA.svg|40px]] '''[[Mława]]'''

* Kościół parafialny pw. św. Trójcy – wybudowany w [[1477]] pierwotnie gotycki w latach [[1882]]-[[1886]] powiększony i całkowicie przebudowany w tzw. [[styl toskański|stylu toskańskim]], w niektórych źródłach jego styl jest określany jako [[eklektyzm (architektura)|eklektyczny]]. Jedynymi pozostałościami po pierwotnym założeniu gotyckim jest okno w prezbiterium nad ołtarzem, [[łuk tęczowy]] oddzielający prezbiterium od nawy głównej i widoczna za ołtarzem bocznym w prawej nawie [[skarpa (architektura)|przypora]] zewnętrzna znajdująca się obecnie wewnątrz świątyni.
* [[Ratusz w Mławie|Ratusz miejski]] – zbudowany pod koniec [[XVIII wiek|XVIII]] w. Z wiezy ratuszowej odgrywany jest codziennie o 1200 [[hejnał Mławy]]
* Kościół pw. św. Wawrzyńca – [[1786]] r. na wzgórzu cmentarnym, późnobarokowy z klasycyzującą elewacją frontową.
* "Lelewelówka" – drewniany spichlerz z XVIII w., jedyna pozostałość po zabudowaniach starościńskich czasami zwyczajowo zwanych zamkiem
* Secesyjne kamienice – początek XX w.
* Pomnik Obrońcom Mławy upamiętniający [[bitwa pod Mławą|bitwę pod Mławą]] w [[1939]] r.
* [[Pozycja Mławska]] – linia polskich fortyfikacji wybudowanych w przeddzień II wojny światowej. W skład obiektu wchodzi 55 schronów żelbetowych, pozostałości budowli ziemno drewnianych i okopów. Pozycja Mławska była główna areną [[bitwa pod Mławą|bitwy po Mławą]]
* Więzienie powiatowe wybudowane w [[1889]] roku, obecnie siedziba oddziału [[Archiwum państwowe|Archiwum]] Państwowego Miasta Stołecznego Warszawy.
* Hala Targowa z [[1912]] roku wybudowana według projektu miejskiego architekta Stefana Usakiewcza
* Spichlerz Obywatelski przy ulicy Długiej, wybudowany w latach sześćdziesiątych [[XIX wiek|XIX]] wieku, obecnie supermarket i dom handlowy
* Park miejski im. [[Dąbrowszczacy|Dąbrowszczaków]], założony w [[1897]] roku jako ogród spacerowy, powstał z poszerzenia ogrodu przy cerkwi prawosławnej. Przez mieszczan zwany "Salonem Mławy". Po II wojnie światowej nazwany im. [[Józef Stalin|J. Stalina]] a od [[1956]] do dzisiaj im. Dąbrowszczaków. W parku warto zobaczyć fontannę wykonaną w brązie według projektu autorstwa Andrzeja Borcza przedstawiajacą czterech zdunów, legendarnych założycieli miasta i Muławę od której imienia miasto wywodzi swoją nazwę, pomnik [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], Dąb Niepodległości z tablicą pamiątkową oraz dawną popówkę, jedyna pozostałość po cerkwi obecnie przychodnię dziecięcą.

[[Plik:POL Płońsk COA.svg|40px]] '''[[Płońsk]]'''

* Układ urbanistyczny miasta wraz ze znajdującą się na tym terenie zabudową i wylotami ulic,
* Zespół pokarmelicki: Kościół parafialny pw. św. Michała, d. klasztor, mur – XVI, XVIII w., dzwonnica, mur – II poł. XIX w. oraz całe wyposażenie wnętrz,
* Wczesnośredniowieczne grodzisko pozostałość XI–wiecznego grodu o wymiarach 75x80 metrów, zwanego dawniej ''Górą Szwedzką'' lub ''Górą Łysą'', obecnie nazywane ''Górą Kawałkowskiego'' ewentualnie ''Górą Kabana'',
* Zespół podworski: dwór, mur – 1 poł. XIX /XX w, oficyna, mur – k. XIX w, budynek gospodarczy, mur, pozostałości parku – k. XIX w.,
* Więzienie, ob. Areszt Śledczy, ul. Warszawska 49, mur – k.. XIX w.,
* Zespół cmentarza parafialnego: cmentarz rzymskokatolicki – 1779 r., kaplica grobowa małż. Grobickich, mur – 1876 r.
* Dom, ul. Rynek 4a – XIX w.,
* Dom, pl. 15-go sierpnia 21, 21a (d. ul. Rynek 21) – XIX w.,

[[Plik:POL Działdowo COA.svg|40px]] '''[[Działdowo]]'''

* kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego - pierwotnie gotycki ([[XIV wiek]]) później zniszczony i odbudowany
* kościół pw. św. Wojciecha
* zamek ([[XIV wiek]])
* [[Ratusz w Działdowie|ratusz]] ([[XVII wiek]])
* rynek z zabudową wokół ratusza [[XVIII wiek|XVIII]]-[[XIX wiek]]
* [[Synagoga w Działdowie|dawna bożnica]] z [[1874]] roku
* zespół budynków koszarowych (w latach 1939-1945 [[Soldau (KL)|Obóz koncentracyjny]])
* Zabytkowe kamienice na ul. Jagiełły, szkoła (Gimnazjum Nr 1 im. króla [[Władysław Jagiełło|Władysława Jagiełły]]), sąd i więzienie
* budynek szkoły medycznej przy ul. Wolność (dawny szpital) z witrażem św. Katarzyny i tablicą poświęconą [[Jan Paweł II|Janowi Pawłowi II]]
* wieża ciśnień i [[Gazownia w Działdowie|dawna gazownia]] - obecnie hotel i restauracja.
* [[Wieża Bismarcka w Działdowie|wieża Bismarcka]]

[[Plik:POL Pułtusk COA.svg|40px]] '''[[Pułtusk]]'''

* gotycka [[Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku|Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP]] z XV wieku, z renesansową przebudową z XVI wieku (kolebkowe sklepienie wykonane w latach 1554-1561). W [[1975]] roku papież Paweł VI nadał kolegiacie tytuł [[bazylika mniejsza|bazyliki mniejszej]]
* [[Zamek w Pułtusku|zamek biskupi]] usytuowany na brzegu Narwi z XIV-XVI wieku, obecnie Dom Polonii. Właścicielem Domu Polonii jest Stowarzyszenie "Wspólnota Polska". W murach zamku przebywali m.in: król Zygmunt Waza, król szwedzki Karol XII, carowie rosyjscy Aleksander I i Aleksander II.
* Kaplica pw. Świętej Marii Magdaleny przy rynku. Pierwotnie pełniła rolę kościoła parafialnego do czasu zbudowania kolegiaty. W 1944 r. została całkowicie zniszczona, zrekonstruowana w latach 1946-1951
* ratusz z wieżą ratuszową z XVI w (gotycko-renesansowa).
* Kościół św. Krzyża z XVI w, późnogotycki z elementami barokowo-klasycznymi. Wokół świątyni rozciąga się najstarszy pułtuski cmentarz katolicki, z grobowcami z XIX w.
* Kościół św. Józefa z XVII w., poreformacki. Do budynku przylegają budynki dawnego klasztoru Benedyktynów, w których w okresie PRL znajdowało się więzienie.

[[Plik:POL Żuromin COA.svg|40px]] '''[[Żuromin]]'''

* zespół klasztorny poreformacki z XVIII wieku

[[Plik:Herb Lidzbarski.svg|40px]] '''[[Lidzbark]]'''

* [[Kościół św. Wojciecha w Lidzbarku|Kościół św. Wojciecha]]
* resztki gotyckiej baszty zamkowej z XIV wieku
* kościół ewangelicki z [[1828]]
* założenie urbanistyczne Starego Miasta z lat [[1320]]-[[1331]]
* Budynki Szkoły Podstawowej nr 1, Urzędu Miasta, byłej garbarni, rzeźni, gazowni, dworca kolejowego oraz kamieniczki secesyjne z przełomu XIX i XX w.

[[Plik:POL Nasielsk COA 1.svg|40px]] '''[[Nasielsk]]'''

* kościół św. Wojciecha ([[neogotyk|neogotycki]]) z początku [[XX wiek|XX]] wieku
* plebania z [[XVI wiek|XVI]]/[[XVII wiek|XVII]] wieku

[[Plik:POL Raciąż COA.svg|40px]] '''[[Raciąż]]'''

* kościół neogotycki z [[1886]] roku,
* murowana plebania z lat dwudziestych [[XX wiek]]u,
* synagoga przy ulicy Kilińskiego
* domy przy ulicach Kilińskiego i Warszawskiej
* park miejski przy ul. Mławskiej – 1 ćw. XX w.,
* cmentarz parafialny rzymskokatolicki – XIX w.,
* cmentarz żydowski – XIX w.,
* grodzisko wczesnośredniowieczne – XII w.

[[Plik:POL Glinojeck COA.svg|40px]] '''[[Glinojeck]]'''

* młyn na Zawodzie
* cukrownia w Zygmuntowie
* Zespół podworski :
- dwór murowany z II poł .XIX w,
- park krajobrazowy z I poł.XIX w.

[[Plik:POL Bieżuń COA.svg|40px]] '''[[Bieżuń]]'''

* [[barok]]owy kościół i pałac z [[XVIII wiek]]u
* park krajobrazowy z pozostałościami fortyfikacji z [[XVI wiek]]u
* [[Synagoga w Bieżuniu]]
* Muzeum Małego Miasta
* pozostałości domu poety Stefana Gołębiowskiego
* ruiny młyna wodnego na rzece Wkrze


== Ludność w latach ==
== Ludność w latach ==

Wersja z 18:12, 12 lip 2011

Szablon:Województwo PRL infobox

Zasięg terytorialny

Województwo ciechanowskie w latach 1975-1998. Składało z dzisiejszych powiatów:

Po reformie administracyjnej w 1999 roku województwo ciechanowskie zostało podzielone na dwa województwa :

Urzędy Rejonowe

W oparciu o ustawę z 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej, utworzono na terenie województwa 5 rejonów administracyjnych, zrzeszających po kilkanaście gmin[1].

Miasta

Ludność 31.12.1998

Zabytki miast województwa ciechanowskiego

Ciechanów

Mława

  • Kościół parafialny pw. św. Trójcy – wybudowany w 1477 pierwotnie gotycki w latach 1882-1886 powiększony i całkowicie przebudowany w tzw. stylu toskańskim, w niektórych źródłach jego styl jest określany jako eklektyczny. Jedynymi pozostałościami po pierwotnym założeniu gotyckim jest okno w prezbiterium nad ołtarzem, łuk tęczowy oddzielający prezbiterium od nawy głównej i widoczna za ołtarzem bocznym w prawej nawie przypora zewnętrzna znajdująca się obecnie wewnątrz świątyni.
  • Ratusz miejski – zbudowany pod koniec XVIII w. Z wiezy ratuszowej odgrywany jest codziennie o 1200 hejnał Mławy
  • Kościół pw. św. Wawrzyńca – 1786 r. na wzgórzu cmentarnym, późnobarokowy z klasycyzującą elewacją frontową.
  • "Lelewelówka" – drewniany spichlerz z XVIII w., jedyna pozostałość po zabudowaniach starościńskich czasami zwyczajowo zwanych zamkiem
  • Secesyjne kamienice – początek XX w.
  • Pomnik Obrońcom Mławy upamiętniający bitwę pod Mławą w 1939 r.
  • Pozycja Mławska – linia polskich fortyfikacji wybudowanych w przeddzień II wojny światowej. W skład obiektu wchodzi 55 schronów żelbetowych, pozostałości budowli ziemno drewnianych i okopów. Pozycja Mławska była główna areną bitwy po Mławą
  • Więzienie powiatowe wybudowane w 1889 roku, obecnie siedziba oddziału Archiwum Państwowego Miasta Stołecznego Warszawy.
  • Hala Targowa z 1912 roku wybudowana według projektu miejskiego architekta Stefana Usakiewcza
  • Spichlerz Obywatelski przy ulicy Długiej, wybudowany w latach sześćdziesiątych XIX wieku, obecnie supermarket i dom handlowy
  • Park miejski im. Dąbrowszczaków, założony w 1897 roku jako ogród spacerowy, powstał z poszerzenia ogrodu przy cerkwi prawosławnej. Przez mieszczan zwany "Salonem Mławy". Po II wojnie światowej nazwany im. J. Stalina a od 1956 do dzisiaj im. Dąbrowszczaków. W parku warto zobaczyć fontannę wykonaną w brązie według projektu autorstwa Andrzeja Borcza przedstawiajacą czterech zdunów, legendarnych założycieli miasta i Muławę od której imienia miasto wywodzi swoją nazwę, pomnik Józefa Piłsudskiego, Dąb Niepodległości z tablicą pamiątkową oraz dawną popówkę, jedyna pozostałość po cerkwi obecnie przychodnię dziecięcą.

Płońsk

  • Układ urbanistyczny miasta wraz ze znajdującą się na tym terenie zabudową i wylotami ulic,
  • Zespół pokarmelicki: Kościół parafialny pw. św. Michała, d. klasztor, mur – XVI, XVIII w., dzwonnica, mur – II poł. XIX w. oraz całe wyposażenie wnętrz,
  • Wczesnośredniowieczne grodzisko pozostałość XI–wiecznego grodu o wymiarach 75x80 metrów, zwanego dawniej Górą Szwedzką lub Górą Łysą, obecnie nazywane Górą Kawałkowskiego ewentualnie Górą Kabana,
  • Zespół podworski: dwór, mur – 1 poł. XIX /XX w, oficyna, mur – k. XIX w, budynek gospodarczy, mur, pozostałości parku – k. XIX w.,
  • Więzienie, ob. Areszt Śledczy, ul. Warszawska 49, mur – k.. XIX w.,
  • Zespół cmentarza parafialnego: cmentarz rzymskokatolicki – 1779 r., kaplica grobowa małż. Grobickich, mur – 1876 r.
  • Dom, ul. Rynek 4a – XIX w.,
  • Dom, pl. 15-go sierpnia 21, 21a (d. ul. Rynek 21) – XIX w.,

Działdowo

Pułtusk

  • gotycka Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP z XV wieku, z renesansową przebudową z XVI wieku (kolebkowe sklepienie wykonane w latach 1554-1561). W 1975 roku papież Paweł VI nadał kolegiacie tytuł bazyliki mniejszej
  • zamek biskupi usytuowany na brzegu Narwi z XIV-XVI wieku, obecnie Dom Polonii. Właścicielem Domu Polonii jest Stowarzyszenie "Wspólnota Polska". W murach zamku przebywali m.in: król Zygmunt Waza, król szwedzki Karol XII, carowie rosyjscy Aleksander I i Aleksander II.
  • Kaplica pw. Świętej Marii Magdaleny przy rynku. Pierwotnie pełniła rolę kościoła parafialnego do czasu zbudowania kolegiaty. W 1944 r. została całkowicie zniszczona, zrekonstruowana w latach 1946-1951
  • ratusz z wieżą ratuszową z XVI w (gotycko-renesansowa).
  • Kościół św. Krzyża z XVI w, późnogotycki z elementami barokowo-klasycznymi. Wokół świątyni rozciąga się najstarszy pułtuski cmentarz katolicki, z grobowcami z XIX w.
  • Kościół św. Józefa z XVII w., poreformacki. Do budynku przylegają budynki dawnego klasztoru Benedyktynów, w których w okresie PRL znajdowało się więzienie.

Żuromin

  • zespół klasztorny poreformacki z XVIII wieku

Lidzbark

  • Kościół św. Wojciecha
  • resztki gotyckiej baszty zamkowej z XIV wieku
  • kościół ewangelicki z 1828
  • założenie urbanistyczne Starego Miasta z lat 1320-1331
  • Budynki Szkoły Podstawowej nr 1, Urzędu Miasta, byłej garbarni, rzeźni, gazowni, dworca kolejowego oraz kamieniczki secesyjne z przełomu XIX i XX w.

Nasielsk

Raciąż

  • kościół neogotycki z 1886 roku,
  • murowana plebania z lat dwudziestych XX wieku,
  • synagoga przy ulicy Kilińskiego
  • domy przy ulicach Kilińskiego i Warszawskiej
  • park miejski przy ul. Mławskiej – 1 ćw. XX w.,
  • cmentarz parafialny rzymskokatolicki – XIX w.,
  • cmentarz żydowski – XIX w.,
  • grodzisko wczesnośredniowieczne – XII w.

Glinojeck

  • młyn na Zawodzie
  • cukrownia w Zygmuntowie
  • Zespół podworski :

- dwór murowany z II poł .XIX w, - park krajobrazowy z I poł.XIX w.

Bieżuń

Ludność w latach

Nr Gmina Siedziba
Urząd Rejonowy w Ciechanowie
1 Gmina Ciechanów Ciechanów
2 Miasto Ciechanów Ciechanów
3 Gmina Czernice Borowe Czernice Borowe
4 Gmina Glinojeck Glinojeck
5 Gmina Gołymin-Ośrodek Gołymin-Ośrodek
6 Gmina Grudusk Grudusk
7 Gmina Krasne Krasne (województwo mazowieckie)
8 Gmina Ojrzeń Ojrzeń
9 Gmina Opinogóra Górna Opinogóra Górna
10 Gmina Regimin Regimin
11 Gmina Sońsk Sońsk
Urząd Rejonowy w Działdowie
1 Gmina Działdowo Działdowo
2 Miasto Działdowo Działdowo
3 Gmina Iłowo-Osada Iłowo-Osada
4 Gmina Lidzbark Lidzbark
5 Gmina Lubowidz Lubowidz
6 Gmina Płośnica Płośnica
7 Gmina Rybno Rybno
Urząd Rejonowy w Mławie
1 Gmina Bieżuń Bieżuń
2 Gmina Dzierzgowo Dzierzgowo
3 Gmina Kuczbork-Osada Kuczbork-Osada
4 gmina Lipowiec Kościelny Lipowiec Kościelny
5 Gmina Lutocin Lutocin
6 Mława Mława
7 Gmina Radzanów Radzanów
8 Gmina Strzegowo Strzegowo-Osada
9 Gmina Stupsk Stupsk
10 Gmina Szreńsk Szreńsk
11 Gmina Szydłowo Szydłowo
12 Gmina Wieczfnia Kościelna Wieczfnia Kościelna
13 Gmina Wiśniewo Wiśniewo
14 Gmina Żuromin Żuromin
Urząd Rejonowy w Płońsku
1 Gmina Baboszewo Baboszewo
2 Gmina Dzierzążnia Dzierzążnia
3 Gmina Joniec Joniec
4 Gmina Naruszewo Naruszewo
5 Gmina Nowe Miasto Nowe Miasto
6 Gmina Płońsk Płońsk
7 Płońsk Płońsk
8 Gmina Raciąż Raciąż
11 Raciąż Raciąż
9 Gmina Siemiątkowo Siemiątkowo
10 Gmina Sochocin Sochocin
11 Gmina Załuski Załuski
Urząd Rejonowy w Pułtusku
1 Gmina Gzy Gzy
2 Gmina Karniewo Karniewo
3 Nasielsk Nasielsk
4 Gmina Pokrzywnica Pokrzywnica
5 Pułtusk Pułtusk
6 Gmina Świercze Świercze
7 Gmina Winnica Winnica

rok 1975 1980 1985 1990 1995 1998
Ludność 398 700 405 400 418 100 428 400 436 400 437 400

Zobacz też

Szablon:Polska 1975-1998

  1. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie UJ
    BŁĄD PRZYPISÓW
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Województwo_ciechanowskie&oldid=27213428”