Przejdź do zawartości

Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Fiszka (dyskusja | edycje)
istotna rozbudowa, źródła/przypisy, wikizacja, infobox, formatowanie
Linia 1: Linia 1:
{{Stowarzyszenie infobox
[[Plik:Warszawa-Pałac Szustra pn.jpg|thumb|250px|[[Pałac Szustra]], siedziba Towarzystwa]]
|nazwa = Warszawskie Towarzystwo Muzyczne imienia St. Moniuszki
'''Warszawskie Towarzystwo Muzyczne imienia St. Moniuszki''' – towarzystwo z siedzibą w [[Warszawa|Warszawie]] zajmujące się propagowaniem kultury muzycznej.
|nazwa oryginalna =
|grafika = Warszawa-Pałac Szustra pn.jpg
|opis grafiki = [[Pałac Szustra]], siedziba Towarzystwa
|motto =
|państwo = Polska
|siedziba = [[Warszawa]]
|data założenia = 15 stycznia [[1871 w muzyce|1871]]
|zakończenie działalności =
|rodzaj stowarzyszenia = [[stowarzyszenie]]
|status =
|profil działalności = rozwijanie i upowszechnianie kultury muzycznej
|zasięg = [[Rzeczpospolita Polska]]
|stanowisko zarządzającego = prezes
|zarządzający = Anna Malewicz-Madey
|członkowie =
|numer rejestru = 0000042299
|data rejestracji = 7 września 2001
|powiązania =
|współrzędne = 52°12′14.98″N 21°1′32.81″E
|commons =
|www = http://www.wtm.org.pl
}}
'''Warszawskie Towarzystwo Muzyczne imienia Stanisława Moniuszki''' (WTM) – towarzystwo z siedzibą w [[Warszawa|Warszawie]] zajmujące się propagowaniem kultury muzycznej.


== Opis ==
== Historia ==
Zostało założone [[15 stycznia]] [[1871]] roku, wśród założycieli byli m.in.: [[Stanisław Moniuszko]], [[Józef Sikorski]], [[Ignacy Krzyżanowski]], [[Adam Münchheimer]], [[Wilhelm Troszel]] i [[Józef Wieniawski]].
Towarzystwo zostało założone 15 stycznia 1871 roku, z inicjatywy Władysława Wiślickiego, przy współudziale m.in. [[Stanisław Moniuszko|Stanisława Moniuszki]], [[Józef Sikorski|Józefa Sikorskiego]], [[Ignacy Krzyżanowski|Ignacego Krzyżanowskiego]], [[Adam Münchheimer|Adama Münchheimera]], [[Wilhelm Troschel|Wilhelma Troschela]], [[Józef Wieniawski|Józefa Wieniawskiego]] i [[Jan Kleczyński (pianista)|Jana Kleczyńskiego]]{{odn|Chechlińska|2004}}{{r|WTM historia|POLCANART}}. Pierwszym prezesem został [[Siergiej Muchanow]], a dyrektorem muzycznym [[Aleksander Zarzycki]]{{r|WTM historia}}.


Początkowo siedziba Towarzystwa mieściła się w gmachu [[Teatr Wielki w Warszawie|Teatru Wielkiego]] (1871–1909), a następnie do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w [[Filharmonia Narodowa|Filharmonii Warszawskiej]]. W okresie powojennym kilkakrotnie zmieniała lokale, aż w 1966 przeniosła się na stałe do [[Pałac Szustra|Pałacu Szustra]]{{odn|Chodkowski|1995|s=945–946}}.
Warszawskie Towarzystwo Muzyczne jest współorganizatorem licznych przedsięwzięć, takich jak: sfinansowanie tablicy upamiętniającej [[Fryderyk Chopin|F.Chopina]] w kościele pw. św. Krzyża w Warszawie, gdzie spoczywa jego serce (1880), budowa pierwszego w Polsce jego pomnika w [[Żelazowa Wola|Żelazowej Woli]] (1894), budowa pomnika St. Moniuszki w [[Warszawa|Warszawie]] (1887) oraz przeniesienia zwłok kompozytora i jego żony do nowego grobowca (1908), inauguracja [[Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|I Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina]], zorganizowanego z inicjatywy prof. [[Jerzy Żurawlew|Jerzego Żurawlewa]] przez towarzystwo i Wyższą Szkołę Muzyczną im. F. Chopina (1927), inauguracja [[Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego|I Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego]], zorganizowana z inicjatywy dyr. [[Adam Tadeusz Wieniawski|Adama Wieniawskiego]] przez towarzystwo i jego Szkołę Muzyczną (1935), inauguracja corocznego Międzynarodowego Festiwalu Organowego „Johann Sebastian Bach” w Warszawie i w [[Łowicz]]u (1996).

WTM zorganizowało liczne koncerty i miało własne chóry i amatorską orkiestrę smyczkową, a od początku XX wieku także zespoły kameralne i wokalne oraz małą orkiestrę symfoniczną. Od 1884 utworzyło szkołę muzyczną, który początkowo kierował Noskowski, a później Minchheimer{{odn|Chechlińska|2004}}. W 1919 szkoła została przemianowana na Wyższą Szkołę Muzyczną im. Fryderyka Chopina, która latach 1927–1937 organizowała trzy pierwsze edycje [[Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|Konkursu Chopinowskiego]], a w 1935 [[Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego]]{{odn|Chechlińska|2004}}{{odn|Chodkowski|1995|s=945–946}}.

Towarzystwo pełniło też rolę współorganizatora przedsięwzięć upamiętniających [[Fryderyk Chopin|Fryderyka Chopina]] i Stanisława Moniuszkę, takich jak:
* sfinansowanie tablicy poświęconej pamięci Chopina w [[Bazylika Świętego Krzyża w Warszawie|Kościele Świętego Krzyża w Warszawie]], gdzie spoczywa jego serce (1880),
* budowa pierwszego w Polsce pomnika Chopina w [[Żelazowa Wola|Żelazowej Woli]] (1894)
* budowa pomnika Moniuszki w [[Warszawa|Warszawie]] (1887)
* przeniesienia zwłok Moniuszki i jego żony do nowego grobowca (1908)


Od 1951 Towarzystwo nosi imię Stanisława Moniuszki.
Od 1951 Towarzystwo nosi imię Stanisława Moniuszki.


== Współczesna działalność ==
Towarzystwo prowadzi bibliotekę, archiwum oraz muzeum, do jego grona należy wielu wybitnych muzyków, którym towarzystwo zapewnia promocję i opiekę artystyczną. Siedzibą jest [[pałac Szustra]] przy ul. Morskie Oko w Warszawie. Biblioteka towarzystwa zawiera wiele cennych muzykaliów, w tym między innymi partytury pochodzące z dawnej kolekcji [[Franciszek Lessel|Franciszka Lessla]], jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów przełomu XVIII i XIX wieku, ucznia J. Haydna.
W 1966 Towarzystwo zapoczątkowało koncerty w zabytkowych obiektach Warszawy, m.in. w [[Muzeum Narodowe w Warszawie|Muzeum Narodowym]], w [[Amfiteatr w Łazienkach Królewskich|Teatrze na Wyspie w Łazienkach]], w [[Pałac w Wilanowie|Pałacu w Wilanowie]]{{odn|Chodkowski|1995|s=945–946}}.


Obecnie najważniejszymi projektami artystycznymi realizowanymi przez WTM są:
Od 1992 prezesem towarzystwa jest [[Anna Malewicz-Madey]].
* Koncerty w Pałacu Szustra – cykl koncertów odbywających się w siedzibie Towarzystwa, od października do końca czerwca, na który składają się koncerty [[muzyka poważna|muzyki poważnej]], Mała Akademia Muzyki przeznaczona dla dzieci i rodziców oraz Salon Jazzowy.
* Międzynarodowy Festiwal Organowy „Johann Sebastian Bach”, w ramach którego w w lipcu i sierpniu odbywają się koncerty w [[Kościół św. Franciszka w Warszawie|Kościele św. Franciszka w Warszawie]] i w Katedrze Łowickiej.
* „Królewskie Arkady Sztuki” – interdyscyplinarny festiwal artystyczny realizowany we współpracy z [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamkiem Królewskim w Warszawie]] oraz Stowarzyszeniem Scena 96, w [[Arkady Kubickiego|Arkadach Kubickiego]] u podnóża [[Ogrody Zamkowe w Warszawie|Ogrodów Zamkowych]].
Towarzystwo zajmuje się również edukacją muzyczną, w ramach której organizuje koncerty edukacyjne przeznaczone dla szkół i przedszkoli{{r|WTM edukacja}}. Prowadzi także ogniska muzyczne, będące niepublicznymi placówkami oświatowymi, realizującymi program szkoły muzycznej I stopnia{{r|WTM ogniska}}.

== Biblioteka, Muzeum i Archiwum ==
Wraz z powstaniem WTM w 1871 utworzono również Bibliotekę, w 1958 przyjęto nazwę Biblioteka, Muzeum i Archiwum{{r|Culture}}. Posiada zbiór nut drukowanych, książek, czasopism, rękopisów muzycznych (nuty, korespondencje, pamiętniki, libretta), ikonografii i nagrań dotyczących polskiej kultury muzycznej XIX i pierwszej połowy XX wieku{{r|Culture|WTM biblioteka}}.

Do najcenniejszych części zbioru należą spuścizny kompozytorskie (m.in. Stanisława Moniuszki, [[Mieczysław Karłowicz|Mieczysława Karłowicza]], [[Zygmunt Noskowski|Zygmunta Noskowskiego]], [[Ignacy Feliks Dobrzyński|Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego]], [[Józef Stefani|Józefa Stefaniego]]), prywatne kolekcje (m.in. Józefa Sikorskiego, Adama Münchheimera, [[Jan Aleksander Karłowicz|Jana Karłowicza]]), listy (m.in. Fryderyka Chopina, [[Karol Szymanowski|Karola Szymanowskiego]], Stanisława Moniuszki, Mieczysława Karłowicza i Zygmunta Noskowskiego){{odn|Chechlińska|2004}}{{r|Polmic}}.

== Prezesi WTM ==
(na podstawie materiału źródłowego {{odn|Chodkowski|1995|s=945–946}})

* 1871–1875 – [[Siergiej Muchanow]] (prezes) i [[Aleksander Zarzycki]] (dyrektor artystyczny){{r|WTM historia}}
* 1875–1878 – [[Józef Wieniawski]]
* 1878–1880 – [[Władysław Żeleński]]
* 1880–1902 – Zygmunt Noskowski
* 1902–1905 – [[Mieczysław Józef Biernacki]]
* 1905 – Mieczysław Karłowicz
* 1906–1925 – [[Bolesław Domaniewski]]
* 1925–1928 – [[Witold Maliszewski (kompozytor)|Witold Maliszewski]]
* 1928–1939 – [[Adam Tadeusz Wieniawski|Adam Wieniawski]]
* 1950–1952 – [[Piotr Rytel]]
* 1959–1966 – [[Piotr Perkowski]]
* 1966–1969 – Janusz Urbański
* 1969–1974 – M. Dąbrowski
* 1974–1977 – H. Zarzecki
* 1977–1992 – [[Stefania Woytowicz]]
* od 1992 [[Anna Malewicz-Madey]]


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[Ars Nova]]
* [[Ars Nova]]
* [[Kaliskie Towarzystwo Muzyczne im. Alfreda Wiłkomirskiego]]
* [[Kaliskie Towarzystwo Muzyczne im. Alfreda Wiłkomirskiego]]

== Przypisy ==
{{Przypisy
|WTM historia={{Cytuj stronę | url = http://www.wtm.org.pl/historiaw.htm | tytuł = Historia WTM | praca = Warszawskie Towarzystwo Muzyczne | język = pl | data dostępu = 2018-03-28 | archiwum = https://archive.is/8WK9 | zarchiwizowano = 2012-12-21}}

|Culture={{Cytuj stronę | url = http://culture.pl/pl/miejsce/biblioteka-muzeum-i-archiwum-warszawskie-towarzystwo-muzyczne-im-stanislawa-moniuszki | tytuł = Biblioteka, Muzeum i Archiwum Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki | praca = Culture | język = pl | data dostępu = 2018-03-28 | archiwum = https://archive.is/uBuNi | zarchiwizowano = 2018-03-28}}

|POLCANART={{Cytuj stronę | url = http://www.fundacjapolcanart.org/moniuszko2019/biografia.html | tytuł = Stanisław Moniuszko 1819–1872 | praca = Fundacja POLCANART | język = pl | data dostępu = 2018-03-28 | archiwum = https://archive.is/p6HKV | zarchiwizowano = 2018-03-28}}

|Polmic={{Cytuj stronę | url = https://www.polmic.pl/index.php?option=com_mwinstytucje&view=biblioteka&id=192&Itemid=0&lang=pl | tytuł = Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki – Biblioteka, Muzeum i Archiwum | praca = Polskie Centrum Informacji Muzycznej | język = pl | data dostępu = 2018-03-28 | archiwum = https://archive.is/PsI1a | zarchiwizowano = 2018-03-28}}

|WTM edukacja={{Cytuj stronę | url = http://www.wtm.org.pl/edukpis.htm | tytuł = Edukacja | praca = Warszawskie Towarzystwo Muzyczne | język = pl | data dostępu = 2018-03-29 | archiwum = https://archive.is/5Almb | zarchiwizowano = 2018-03-29}}

|WTM ogniska={{Cytuj stronę | url = http://www.wtm.org.pl/ogniska.htm | tytuł = Ogniska Muzyczne | praca = Warszawskie Towarzystwo Muzyczne | język = pl | data dostępu = 2018-03-29 | archiwum = https://archive.is/fx2qa | zarchiwizowano = 2015-10-21}}

|WTM biblioteka={{Cytuj stronę | url = http://www.wtm.org.pl/bib.htm | tytuł = Biblioteka, Muzeum i Archiwum | praca = Warszawskie Towarzystwo Muzyczne | język = pl | data dostępu = 2018-03-29 | archiwum = https://archive.is/ixa6D | zarchiwizowano = 2013-07-05}}
}}

== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | inni = Andrzej Chodkowski (red.) | tytuł = Encyklopedia muzyki | wydawca = PWN | miejsce = Warszawa | rok = 1995 | isbn = 83-01-11390-1 | język = pl | odn={{odn/id|Chodkowski|1995|s=945–946}}}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. B | wydawca = Oxford University Press | data = 2004 | isbn = 9780195170672 | rozdział = Warsaw | imię r = Zofia | nazwisko r = Chechlińska | język = en | odn=tak}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.wtm.org.pl/ Strona Towarzystwa]
* [http://www.wtm.org.pl/ Strona Towarzystwa]

{{kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Edukacja i nauka w Warszawie]]
[[Kategoria:Edukacja i nauka w Warszawie]]

Wersja z 06:19, 29 mar 2018

Warszawskie Towarzystwo Muzyczne imienia St. Moniuszki
Ilustracja
Pałac Szustra, siedziba Towarzystwa
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

15 stycznia 1871

Rodzaj stowarzyszenia

stowarzyszenie

Profil działalności

rozwijanie i upowszechnianie kultury muzycznej

Zasięg

Rzeczpospolita Polska

prezes

Anna Malewicz-Madey

Nr KRS

0000042299

Data rejestracji

7 września 2001

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Warszawskie Towarzystwo Muzyczne imienia St. Moniuszki”
Ziemia52°12′15″N 21°01′33″E/52,204161 21,025781
Strona internetowa

Warszawskie Towarzystwo Muzyczne imienia Stanisława Moniuszki (WTM) – towarzystwo z siedzibą w Warszawie zajmujące się propagowaniem kultury muzycznej.

Historia

Towarzystwo zostało założone 15 stycznia 1871 roku, z inicjatywy Władysława Wiślickiego, przy współudziale m.in. Stanisława Moniuszki, Józefa Sikorskiego, Ignacego Krzyżanowskiego, Adama Münchheimera, Wilhelma Troschela, Józefa Wieniawskiego i Jana Kleczyńskiego[1][2][3]. Pierwszym prezesem został Siergiej Muchanow, a dyrektorem muzycznym Aleksander Zarzycki[2].

Początkowo siedziba Towarzystwa mieściła się w gmachu Teatru Wielkiego (1871–1909), a następnie do wybuchu II wojny światowej w Filharmonii Warszawskiej. W okresie powojennym kilkakrotnie zmieniała lokale, aż w 1966 przeniosła się na stałe do Pałacu Szustra[4].

WTM zorganizowało liczne koncerty i miało własne chóry i amatorską orkiestrę smyczkową, a od początku XX wieku także zespoły kameralne i wokalne oraz małą orkiestrę symfoniczną. Od 1884 utworzyło szkołę muzyczną, który początkowo kierował Noskowski, a później Minchheimer[1]. W 1919 szkoła została przemianowana na Wyższą Szkołę Muzyczną im. Fryderyka Chopina, która latach 1927–1937 organizowała trzy pierwsze edycje Konkursu Chopinowskiego, a w 1935 Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego[1][4].

Towarzystwo pełniło też rolę współorganizatora przedsięwzięć upamiętniających Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszkę, takich jak:

Od 1951 Towarzystwo nosi imię Stanisława Moniuszki.

Współczesna działalność

W 1966 Towarzystwo zapoczątkowało koncerty w zabytkowych obiektach Warszawy, m.in. w Muzeum Narodowym, w Teatrze na Wyspie w Łazienkach, w Pałacu w Wilanowie[4].

Obecnie najważniejszymi projektami artystycznymi realizowanymi przez WTM są:

  • Koncerty w Pałacu Szustra – cykl koncertów odbywających się w siedzibie Towarzystwa, od października do końca czerwca, na który składają się koncerty muzyki poważnej, Mała Akademia Muzyki przeznaczona dla dzieci i rodziców oraz Salon Jazzowy.
  • Międzynarodowy Festiwal Organowy „Johann Sebastian Bach”, w ramach którego w w lipcu i sierpniu odbywają się koncerty w Kościele św. Franciszka w Warszawie i w Katedrze Łowickiej.
  • „Królewskie Arkady Sztuki” – interdyscyplinarny festiwal artystyczny realizowany we współpracy z Zamkiem Królewskim w Warszawie oraz Stowarzyszeniem Scena 96, w Arkadach Kubickiego u podnóża Ogrodów Zamkowych.

Towarzystwo zajmuje się również edukacją muzyczną, w ramach której organizuje koncerty edukacyjne przeznaczone dla szkół i przedszkoli[5]. Prowadzi także ogniska muzyczne, będące niepublicznymi placówkami oświatowymi, realizującymi program szkoły muzycznej I stopnia[6].

Biblioteka, Muzeum i Archiwum

Wraz z powstaniem WTM w 1871 utworzono również Bibliotekę, w 1958 przyjęto nazwę Biblioteka, Muzeum i Archiwum[7]. Posiada zbiór nut drukowanych, książek, czasopism, rękopisów muzycznych (nuty, korespondencje, pamiętniki, libretta), ikonografii i nagrań dotyczących polskiej kultury muzycznej XIX i pierwszej połowy XX wieku[7][8].

Do najcenniejszych części zbioru należą spuścizny kompozytorskie (m.in. Stanisława Moniuszki, Mieczysława Karłowicza, Zygmunta Noskowskiego, Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego, Józefa Stefaniego), prywatne kolekcje (m.in. Józefa Sikorskiego, Adama Münchheimera, Jana Karłowicza), listy (m.in. Fryderyka Chopina, Karola Szymanowskiego, Stanisława Moniuszki, Mieczysława Karłowicza i Zygmunta Noskowskiego)[1][9].

Prezesi WTM

(na podstawie materiału źródłowego [4])

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Chechlińska 2004 ↓.
  2. a b c Historia WTM. [w:] Warszawskie Towarzystwo Muzyczne [on-line]. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)]. (pol.).
  3. Stanisław Moniuszko 1819–1872. [w:] Fundacja POLCANART [on-line]. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-28)]. (pol.).
  4. a b c d Chodkowski 1995 ↓, s. 945–946.
  5. Edukacja. [w:] Warszawskie Towarzystwo Muzyczne [on-line]. [dostęp 2018-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-29)]. (pol.).
  6. Ogniska Muzyczne. [w:] Warszawskie Towarzystwo Muzyczne [on-line]. [dostęp 2018-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-21)]. (pol.).
  7. a b Biblioteka, Muzeum i Archiwum Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki. [w:] Culture [on-line]. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-28)]. (pol.).
  8. Biblioteka, Muzeum i Archiwum. [w:] Warszawskie Towarzystwo Muzyczne [on-line]. [dostęp 2018-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-05)]. (pol.).
  9. Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki – Biblioteka, Muzeum i Archiwum. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-28)]. (pol.).

Bibliografia

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Zofia Chechlińska: Warsaw. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. B. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne