Zdzisław Ruciński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zdzisław Ruciński
Ruszczyc
Ilustracja
nadkomisarz Straży Granicznej
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1895
Zwierzyniec

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Formacja

Straż Graniczna

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)
Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę kościoła w Krempnej w 1939 r. Drugi z prawej nadkom. Ruciński
Nadkom. Ruciński odczytuje akt erekcyjny

Zdzisław Wincenty Ruciński, ps. „Ruszczyc”[1] (ur. 13 lipca 1895 w Zwierzyńcu, zm. 1940 w Charkowie) – rotmistrz Wojska Polskiego i nadkomisarz Straży Granicznej, działacz niepodległościowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 13 lipca 1895 w Zwierzyńcu, w rodzinie Władysława, leśnika, i Ziemisławy z Tokarzewskich[2][1][3]. 26 lipca 1915 wstąpił do 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Od 6 lutego do 4 kwietnia 1917 był słuchaczem kawaleryjskiego kursu podoficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem bardzo dobrym. Posiadał wówczas stopień starszego ułana[4]. Później został mianowany kapralem. 21 lipca 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie, a następnie w Łomży[1].

Od 1918 ochotniczo w Wojsku Polskim. Uczestnik wojny z bolszewikami. Służył w 1 pułku szwoleżerów, a następnie jako podporucznik w 1 pułku strzelców konnych, w którym dowodził plutonem i był adiutantem I dywizjonu[1][5].

Następnie pełnił służbę w 3 pułku strzelców konnych w Wołkowysku[6][7][8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 391. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[6]. 25 lutego 1925 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[9]. W 1926 został przeniesiony z KOP do 23 pułku ułanów w Podbrodziu[10][11][12]. 27 stycznia 1930 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1930 stopień rotmistrza w korpusie oficerów kawalerii i 24. lokatą[13]. Z dniem 3 kwietnia 1932 został przydzielony na trzymiesięczny I kurs dowódców kompanii (szwadronów) karabinów maszynowych w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[14]. Później został przydzielony do dyspozycji komendanta Straży Granicznej, do dnia 31 maja 1933[15]. Z dniem 31 maja 1933 został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V („pełniący służbę w Straży Granicznej”)[16][17].

W późniejszym okresie nadkomisarz Straży Granicznej, od 27 maja 1933 kierownik Inspektoratu Granicznego „Jasło” w Jaśle.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej pośmiertnie mianował Zdzisława Rucińskiego na stopień majora[18], a 26 października 2007 Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji awansował go pośmiertnie na stopień nadinspektora Straży Granicznej[19]. Awanse ogłoszono w dniu 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[20].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

15 września 2009 na ścianie budynku przy ul. St. Wyspiańskiego 4 w Jaśle (w latach 1938–1939 siedziba Komendy Obwodu Jasło Straży Granicznej) uroczyście odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą trzem ostatnim komendantom Straży Granicznej Obwodu Jasło, ofiarom zbrodni katyńskiej: nadkomisarzowi Zdzisławowi Rucińskiemu, nadkomisarzowi Edwardowi Okulskiemu i komisarzowi Józefowi Bocheńskiemu.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Żołnierze Niepodległości : Ruciński Zdzisław Wincenty. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-07-31]., tu Zdzisława z Tokarzewskich
  2. a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 458.
  3. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-31].
  4. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 7.
  5. Spis oficerów 1921 ↓, s. 269.
  6. a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 172.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 658, 685.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 587, 608.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 21 lipca 1925, s. 400.
  10. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 312, 354.
  11. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 36, 87.
  12. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 650.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 28 stycznia 1930, s. 27.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 444.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 146.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 125.
  17. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 919.
  18. Żołnierze Wojska Polskiego – Uroczysty Apel Pamięci 9 listopada 2007, plac marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie polskieradio.pl [dostęp 2012-03-26].
  19. Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 215, 225.
  20. Funkcjonariusze Straży Granicznej – Uroczysty Apel Pamięci 9 listopada 2007, plac marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie polskieradio.pl [dostęp 2012-03-26].
  21. M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260, jako rtm. Ruciański Zdzisław Wincenty.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 368.
  23. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 312.
  24. a b Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 36.
  25. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153.
  26. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]