Zbożowy Rynek w Bydgoszczy

Zbożowy Rynek
	Stare Miasto w Bydgoszczy
	; Zbożowy Rynek zajęty przez arterię drogową
Państwo	Polska
Miejscowość	Bydgoszcz
	Położenie na mapie Bydgoszczy Zbożowy Rynek
	Położenie na mapie Polski Zbożowy Rynek
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Zbożowy Rynek
	53°07′14,0″N 18°00′13,5″E/53,120560 18,003739
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zbożowy Rynek – historyczny plac (rynek) w Bydgoszczy, obecnie ulica.

Położenie

Zbożowy Rynek mieści się u wschodniego wylotu ul. Długiej na połączeniu z ul. Wały Jagiellońskie oraz Bernardyńską.

Historia

Zbożowy Rynek jest jednym z najstarszych placów miejskich w Bydgoszczy. Istniał już prawdopodobnie przed lokacją miasta (1346) jako plac targowy w sąsiedztwie kościoła św. Idziego.

Po ukształtowaniu bydgoskiego miasta lokacyjnego plac znajdował się poza murami miejskimi w miejscu skrzyżowania dróg na Kujawy (ul. Kujawska), do Torunia (ul. Toruńska) oraz do miasta (ul. Szpitalna wiodąca do Bramy Kujawskiej^[1]). Przy ul. Szpitalnej mieścił się niegdyś przytułek dla ubogich z kościołem pw. św. Stanisława (1529–1818, konsekrowany w 1533) fundacji starosty Stanisława Kościeleckiego. Fakt istnienia szpitala upamiętniają medaliony z XVI w., do 10 sierpnia 2018 wmurowane w szczyt wschodni kamienicy przy Zbożowym Rynku 3. W związku z jej rozbiórką, tonda przekazano do Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy^[2].

W latach 70. XIX w. wytyczono dochodzącą do placu ul. Bernardyńską. W pierzejach placu zbudowano kamienice, a do 1939 r. odbywały się tu targi zbożem, od czego wzięła się nazwa placu.^{[potrzebny przypis]}

Podczas działań wojennych w styczniu 1945 r. częściowemu zniszczeniu uległa kamienica narożna ul. Bernardyńska/Wały Jagiellońskie. Obecnie jest ona jednopiętrowa, bez dwóch wyższych kondygnacji. W latach 60. XX w. podczas modernizacji ul. Wały Jagiellońskie rynek w zasadzie przestał istnieć, gdyż jego środkiem poprowadzono dwie dwupasmowe jezdnie drogowe. Wyburzono również pierzeję zachodnią rynku.

18 czerwca 2018, w związku z kolejną przebudową, przystąpiono do rozbiórki budynków w północnej pierzei placu, począwszy od kamienicy nr 3^[3]. 19-23 lutego 2019 wyburzono budynki przy ul. Toruńskiej o numerach 4 i 6, a 22 lutego 2020 narożną kamienicę nr 4 między ul. Bernardyńską a Wały Jagiellońskie^[4], powstałą ok. 1900 roku i przebudowaną po spaleniu w 1945 z zatarciem cech stylowych. W czasie prac rozbiórkowych odkryto datowane na XVI i XVII wiek pochówki z cmentarza przy XVI-wiecznym kościele św. Stanisława, a także relikty pałacu hrabiego Czapskiego z II połowy XVIII wieku^[5]^[6]^[7]^[8]. W 2020, w czasie prac budowlanych w pasie zieleni pomiędzy jezdniami, na wysokości dawnego budynku nr 2 znaleziono cmentarz z czasów wczesnego średniowiecza, z kilkunastoma pochówkami dziecięcymi z ozdobami (m.in. nożyk z kościaną lub rogową rękojeścią, obrączka i kabłączki skroniowe). Jednocześnie odkryto w tym miejscu staropolski trakt z kamienia, wzmocniony po bokach wielkimi drewnianymi kłodami, wiodący prawdopodobnie w kierunku Bramy Kujawskiej, a także fragmenty późnośredniowiecznej ceramiki^[9]^[10]^[11]. W 2021 dokonano odkrycia pochówku osoby podejrzewanej o nadprzyrodzone zdolności (pochówek wampiryczny)^[12].

Nazwy

Rynek w przekroju historycznym posiadał następujące nazwy^[13]:

1854 – Getreide Markt
1861–1920 – Korn-Markt
1920–1939 – Zbożowy Rynek
1939–1945 – Korn-Markt
od 1945 – Zbożowy Rynek

Zobacz też

Przypisy

↑ Brama Kujawska 1523–1817 znajdowała się u wschodniego wylotu ul. Długiej i wtopiona była w system murów miejskich
↑ Marta Leszczyńska: Średniowieczne zabytki odkryte w kamienicy. Resztki dawnego kościoła. 2018-08-12. [dostęp 2018-08-12].
↑ Wyburzają budynki przed budową ul. Kujawskiej
↑ Będą wyburzać kamienicę przy rondzie Bernardyńskim. To oznacza duże utrudnienia w ruchu
↑ Cmentarz pod rozbieraną kamienicą przy Zbożowym Rynku
↑ Rozbudowa ul. Kujawskiej pozwala lepiej poznać historię miasta.
↑ Ludzkie szczątki pod kamienicą przy rondzie Bernardyńskim w Bydgoszczy. Pod wyburzonym domem cmentarz z XVI wieku
↑ Rondo Bernardyńskie i Zbożowy Rynek bez kamienicy, ale z nową perspektywą
↑ Kolejne znaleziska archeologiczne na Zbożowym Rynku
↑ Kolejne znaleziska archeologów na Zbożowym Rynku
↑ Archeolodzy kończą pracę na Zbożowym Rynku. Znaleźli ciekawe rzeczy
↑ Archeologiczne znaleziska podczas prac na Zbożowym Rynku. Nietypowy grób
↑ Czachorowski Antoni red.: Atlas historyczny miast polskich. Tom II Kujawy. Zeszyt I Bydgoszcz. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Toruń 1997

Bibliografia

Jerzy Derenda. Piękna stara Bydgoszcz – tom I z serii Bydgoszcz miasto na Kujawach. Praca zbiorowa. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2006
Janusz Umiński: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996

[1] Brama Kujawska 1523–1817 znajdowała się u wschodniego wylotu ul. Długiej i wtopiona była w system murów miejskich

[2] Marta Leszczyńska: Średniowieczne zabytki odkryte w kamienicy. Resztki dawnego kościoła. 2018-08-12. [dostęp 2018-08-12].

[3] Wyburzają budynki przed budową ul. Kujawskiej

[4] Będą wyburzać kamienicę przy rondzie Bernardyńskim. To oznacza duże utrudnienia w ruchu

[5] Cmentarz pod rozbieraną kamienicą przy Zbożowym Rynku

[6] Rozbudowa ul. Kujawskiej pozwala lepiej poznać historię miasta.

[7] Ludzkie szczątki pod kamienicą przy rondzie Bernardyńskim w Bydgoszczy. Pod wyburzonym domem cmentarz z XVI wieku

[8] Rondo Bernardyńskie i Zbożowy Rynek bez kamienicy, ale z nową perspektywą

[9] Kolejne znaleziska archeologiczne na Zbożowym Rynku

[10] Kolejne znaleziska archeologów na Zbożowym Rynku

[11] Archeolodzy kończą pracę na Zbożowym Rynku. Znaleźli ciekawe rzeczy

[12] Archeologiczne znaleziska podczas prac na Zbożowym Rynku. Nietypowy grób

[CA-13] Czachorowski Antoni red.: Atlas historyczny miast polskich. Tom II Kujawy. Zeszyt I Bydgoszcz. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Toruń 1997

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Główne arterie komunikacyjne	ul. Bernardyńska ul. Focha ul. Fordońska ul. Gdańska ul. Jagiellońska ul. Grunwaldzka ul. Kujawska ul. Ludwikowo ul. Nakielska ul. Nowotoruńska ul. Poznańska ul. Szubińska ul. Toruńska ul. Wojska Polskiego al. Jana Pawła II
Główne place	Stary Rynek Nowy Rynek Rybi Rynek Wełniany Rynek Zbożowy Rynek pl. Kościeleckich pl. Poznański pl. Solny pl. Teatralny pl. Weyssenhoffa pl. Wolności pl. Zbawiciela
Główne ulice w centrum i okolicach	ul. Bełzy ul. Chodkiewicza ul. Cieszkowskiego ul. Długa ul. Dworcowa ul. Kordeckiego ul. Królowej Jadwigi al. Mickiewicza ul. Mostowa al. Ossolińskich ul. Stary Port ul. Śniadeckich ul. Św. Trójcy
Ulice i place według osiedli	Stare Miasto
Zobacz też	Mosty w Bydgoszczy