Talos (dinozaur): Różnice pomiędzy wersjami

*Talos*
	{{{nazwa łacińska}}}
	Zanno, Varricchio, O'Connor, Titus i Knell, 2011
	Okres istnienia: późny kampan PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	celurozaury
Nadrodzina	deinonychozaury
Rodzina	troodony
Rodzaj	Talos
Gatunki
	T. sampsoni Zanno et al., 2011;
	T. sampsoni Zanno et al., 2011;

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:40, 21 wrz 2011

Talos – rodzaj dinozaura z rodziny troodontów (Troodontidae).

Systematyka

Kończyna tylna UMNH VP 19479

Nazwa rodzajowa pochodzi z mitologii greckiej. Użyczył jej Talos^[2], strażnik Krety, olbrzym z brązu lub syn jej króla, codziennie trzykroć obchodzący wyspę i rzucający głazami w przybyszów. Nie można go było zranić prócz jednego miejsca w dolnej części nogi, gdzie niewielka kostka zamykała żyłę. Zranienie w to miejsce spowodowało jego śmierć^[3]. Nazwa ta kojarzy się również z anglojęzycznym słowem talon oznaczającym "ostro zakrzywiony pazur". Należy dodać, że większość kości holotypu wchodzi w skład szkieletu kończyn dolnych^[2].

Epitet gatunkowy honoruje paleontologa Scotta D. Sampsona, twórcę Kaiparowits Basin Project^[2].

Holotyp oznakowano UMNH VP 19479^[2].

Budowa ciała

Zwierzę mierzyło około 2 m długości. Masę jego ciała szacuje się na 38 kg^[2].

Do autapomorfii tego rodzaju zaliczono^[2]:

wybitnie zwężony mostek pomiędzy kłykciami kości skokowej
kształt proksymalnej bruzdy oddzielającej trzon kości skokowej od jej wznoszącego się wyrostka, szerokiej i przypominającej literę V
niewielką guzowatość na IV kości śródstopia w miejscu przyczepu więzadła pobocznego bocznego

Rozmieszczenie geograficzne

Szczątki talosa znaleziono w skałach formacji Kaiparowits, datowanych na górny kampan. Leży ona na południu amerykańskiego stanu Utah. Holotyp, pochodzący ze środka środkowej podjednostki tej formacji, znaleziono w północnej części Kaiparowits Plateau. Spoczywał w zielonokawoszarej skale złożonej z drobnych piaskowców i aleurytów wśród pozostałości ślimaków słodkowodnych i muszki małży, na wysokości 260 m od podstawy formacji. W okolicy znaleziono też szczątki dinozaurzych jaj^[2].

↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Lindsay E. Zanno, David J. Varricchio, Patrick M. O'Connor, Alan L. Titus, Michael J. Knell. A new troodontid theropod, Talos sampsoni gen. et sp. nov., from the Upper Cretaceous Western Interior Basin of North America. „PLoS ONE”. 6 (9): e24487, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024487. (ang.).
↑ Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu, 1997, s. 332-333. ISBN 978-83-04-04673-3.

{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

[itis-1] {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Talos-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Lindsay E. Zanno, David J. Varricchio, Patrick M. O'Connor, Alan L. Titus, Michael J. Knell. A new troodontid theropod, Talos sampsoni gen. et sp. nov., from the Upper Cretaceous Western Interior Basin of North America. „PLoS ONE”. 6 (9): e24487, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024487. (ang.).

[G-3] Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu, 1997, s. 332-333. ISBN 978-83-04-04673-3.

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 3: / Linia 3: @@
  |łacińska = ''Talos''
  |okres istnienia = późny {{okres istnienia grupy organizmów 2|Campanian}}
- |opis             =
+ |opis             = Rekonstrukcja z zaznaczonymi odkrytymi kośćmi
- |grafika          =
+ |grafika          = Talos.png
  |typ              = [[strunowce]]
  |podtyp           = [[kręgowce]]
@@ Linia 18: / Linia 18: @@
  |rodzina          = [[troodony]]
  |rodzaj           = '''''Talos'''''
- |zoolog           = Zanno, Varricchio, O’Connor, Titus & Knell
+ |zoolog           = Zanno, Varricchio, O'Connor, Titus i Knell, 2011
  |ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]]
- |podtaksony       = * ''Talos sampsoni''
+ |podtaksony       = * ''T. sampsoni'' <small>Zanno ''et al.'', 2011</small>
  |synonimy         =
  |wikispecies      =
  |commons          =
 }}
-'''''Talos''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaura]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[troodony|troodontów]].
+'''''Talos''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaura]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[troodony|troodontów]] (Troodontidae).
 == Systematyka ==
-[[Plik:Didrachm Phaistos obverse CdM.jpg|thumb|left|[[Talos (olbrzym)|Talos]] – olbrzym z mitologii greckiej]]
+[[Plik:Talos sampsoni.png|thumb|left|Kończyna tylna UMNH VP 19479]]
-Nazwa rodzajowa pochodzi z [[mitologia grecka|mitologii greckiej]]. Użyczył jej [[Talos (olbrzym)|Talos]]{{r|Talos}}, strażnik [[Kreta|Krety]], olbrzym z brązu lub syn jej króla, codziennnie trzykroć obchodzący wyspę i rzucający głazami w przybyszów. Nie można go było zranić prócz jednego miejsca w dolnej części nogi, gdzie niewielka kostka zamykała żyłę. Zranienie w to miejsce spowodowało jego śmierć{{r|G}}. Nazwa ta kojarzy się również z [[język angielski|anglojęzycznym]] słowem ''talon'' oznaczającym "ostro zakrzywiony pazur". Należy dodać, że większość kości holotypu wchodzi w skład szkieletu kończyn dolnych{{r|Talos}}.
+Nazwa rodzajowa pochodzi z [[mitologia grecka|mitologii greckiej]]. Użyczył jej [[Talos (olbrzym)|Talos]]{{r|Talos}}, strażnik [[Kreta|Krety]], olbrzym z brązu lub syn jej króla, codziennie trzykroć obchodzący wyspę i rzucający głazami w przybyszów. Nie można go było zranić prócz jednego miejsca w dolnej części nogi, gdzie niewielka kostka zamykała żyłę. Zranienie w to miejsce spowodowało jego śmierć{{r|G}}. Nazwa ta kojarzy się również z [[język angielski|anglojęzycznym]] słowem ''talon'' oznaczającym "ostro zakrzywiony pazur". Należy dodać, że większość kości holotypu wchodzi w skład szkieletu kończyn dolnych{{r|Talos}}.
-Epitet gatunkowy nadano na pamiątkę architekta [[Scott D. Sampson|Scotta D. Sampsona]]{{r|Talos}}.
+Epitet gatunkowy honoruje paleontologa [[Scott D. Sampson|Scotta D. Sampsona]], twórcę Kaiparowits Basin Project{{r|Talos}}.
 Holotyp oznakowano UMNH VP 19479{{r|Talos}}.
@@ Linia 40: / Linia 40: @@
 Do autapomorfii tego rodzaju zaliczono{{r|Talos}}:
 * wybitnie zwężony mostek pomiędzy kłykciami [[kość skokowa|kości skokowej]]
-* kształt proksymalnej bruzdy oddzialającej trzon kości skokowej od jej wznoszącego się wyrostka, szerokiej i przypominającej literę V
+* kształt proksymalnej bruzdy oddzielającej trzon kości skokowej od jej wznoszącego się wyrostka, szerokiej i przypominającej literę V
 * niewielką guzowatość na IV kości [[śródstopie|śródstopia]] w miejscu przyczepu więzadła pobocznego bocznego
 == Rozmieszczenie geograficzne ==
-Szczątki talosa znaleziono w skałach [[formacja Kaiparowits|formacji Kaiparowits]], datowanych na górny [[kampan]]. Leży ona na południu [[Stany Zjednoczone|maerykańskiego]] [[Podział terytorialny Stanów Zjednoczonych|stanu]] [[Utah]]. Holotyp, pochodzący ze środka środkowej podjednostki tej [[formacja (geologia)|formacji]], znaleziono w północnej części Kaiparowits Plateau. Spoczywał w zielonokawoszarej skale złożónej z drobnych [[piaskowiec|piaskowców]] i [[aleuryty|alurytów]] wśród pozostałości [[ślimaki|ślimaków]] słodkowodnych i muszki [[małże|małży]], na wysokości 260 m od podstawy formacji. W okolicy znaleziono też szczątki dinozaurzych [[jajo (biologia)|jaj]]{{r|Talos}}.
+Szczątki talosa znaleziono w skałach [[formacja Kaiparowits|formacji Kaiparowits]], datowanych na górny [[kampan]]. Leży ona na południu [[Stany Zjednoczone|amerykańskiego]] [[Podział terytorialny Stanów Zjednoczonych|stanu]] [[Utah]]. Holotyp, pochodzący ze środka środkowej podjednostki tej [[formacja (geologia)|formacji]], znaleziono w północnej części Kaiparowits Plateau. Spoczywał w zielonokawoszarej skale złożonej z drobnych [[piaskowiec|piaskowców]] i [[aleuryty|aleurytów]] wśród pozostałości [[ślimaki|ślimaków]] słodkowodnych i muszki [[małże|małży]], na wysokości 260 m od podstawy formacji. W okolicy znaleziono też szczątki dinozaurzych [[jajo (biologia)|jaj]]{{r|Talos}}.
-{{Teropody}}
-{{Dinozaury}}
 {{Przypisy|przypisy=
-<ref name="Talos">{{cytuj pismo|autor=Lindsay E. Zanno, David J. Varricchio, Patrick M. O’Connor, Alan L. Titus, Michael J. Knell|tytuł=A New Troodontid Theropod, Talos sampsoni gen. et sp. nov., from the Upper Cretaceous Western Interior Basin of North America|czasopismo=PLoS ONE|wolumin=6|język=en|data=2011-09|url=http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0024487|doi=10.1371/journal.pone.0024487}}</ref>
+<ref name="Talos">{{Cytuj pismo |autor=Lindsay E. Zanno, David J. Varricchio, Patrick M. O'Connor, Alan L. Titus, Michael J. Knell |tytuł=A new troodontid theropod, </em>Talos sampsoni<em> gen. et sp. nov., from the Upper Cretaceous Western Interior Basin of North America |czasopismo=PLoS ONE |oznaczenie=6 (9): e24487 |język=en |data=2011 |doi=10.1371/journal.pone.0024487}}</ref>
 <ref name="G">{{cytuj książkę|nazwisko=Grimal|imię=Pierre|tytuł=Słownik mitologii greckiej i rzymskiej|wydawca=Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu|data=1997|strony=332-333|isbn=978-83-04-04673-3}}</ref>
 }}
+{{Teropody}}
+{{Dinozaury}}
 [[Kategoria:Troodony]]
 [[Kategoria:Dinozaury kredy]]

Infrarzędy dinozaurów	ankylozaury ceratopsy ceratozaury ornitopody pachycefalozaury prozauropody stegozaury tetanury zauropody
Era dinozaurów	era mezozoiczna trias wymieranie triasowe jura kreda wymieranie kredowe
Dyscypliny powiązane	biologia paleontologia paleobotanika geologia ewolucja