Stornia
Platichthys flesus[1] | |||||
(Linnaeus, 1758) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
stornia | ||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
Stornia[3], flądra[4] (Platichthys flesus) – gatunek ryby flądrokształtnej z rodziny flądrowatych (Pleuronectidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Europejskie wybrzeża Oceanu Atlantyckiego, Morze Śródziemne, Bałtyckie (do środkowej części Zatoki Botnickiej), Czarne i Białe. Introdukowana przypadkowo (prawdopodobnie zawleczona w wodach balastowych statków) na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady.
Żyje na głębokościach do 100 m. Wpływa do wód słonawych. Często wędruje w górę rzek.
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Charakteryzuje się niesymetrycznym ciałem, z oczami przesuniętymi na górną stronę ciała. Osiąga przeciętnie ok. 50 cm, maksymalnie 60 cm długości. Ciało wydłużone, wysokość mniejsza od połowy długości. Płetwy grzbietowa i ogonowa okalają ciało. Płetwa ogonowa dość wąska. Mały otwór gębowy. Łuski drobne, część z nich przekształcona w szorstkie, kostne płytki, szczególnie ostre wzdłuż linii nabocznej oraz u podstawy płetw nieparzystych (bardzo ważna cecha odróżniająca flądrę od innych płastug)[5].
Górna strona ciała zmienna, od zielonkawo- lub żółtawoszarego po brunatne z nierównomiernie rozłożonymi czerwonymi cętkami. Czasami występują bladopomarańczowe plamy zachodzące na płetwy. Spodnia strona biała z żółtawymi plamami. Ok. 70% osobników leży na lewej stronie – u nich oczy, skierowane ku górze, znajdują się po prawej stronie ciała. U pozostałych 30% osobników występuje sytuacja odwrotna[5].
Odżywianie
[edytuj | edytuj kod]Prowadzi przydenny tryb życia. Młode żywią się planktonem i larwami owadów, dorosłe pierścienicami, mięczakami, skorupiakami i małymi rybami.
Rozród
[edytuj | edytuj kod]Dojrzałość płciową osiąga w trzecim roku życia. Przed tarłem odbywa wędrówki w stronę otwartego morza. Trze się w wodzie o dużym zasoleniu i o temperaturze 3–7 stopni C na głębokości 30–300 metrów. W południowym Bałtyku tarło odbywa się od marca do maja, w Rynnie Słupskiej oraz na głębiach Gdańskiej, Bornholmskiej i Arkony. Samica składa od 100 000 do 2 000 000 ziaren ikry. Wylęg po 5–11 dniach. Larwy tuż po wykluciu mają 2–3 mm długości. Gdy osiągną 7 mm zaczynają przeistaczać się w postać asymetryczną. Gdy osiągną 1 cm oko znajduje się na środku głowy. Kilkumilimetrowe larwy płyną do brzegów, gdzie przebywają na średnich głębokościach do zimy. W tym czasie dochodzi do dalszych zmian pokroju ciała. W południowym Bałtyku flądra w wieku 8 lat ma średnio 35 cm długości i waży 600 g. Żyje 8–9 lat.
Podgatunki
[edytuj | edytuj kod]W obrębie gatunku Platichthys flesus wyróżniane są następujące podgatunki[3][1]:
- Platichthys flesus flesus (Linnaeus, 1758) – podgatunek nominatywny
- Platichthys flesus bogdanovii (Sandeberg, 1878) – stornia białomorska[3]
- Platichthys flesus italicus (Günther, 1862) – stornia śródziemnomorska[3]
- Platichthys flesus luscus (Pallas, 1814) – stornia czarnomorska[3]
- Platichthys flesus septentrionalis (Berg, 1949) – stornia północna[3]
- Platichthys flesus trachurus (Duncker, 1892) – stornia bałtycka[3]
Znaczenie gospodarcze i odżywcze
[edytuj | edytuj kod]Ceniona w rybołówstwie i wędkarstwie[6]. Spotykana w akwariach morskich, publicznych.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dane liczbowe na podstawie: [7] Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[8] |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Platichthys flesus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Platichthys flesus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f g G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ a b Roman Kujawa: Stornia czy flądra? [w:] "Przyroda Polska" nr 971, kwiecień 2029, s. 32-33
- ↑ Flądra, stornia, fląderka - Platichthys flesus - Opis ryby w Atlasie Ryb online [online], Flądra, stornia, fląderka - AtlasRyb.online [dostęp 2017-04-05] (pol.).
- ↑ Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 250. ISBN 978-83-200-5311-1.
- ↑ Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Opis w Fishbase (ang.)