Wikipedia:Strona główna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zapraszamy do udziału w CEE Spring 2024 – największym konkursie edycyjnym w tej części świata!

Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…który, popularny w okresie baroku instrument strunowy (na ilustracji), został wyparty przez gitarę?

…że Rakoń jest krzaczastym jeziorem?

…jakie owoce zjada tanagra złotołbista?

…kto za koncerty zagrane w Warszawie miał jakoby dostać wagon wódki?

…dlaczego Jan Paweł Woronicz oburzył się na publikację własnego dzieła?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na UkrainęWojna Izraela z HamasemFrench Open 2024

Zmarli: Ludwika WujecDavid WilkieJan A.P. Kaczmarek (na zdjęciu)Ebrahim Ra’isi (na zdjęciu)Zofia CzekalskaAlice MunroMark DamonDavid Sanborn

Rocznice

28 maja: imieniny obchodzą m.in.: Balladyna, Emil i Jaromir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Artykuł na medal

Zamek Czorsztynruiny średniowiecznego zamku, położone w Czorsztynie, w Pieninach, nad Jeziorem Czorsztyńskim. Pierwsza budowla na wzgórzu czorsztyńskim powstała ok. XIII wieku, należała do starosądeckiego klasztoru klarysek, została przejęta przez monarchów i przeszła znaczną rozbudowę za czasów Kazimierza III Wielkiego, w XIV wieku. Broniła granicy i skrzyżowania szlaków handlowych, prowadzących na Węgry, w stronę Nowego Targu oraz Sącza. Była miejscem postoju władców polskich zmierzających na Węgry. W połowie XVII w. budowlę zajął Aleksander Kostka-Napierski w czasie swojego powstania, a kilka lat później, w czasie potopu szwedzkiego, ukrywał się tu Jan II Kazimierz Waza. W latach 30. XVIII wieku, podczas wojny o sukcesję polską, zamek został spustoszony przez Kozaków. Ostatnim starostą był w latach 1763–1797 Józef Makary Potocki, który nie dysponował środkami potrzebnymi na remont zamku. Ciekawa historia i malowniczy wygląd ruin sprawiły, że obrosły wokół niej legendy i stała się inspiracją dla artystów, zwłaszcza w epoce romantyzmu. Zamek Czorsztyn został w 1968 roku wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Glacialisaurusrodzaj zauropodomorfa z wczesnojurajskiej formacji Hanson na terenie dzisiejszej Antarktydy. Obejmuje jeden gatunekGlacialisaurus hammeri. Został opisany przez Nathana Smitha oraz Diego Pola w 2007 roku na podstawie częściowo zachowanej kończyny tylnej i stopy. Analiza filogenetyczna pokrewieństwa Glacialisaurus wykazała, że był to nienależący do Eusauropoda bazalny zauropodomorf, bardziej jednak zaawansowany od form takich jak Saturnalia oraz plateozaur. Stopa przypomina budową stopę lufengozaura, wczesnojurajskiego zauropoda z obecnych Chin, a analizy filogenetyczne wskazują, że rodzaje te mogły być blisko spokrewnione. Odkrycie tego prymitywnego zauropodomorfa w formacji Hanson – w której odnaleziono także szczątki zauropodów – dowodzi, że we wczesnej jurze zarówno formy prymitywne jak i bardziej zaawansowane występowały równolegle. Czytaj więcej…