Wybory do Senatu Republiki Czeskiej w 1996 roku

Wybory do Senatu Republiki Czeskiej w 1996 roku

Państwo	Czechy
Rodzaj	wybory parlamentarne
Data przeprowadzenia	15–16 października 1996 (I tura); 22–23 października 1996 (II tura)
Data zarządzenia	21 grudnia 1995 przez: prezydenta Václava Havla
Podstawa prawna	245/1995 Sb.
Ordynacja wyborcza	większościowa (system większości bezwzględnej)
Głosowanie
Wyniki I tury: ODS 36,48% ČSSD 20,28% KSČM 14,27% KDU-ČSL 9,95% ODA 8,06% DEU 0,89% Inne 10,09%
Wyniki II tury: ODS 49,15% ČSSD 31,8% KDU-ČSL 10,74% ODA 5,19% KSČM 1,96% DEU 0,64% Inne 0,52%
Frekwencja: I tura: 35,03% II tura: 30,63%
poprzednie: brak następne: 1998
Strona internetowa

Wybory do Senatu Republiki Czeskiej w 1996 roku odbyły się 15 i 16 października (I tura) oraz 22 i 23 października 1996 (II tura), zgodnie z postanowieniem prezydenta Václava Havla z 21 grudnia 1995. Wyłoniono w nich wszystkich 81 członków I kadencji Senatu. Stało się jedyny raz po ustanowieniu tego organu, bowiem zgodnie z Konstytucją Republiki Czeskiej senatorowie są wybierani na 6-letnią kadencję, przy czym co 2 lata odnawiana jest 1/3 składu izby (27 deputowanych).

Zwycięzcą wyborów została Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS), której przedstawiciele zdobyli najwięcej mandatów oraz największą liczbę głosów w obu turach. Miejsca w izbie wyższej Parlamentu Republiki Czeskiej uzyskali także kandydaci wysunięci przez: Czeską Partię Socjaldemokratyczną (ČSSD), Unię Chrześcijańską i Demokratyczną – Czechosłowacką Partię Ludową (KDU-ČSL), Obywatelski Sojusz Demokratyczny (ODA), Komunistyczną Partię Czech i Moraw (KSČM) oraz Unię Demokratyczną (DEU), a także jeden kandydat niezależny.

Ordynacja wyborcza

Podstawą do przeprowadzenia wyborów była Ustawa z dnia 27 września 1995 o wyborach do Parlamentu Republiki Czeskiej oraz zmianie i uzupełnieniu niektórych innych ustaw (Zákon ze dne 27. září 1995 o volbách do Parlamentu České republiky a o změně a doplnění některých dalších zákonů). Odbyły się one w 81 okręgach jednomandatowych na zasadzie większości bezwzględnej. Jeśli żaden z kandydatów nie uzyskał w danym okręgu ponad 50% głosów ważnych, po 6 dniach od zakończenia głosowania odbywała się decydująca tura w z udziałem 2 kandydatów z najlepszymi wynikami w I turze.

Były to jedyne wybory do Senatu Republiki Czeskiej, w których wyłoniono cały skład izby, a także jedyna elekcja Senatu przeprowadzona równocześnie na obszarze całego kraju oraz niezależnie od wyborów samorządowych. Od 1996 co kolejne 2 lata odnawiana jest 1/3 mandatów, czyli głosowania przeprowadzane jest w 27 okręgach. Senatorów wyłonionych w 1996 podzielono z tego względu na 3 klasy, zależnie od długości kadencji i numeru okręgu – w pierwszej deputowanych wybrano na 2 lata (okręgi o numerach $1+3n$), w drugiej na 4 lata (okręgi o numerach $2+3n$), w trzeciej na 6 lat (okręgi o numerach $3+3n$).

Podział okręgów wyborczych według długości kadencji senatorów wybranych w 1996

Kadencja	Numery okręgów
1996–1998	1, 4, 7, 10, 13, 16, 19, 22, 25, 28, 31, 34, 37, 40, 43, 46, 49, 52, 55, 58, 61, 64, 67, 70, 73, 76, 79
1996–2000	2, 5, 8, 11, 14, 17, 20, 23, 26, 29, 32, 35, 38, 41, 44, 47, 50, 53, 56, 59, 62, 65, 68, 71, 74, 77, 80
1996–2002	3, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24, 27, 30, 33, 36, 39, 42, 45, 48, 51, 54, 57, 60, 63, 66, 69, 72, 75, 78, 81

Liczba ludności każdego z okręgów nie mogła niższa lub wyższa o 15% od średniej liczby mieszkańców przypadającej na mandat w skali państwa (tzw. normy przedstawicielskiej).

Czynne prawo wyborcze przysługiwało każdemu obywatelowi Republiki Czeskiej, który najpóźniej w drugim dniu głosowania (I tura) ukończył 18. rok życia. Bierne prawo wyborcze miały osoby z prawem czynnym, które najpóźniej w drugim dniu głosowania ukończyły 40. rok życia. Zgłaszać kandydatów mogły partie i ruchy polityczne oraz ich koalicje, ponadto prawo wysunięcia swojej kandydatury przysługiwało każdemu wyborcy, który przedłożył okręgowej komisji wyborczej 1000 podpisów poparcia wyborców zamieszkałych w danym okręgu.

Pierwsza tura

O mandaty senatorskie ubiegało się 519 kandydatów zgłoszonych przez partie i ruchy polityczne oraz 49 niezależnych. Najwięcej kandydatów wysunęły: Komunistyczna Partia Czech i Moraw (81, jako jedyna we wszystkich okręgach), Obywatelska Partia Demokratyczna (80), Czeska Partia Socjaldemokratyczna (79), Obywatelski Sojusz Demokratyczny (50) oraz Unia Chrześcijańska i Demokratyczna – Czechosłowacka Partia Ludowa (45).

Pierwsza tura głosowania rozpoczęła się 15 października 1996 (godziny 14–22), a zakończyła kolejnego dnia (godziny 7–14). Frekwencja wyniosła 35,08%; najwyższa była w okręgu nr 27 – Praga 1 (49,72%), najniższa w okręgu nr 5 – Chomutov (20,89%).

Dzięki uzyskaniu bezwzględnej większości głosów mandaty senatorskie w I turze zdobyło 3 kandydatów ODS i 1 przedstawiciel KDU–ČSL. Największy odsetek głosów – 54,13% – uzyskał Jan Koukal z ODS (okręg nr 25 – Praga 6). W pozostałych 77 okręgach konieczne było przeprowadzenie kolejnej tury wyborów; w 73 na 1. miejscu znajdowali się kandydaci ODS, w 2 – ODA, w 1 – KDU–ČSL i KSČM.

Druga tura

W decydującej turze wyborów zmierzyli się kandydaci: Obywatelskiej Partii Demokratycznej (76), Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej (48), Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej – Czechosłowackiej Partii Ludowej (17), Obywatelskiego Sojuszu Demokratycznego (7), Komunistycznej Partii Czech i Moraw (4), Unii Demokratycznej (1) oraz 1 kandydat niezależny. Najwięcej było pojedynków między przedstawicielami pierwszych dwóch z wymienionych partii – 47.

Drugą turę przeprowadzono 22 i 23 października 1996 w godzinach analogicznych do poprzedniej rundy głosowania. Frekwencja była niższa niż tydzień wcześniej – 30,63%; najwięcej osób zagłosowało w okręgu nr 20 – Praga 4 (40,94%), najmniej w okręgu nr 70 – Ostrawa-miasto (17,47%).

Zwycięzcą wyborów została ODS, która zdobyła łącznie 32 mandaty. Miejsca w Senacie uzyskały również wszystkie partie, których przedstawiciele znaleźli się w II turze: ČSSD – 25, KDU-ČSL – 13, ODA – 7, KSČM – 2 i DEU – 1, a także kandydat niezależny. Najlepszy procentowo wynik w ponownym głosowaniu – 72,91% – uzyskała Jitka Seitlová z KDU-ČSL (okręg nr 63 – Przerów). Spośród 77 senatorów wyłonionych w II turze 33 uzyskało najlepszy wynik także tydzień wcześniej, zaś 44 zajęło w I turze 2. pozycję.

Wyniki wyborów

Źródło: Český statistický úřad.

Partia zgłaszająca	I tura		II tura		Mandaty
	Głosy	%	Głosy	%	I	II	Σ	%
Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS)	1 006 036	36,48	1 134 044	49,15	3	29	32	39,50
Czeska Partia Socjaldemokratyczna (ČSSD)	559 304	20,28	733 713	31,80	0	25	25	30,86
Unia Chrześcijańska i Demokratyczna – Czechosłowacka Partia Ludowa (KDU-ČSL)	274 316	9,95	247 819	10,74	1	12	13	16,05
Obywatelski Sojusz Demokratyczny (ODA)	222 319	8,06	119 730	5,19	0	7	7	8,64
Komunistyczna Partia Czech i Moraw (KSČM)	393 494	14,27	45 304	1,96	0	2	2	2,47
Unia Demokratyczna (DEU)	24 454	0,89	14 656	0,64	0	1	1	1,23
Pozostałe partie i ruchy polityczne (26)	160 561	5,82	—	—	0	—	0	—
Kandydaci niezależni	117 641	4,27	11 993	0,52	0	1	1	1,23
Ogółem	2 758 125	100,00	2 307 259	100,00	4	77	81	100,00
Głosy nieważne	32 960	1,18	16 182	0,70
Frekwencja	2 800 108	35,03	2 326 464	30,63

Lista wybranych senatorów

Wytłuszczono imiona i nazwiska oraz odsetek głosów oddanych na kandydatów, którzy zdobyli mandaty w I turze głosowania. W nawiasach podano miejsce zajęte przez danego kandydata w I turze.

Źródło: Český statistický úřad.

Okręg wyborczy	Imię i nazwisko	Partia zgłaszająca	I tura	II tura	Kadencja
01 !1 – Karlowe Wary	Kulhánek, VladimírVladimír Kulhánek	ODS	41,74 (1.)	61,31	1996–1998
02 !2 – Sokolov	Vyvadil, JiříJiří Vyvadil	CSSD !ČSSD	27,03 (2.)	55,04	1996–2000
03 !3 – Cheb	Morávek, PeterPeter Morávek	CSSD !ČSSD	26,97 (2.)	57,81	1996–2002
04 !4 – Most	Falbr, RichardRichard Falbr	niezależny	26,34 (2.)	53,23	1996–1998
05 !5 – Chomutov	Drlý, LadislavLadislav Drlý	KSČM	22,00 (2.)	56,03	1996–2000
06 !6 – Louny	Havlíček, IvanIvan Havlíček	CSSD !ČSSD	23,71 (2.)	55,86	1996–2002
07 !7 – Pilzno-południe	Jurečka, JaroslavJaroslav Jurečka	ODS	41,88 (1.)	51,59	1996–1998
08 !8 – Rokycany	Jirava, FrantišekFrantišek Jirava	CSSD !ČSSD	28,20 (2.)	55,60	1996–2000
09 !9 – Pilzno-miasto	Kulhánek, BohuslavBohuslav Kulhánek	ODS	49,09 (1.)	62,38	1996–2002
10 !10 – Český Krumlov	Vachta, KarelKarel Vachta	CSSD !ČSSD	20,49 (2.)	51,77	1996–1998
11 !11 – Domažlice	Smutný, PetrPetr Smutný	CSSD !ČSSD	23,10 (2.)	50,32	1996–2000
12 !12 – Strakonice	Rychetský, PavelPavel Rychetský	CSSD !ČSSD	24,41 (2.)	55,83	1996–2002
13 !13 – Tabor	Eybert, PavelPavel Eybert	ODS	42,88 (1.)	52,96	1996–1998
14 !14 – Czeskie Budziejowice	Pospíšil, JiříJiří Pospíšil	ODS	40,40 (1.)	56,11	1996–2000
15 !15 – Pelhřimov	StechMilan Štěch	CSSD !ČSSD	25,11 (2.)	52,41	1996–2002
16 !16 – Beroun	Rückl, JiříJiří Rückl	ODA	19,02 (2.)	50,16	1996–1998
17 !17 – Praga 12	Krámek, JanJan Krámek	ODS	48,65 (1.)	56,11	1996–2000
18 !18 – Przybram	Vojíř, ZdeněkZdeněk Vojíř	CSSD !ČSSD	21,71 (2.)	52,85	1996–2002
19 !19 – Praga 11	Mencl, VáclavVáclav Mencl	ODS	47,81 (1.)	63,70	1996–1998
20 !20 – Praga 4	Klausner, ZdeněkZdeněk Klausner	ODS	48,63 (1.)	53,80	1996–2000
21 !21 – Praga 5	ZantovskyMichael Žantovský	ODA	36,55 (2.)	56,07	1996–2002
22 !22 – Praga 10	Kondr, MilanMilan Kondr	ODS	50,84 (1.)	0 !—	1996–1998
23 !23 – Praga 8	Palečková, AlenaAlena Palečková	ODS	40,10 (1.)	62,63	1996–2000
24 !24 – Praga 9	Pavlata, JosefJosef Pavlata	ODS	48,41 (1.)	62,45	1996–2002
25 !25 – Praga 6	Koukal, JanJan Koukal	ODS	54,13 (1.)	0 !—	1996–1998
26 !26 – Praga 2	Zeman, VladimírVladimír Zeman	ODS	53,79 (1.)	0 !—	1996–2000
27 !27 – Praga 1	Benda, VáclavVáclav Benda	ODS	39,97 (1.)	55,67	1996–2002
28 !28 – Mielnik	Horák, JaroslavJaroslav Horák	ODS	44,83 (1.)	55,55	1996–1998
29 !29 – Litomierzyce	Burda, KarelKarel Burda	ODS	41,93 (1.)	60,60	1996–2000
30 !30 – Kladno	Svoboda, LadislavLadislav Svoboda	CSSD !ČSSD	19,66 (2.)	54,94	1996–2002
31 !31 – Uście nad Łabą	Neubauer, OtoOto Neubauer	CSSD !ČSSD	27,39 (2.)	59,88	1996–1998
32 !32 – Cieplice	Musial, JaroslavJaroslav Musial	CSSD !ČSSD	19,62 (2.)	52,68	1996–2000
33 !33 – Děčín	Lánský, EgonEgon Lánský	CSSD !ČSSD	30,34 (2.)	56,96	1996–2002
34 !34 – Liberec	Sobotka, PřemyslPřemysl Sobotka	ODS	37,47 (1.)	56,31	1996–1998
35 !35 – Jablonec nad Nysą	Vízek, FrantišekFrantišek Vízek	CSSD !ČSSD	24,70 (2.)	50,80	1996–2000
36 !36 – Česká Lípa	Coufal, MiroslavMiroslav Coufal	CSSD !ČSSD	21,65 (2.)	52,86	1996–2002
37 !37 – Jiczyn	Liška, JiříJiří Liška	ODS	44,79 (1.)	56,52	1996–1998
38 !38 – Mladá Boleslav	Filipová, JarmilaJarmila Filipová	ODS	39,61 (1.)	59,36	1996–2000
39 !39 – Trutnov	SubrtVlastimil Šubrt	ODS	38,92 (1.)	53,81	1996–2002
40 !40 – Kutná Hora	Floss, KarelKarel Floss	CSSD !ČSSD	26,42 (2.)	53,07	1996–1998
41 !41 – Benešov	Benešová, LibušeLibuše Benešová	ODS	46,12 (1.)	60,88	1996–2000
42 !42 – Kolín	Malát, VladislavVladislav Malát	ODS	35,82 (1.)	55,28	1996–2002
43 !43 – Pardubice	Moserová, JaroslavaJaroslava Moserová	ODA	20,58 (2.)	56,06	1996–1998
44 !44 – Chrudim	Pithart, PetrPetr Pithart	KDU-ČSL	29,90 (2.)	61,70	1996–2000
45 !45 – Hradec Králové	Barták, KarelKarel Barták	ODA	21,31 (2.)	50,48	1996–2002
46 !46 – Uście nad Orlicą	CadaBohumil Čada	KDU-ČSL	26,84 (2.)	57,23	1996–1998
47 !47 – Náchod	Müller, MiloslavMiloslav Müller	ODS	48,84 (1.)	62,13	1996–2000
48 !48 – Rychnov nad Kněžnou	Bartoš, FrantišekFrantišek Bartoš	KDU-ČSL	20,42 (2.)	53,34	1996–2002
49 !49 – Blansko	Pavlů, LiborLibor Pavlů	CSSD !ČSSD	21,54 (2.)	53,92	1996–1998
50 !50 – Svitavy	Brýdl, JiříJiří Brýdl	KDU-ČSL	24,54 (2.)	57,77	1996–2000
51 !51 – Zdziar nad Sazawą	SenkyrJiří Šenkýř	KDU-ČSL	23,20 (2.)	57,61	1996–2002
52 !52 – Igława	Jehlička, VáclavVáclav Jehlička	ODA	38,03 (1.)	70,49	1996–1998
53 !53 – Třebíč	Heřman, PavelPavel Heřman	DEU	21,17 (2.)	59,66	1996–2000
54 !54 – Znojmo	SpacekMilan Špaček	KDU-ČSL	23,26 (2.)	69,58	1996–2002
55 !55 – Brno-wieś	Svobodová, VlastaVlasta Svobodová	ODS	35,72 (1.)	59,71	1996–1998
56 !56 – Brzecław	Pavlov, JiříJiří Pavlov	ODS	37,27 (1.)	50,29	1996–2000
57 !57 – Vyškov	Dočekal, OldřichOldřich Dočekal	KDU-ČSL	22,35 (2.)	59,19	1996–2002
58 !58 – Brno-miasto	Zahradníček, LuděkLuděk Zahradníček	ODS	37,98 (1.)	54,45	1996–1998
59 !59 – Brno-miasto	Salzmann, RichardRichard Salzmann	ODS	46,00 (1.)	58,32	1996–2000
60 !60 – Brno-miasto	Zahradníček, JanJan Zahradníček	KDU-ČSL	50,06 (1.)	0 !—	1996–2002
61 !61 – Ołomuniec	Jařab, JosefJosef Jařab	ODA	25,21 (2.)	55,02	1996–1998
62 !62 – Prościejów	Kavan, JanJan Kavan	CSSD !ČSSD	24,69 (2.)	53,85	1996–2000
63 !63 – Przerów	Seitlová, JitkaJitka Seitlová	ODA	26,27 (1.)	72,91	1996–2002
64 !64 – Bruntál	Babka, ZdeněkZdeněk Babka	CSSD !ČSSD	26,83 (2.)	62,93	1996–1998
65 !65 – Šumperk	Reitinger, VáclavVáclav Reitinger	CSSD !ČSSD	19,71 (2.)	54,52	1996–2000
66 !66 – Ołomuniec	Korytář, KarelKarel Korytář	CSSD !ČSSD	23,49 (2.)	52,45	1996–2002
67 !67 – Nowy Jiczyn	Konečný, FrantišekFrantišek Konečný	ODS	34,12 (1.)	50,15	1996–1998
68 !68 – Opawa	Voráček, JanJan Voráček	ODS	25,61 (1.)	56,33	1996–2000
69 !69 – Frydek-Mistek	Vašinková, VěraVěra Vašinková	CSSD !ČSSD	28,32 (2.)	52,46	1996–2002
70 !70 – Ostrawa-miasto	Topolánek, MirekMirek Topolánek	ODS	37,94 (1.)	51,31	1996–1998
71 !71 – Ostrawa-miasto	Zapletal, JanJan Zapletal	CSSD !ČSSD	24,85 (2.)	52,69	1996–2000
72 !72 – Ostrawa-miasto	Matuška, VítězslavVítězslav Matuška	CSSD !ČSSD	23,28 (2.)	52,75	1996–2002
73 !73 – Frydek-Mistek	SkrabisEmil Škrabiš	KDU-ČSL	23,05 (2.)	61,43	1996–1998
74 !74 – Karwina	Michalík, AlfrédAlfréd Michalík	CSSD !ČSSD	26,48 (2.)	59,78	1996–2000
75 !75 – Karwina	Petraš, AntonínAntonín Petraš	KSČM	28,16 (1.)	52,25	1996–2002
76 !76 – Kromieryż	Nováková, EvaEva Nováková	KDU-ČSL	21,49 (2.)	55,18	1996–1998
77 !77 – Vsetín	Oplt, VladimírVladimír Oplt	ODS	39,92 (1.)	52,02	1996–2000
78 !78 – Zlin	Ondrová, IrenaIrena Ondrová	ODS	35,87 (1.)	52,64	1996–2002
79 !79 – Hodonín	Benda, JanJan Benda	KDU-ČSL	21,23 (2.)	54,04	1996–1998
80 !80 – Zlin	Stodůlka, JiříJiří Stodůlka	KDU-ČSL	29,48 (2.)	60,16	1996–2000
81 !81 – Uherské Hradiště	Petřík, JaroslavJaroslav Petřík	KDU-ČSL	26,45 (1.)	65,96	1996–2002

Bibliografia

• Tomáš Lebeda, Klára Vlachová, Blanka Řeháková. První volby do Senátu. Analýza voleb do Senátu Parlamentu České republiky v roce 1996. „Sociologické studie / Sociological Studies”. 09:1. Sociologický ústav AV ČR. (cz.). brak numeru strony
• Rozhodnutí prezidenta republiky ze dne 21. prosince 1995 o vyhlášení voleb do Senátu Parlamentu České republiky, 12/1996 Sb.. [dostęp 2017-10-22]. (cz.).
• Volby do Senátu Parlamentu ČR. Troje volby ve všech obvodech v období 1996 až 2008. „Lidé a společnost”. 2012. Český statistický úřad. (cz.). brak numeru strony
• Zákon ze dne 27. září 1995 o volbách do Parlamentu České republiky a o změně a doplnění některých dalších zákonů, 245/1995 Sb.. [dostęp 2017-10-22]. (cz.).

Linki zewnętrzne

• Volby do Senátu Parlamentu ČR konané dne 15.11. – 16.11.1996. Český statistický úřad. [dostęp 2017-10-22]. (cz.).
• Volby do Senátu v roce 1996. Senát PČR. [dostęp 2017-10-22]. (cz.).