Swaderki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Swaderki
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

olsztyński

Gmina

Olsztynek

Liczba ludności (2020)

123[2]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-015[3]

Tablice rejestracyjne

NOL

SIMC

0484618

Położenie na mapie gminy Olsztynek
Mapa konturowa gminy Olsztynek, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Swaderki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Swaderki”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Swaderki”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Swaderki”
Ziemia53°33′07″N 20°25′06″E/53,551944 20,418333[1]

Swaderki (Szwaderki, dawniej niem. Schwedrich[4]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś położona przy trasie Olsztynek - Jedwabno, w odległości około 10 km na wschód od Olsztynka, w otoczeniu dużych obszarów borów sosnowych i jezior: Maróz, Pawlik, Poplusz i Pluszne. Przez wieś przepływa rzeka Marózka. W miejscowości działał Zakład Rybacki Swaderki wchodzący w skład Państwowego Gospodarstwa Rybackiego Olsztyn[5]. We wsi jest szkoła podstawowa oraz dwa sklepy spożywcze. We wsi struga Szwaderka uchodzi do rzeki Marózki. Miejscowość położona jest nad Jeziorem Maróz. Niedaleko wsi, nad jeziorem Maróz, znajduje się największe w gminie Olsztynek pole biwakowe[6].

Widok na Swaderki z drogi OlsztynekSzczytno
Hodowla ryb nad Jeziorem Maróz w Swaderkach

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza informacja o wsi pochodzi z 1564 roku. Ludność żyła z pracy w okolicznych lasach i z połowu ryb.

W 1939 roku mieszkało w Swaderkach 168 osób, były szkoła, karczma, sklep. Niemiecki przedsiębiorca, Paul Schwesig, był właścicielem młyna i dzierżawcą kilkunastu okolicznych jezior. Obok młyna, na rzece Marózce, założył zakład hodowli narybku siei, sielawy, szczupaka.

Po 1945 roku przez wiele lat działało prężnie Państwowe Gospodarstwo Rybackie (obecnie Gospodarstwo Rybackie Szwaderki Spółka z o.o.).

W 1997 roku powstał we wsi pensjonat "Natura". W 1997 roku mieszkało na stałe 127 osób, natomiast w 2005 we wsi było 122 mieszkańców.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Cmentarz wojenny z 1914 roku (na zachód od wsi, w lesie, 1,5 km od szosy Olsztynek - Swaderki)
  • Cmentarz ewangelicki, z początku XX wieku, leży w północno-wschodniej części wioski koło szosy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 133884
  2. Ludność Gminy Olsztynek na dzień 26.10.2020. olsztynek.pl. [dostęp 2021-01-30].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1241 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. M.P. z 1982 r. nr 25, poz. 234
  6. Pole namiotowe w Swaderkach (Swaderki - Mazury), biwak.go3.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]