Drzewolotka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zwierzę infobox}} |
WP:SK, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
|nazwa łacińska = ''Hylopetes'' |
|nazwa łacińska = ''Hylopetes'' |
||
|TSN = 632315 |
|TSN = 632315 |
||
|zoolog = [[Oldfield Thomas|O. Thomas]], 1908 |
|zoolog = [[Oldfield Thomas|O. Thomas]], 1908<ref name="Thomas"/> |
||
|okres istnienia = |
|okres istnienia = |
||
|grafika = Hylopetes nigripes.jpg |
|grafika = Hylopetes nigripes.jpg |
||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|synonimy = |
|synonimy = |
||
|ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]] |
|ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]] |
||
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście'' |
|podtaksony = ''13 gatunków (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście'' |
||
|wikispecies = Hylopetes |
|wikispecies = Hylopetes |
||
|commons = Category:Hylopetes |
|commons = Category:Hylopetes |
||
}} |
}} |
||
'''Drzewolotka''' |
'''Drzewolotka'''<ref name="Cichocki&inni"/> (''Hylopetes'') – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[gryzonie|gryzonia]] z [[rodzina (biologia)|podrodziny]] [[Wiewiórki (ssaki)|wiewiórek]] (Sciurinae) w [[rodzina (biologia)|rodzinie]] [[wiewiórkowate|wiewiórkowatych]] (Sciuridae). |
||
== Zasięg występowania == |
== Zasięg występowania == |
||
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Indie|Indiach]], [[Nepal]]u, [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]], [[Bhutan]]ie, [[Mjanma|Mjanmie]], [[Tajlandia|Tajlandii]], [[Laos]]ie, [[Kambodża|Kambodży]], [[Wietnam]]ie, [[Malezja|Malezji]], na [[Filipiny|Filipinach]] i w [[Indonezja|Indonezji]] |
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Indie|Indiach]], [[Nepal]]u, [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]], [[Bhutan]]ie, [[Mjanma|Mjanmie]], [[Tajlandia|Tajlandii]], [[Laos]]ie, [[Kambodża|Kambodży]], [[Wietnam]]ie, [[Malezja|Malezji]], na [[Filipiny|Filipinach]] i w [[Indonezja|Indonezji]]<ref name="Burgin&inni"/><ref name="Koprowski&inni"/><ref name="Wilson&Reeder"/>. |
||
== Morfologia == |
== Morfologia == |
||
Długość ciała (bez ogona) 110–330 mm, długość ogona 91,5–310 mm; masa ciała 38,8–534 g |
Długość ciała (bez ogona) 110–330 mm, długość ogona 91,5–310 mm; masa ciała 38,8–534 g<ref name="Koprowski&inni"/>. |
||
== Systematyka == |
== Systematyka == |
||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Podział systematyczny === |
=== Podział systematyczny === |
||
Polatuchy z południowo-wschodniej Azji (''[[latawiórka|Iomys]]'', ''Hylopetes'', ''[[wiórolotka|Petaurillus]]'' i ''[[przelatucha|Petinomys]]'') wydają się być wysoce [[takson parafiletyczny|parafiletyczne]]; konieczna jest rewizja taksonomiczna obejmująca wszystkie obecnie rozpoznawane gatunki w każdym z tych rodzajów |
Polatuchy z południowo-wschodniej Azji (''[[latawiórka|Iomys]]'', ''Hylopetes'', ''[[wiórolotka|Petaurillus]]'' i ''[[przelatucha|Petinomys]]'') wydają się być wysoce [[takson parafiletyczny|parafiletyczne]]; konieczna jest rewizja taksonomiczna obejmująca wszystkie obecnie rozpoznawane gatunki w każdym z tych rodzajów<ref name="Burgin&inni"/>. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki<ref name="Burgin&inni"/><ref name="Cichocki&inni"/>: |
||
* ''Hylopetes winstoni'' {{small|([[Henri Jacob Victor Sody|Sody]], 1949)}} – [[drzewolotka sumatrzańska]] |
* ''Hylopetes winstoni'' {{small|([[Henri Jacob Victor Sody|Sody]], 1949)}} – [[drzewolotka sumatrzańska]] |
||
* ''Hylopetes nigripes'' {{small|([[Oldfield Thomas|O. Thomas]], 1893) }} – [[drzewolotka czarnonoga]] |
* ''Hylopetes nigripes'' {{small|([[Oldfield Thomas|O. Thomas]], 1893) }} – [[drzewolotka czarnonoga]] |
||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
* ''Hylopetes phayrei'' {{small|(Blyth, 1859)}} – [[drzewolotka indochińska]] |
* ''Hylopetes phayrei'' {{small|(Blyth, 1859)}} – [[drzewolotka indochińska]] |
||
* ''Hylopetes alboniger'' {{small|([[Brian Houghton Hodgson|Hodgson]], 1836)}} – [[drzewolotka łaciata]] |
* ''Hylopetes alboniger'' {{small|([[Brian Houghton Hodgson|Hodgson]], 1836)}} – [[drzewolotka łaciata]] |
||
Opisano również gatunki wymarłe: |
|||
* ''[[Hylopetes bellus]]'' {{small|Qiu & Li, 2016}}{{odn|Qiu|Li|2016|s=105}} (Azja; [[miocen]]) |
|||
* ''[[Hylopetes yani]]'' {{small|Qiu & Li, 2016}}{{odn|Qiu|Li|2016|s=106}} (Azja; [[pliocen]]) |
|||
* ''[[Hylopetes yuncuensis]]'' {{small|Qiu, 2017}}<ref name="qiu"/> (Azja; pliocen). |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
<references> |
|||
{{Przypisy| |
|||
<ref name="Thomas">{{cytuj pismo |autor = O. Thomas|tytuł = The genera and subgenera of the Sciuropterus Group, with descriptions of three new species|url = https://biodiversitylibrary.org/page/24295686|czasopismo = The Annals and Magazine of Natural History| wolumin = 1|oznaczenie = Eighth Series|strony = 6|rok = 1908|język = en}}</ref> |
|||
<ref name="Cichocki&inni">Nazwy zwyczajowe za: {{Cytuj książkę | autor = W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 198, 199| język = pl en}}</ref> |
|||
<ref name="Burgin&inni">{{cytuj książkę| autor = C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest | tytuł = Illustrated Checklist of the Mammals of the World|url = https://www.lynxeds.com/product/illustrated-checklist-of-the-mammals-of-the-world/|rok = 2020|wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|część = 1|tytuł części = Monotremata to Rodentia|isbn = 978-84-16728-34-3|strony = 602|język = en}}</ref> |
|||
<ref name="Koprowski&inni">{{Cytuj książkę | autor = D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy)| tytuł = [[Handbook of the Mammals of the World]] | autor r = J. Koprowski, E. Goldstein, K. Bennett & C. Pereira| rozdział = Family Sciuridae (Tree, Flying and Ground Squirrels, Chipmunks, Prairie Dogs and Marmots)| część = 6 | tytuł części = Lagomorphs and Rodents I| wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | strony = 763–766| isbn = 978-84-941892-3-4| rok = 2016 | język = en}}</ref> |
|||
<ref name="Wilson&Reeder">{{cytuj stronę|autor = D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy)|url = https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=12400340|tytuł = Genus ''Hylopetes'' |opublikowany = Johns Hopkins University Press |praca = Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) |rok = 2005 | data dostępu = 2020-12-23}}</ref> |
|||
<ref name="qiu">{{cytuj książkę| autor = L.J. Flynn & W. Wu (redaktorzy)| tytuł = Late Cenozoic Yushe Basin, Shanxi Province, China: Geology and Fossil Mammals|url = |autor r = Z.-d. Qiu | rozdział = 978-94-024-1049-5| adres rozdziału = |rok = 2017|wydawca = Springer|miejsce = Berlin | część = 2| tytuł części = Small Mammal Fossils of Yushe Basin|isbn = 978-94-024-1049-5|strony = 65|język = en}}</ref> |
|||
}} |
|||
</references> |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{cytuj książkę| imię = E.C.| nazwisko = Jaeger| tytuł = Source-book of biological names and terms|url = https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=7|rok = 1944|wydawca = Charles C. Thomas|miejsce = Springfield|wydanie = 1| strony = 1-256|odn = tak | język = en}} |
* {{cytuj książkę| imię = E.C.| nazwisko = Jaeger| tytuł = Source-book of biological names and terms|url = https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=7|rok = 1944|wydawca = Charles C. Thomas|miejsce = Springfield|wydanie = 1| strony = 1-256|odn = tak | język = en}} |
||
* {{cytuj pismo |autor = 邱铸鼎 & 李强 / Z.-d. Qiu & Q. Li|tytuł = 内蒙古中部新近纪啮齿类动物 / Neogene rodents from central Nei Mongol, China|url = |czasopismo = 中国古生物志 总号 / Palaeontologia Sinica | oznaczenie = New series C|wolumin = 30|numer = 198|strony = 1–684|rok = 2016| odn = {{odn/id|Qiu|Li|2016}}|język = zh en}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
Wersja z 12:44, 15 gru 2022
| Hylopetes[1] | |||
| O. Thomas, 1908[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – drzewolotka czarnonoga (H. nigripes) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
drzewolotka | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Sciuropterus everetti O. Thomas, 1908 (= Sciuropterus spadiceus Blyth, 1847) | |||
| Gatunki | |||
| |||
Drzewolotka[3] (Hylopetes) – rodzaj gryzonia z podrodziny wiewiórek (Sciurinae) w rodzinie wiewiórkowatych (Sciuridae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Indiach, Nepalu, Chinach, Bhutanie, Mjanmie, Tajlandii, Laosie, Kambodży, Wietnamie, Malezji, na Filipinach i w Indonezji[4][5][6].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 110–330 mm, długość ogona 91,5–310 mm; masa ciała 38,8–534 g[5].
Systematyka
Etymologia
Hylopetes: gr. ὑλη hulē „teren lesisty, las”[7]; πετης petēs „skrzydlaty, lotnik”, od πετομαι petomai „latać”[8].
Podział systematyczny
Polatuchy z południowo-wschodniej Azji (Iomys, Hylopetes, Petaurillus i Petinomys) wydają się być wysoce parafiletyczne; konieczna jest rewizja taksonomiczna obejmująca wszystkie obecnie rozpoznawane gatunki w każdym z tych rodzajów[4]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[4][3]:
- Hylopetes winstoni (Sody, 1949) – drzewolotka sumatrzańska
- Hylopetes nigripes (O. Thomas, 1893) – drzewolotka czarnonoga
- Hylopetes spadiceus (Blyth, 1847) – drzewolotka rdzawolica
- Hylopetes sipora Chasen, 1940 – drzewolotka siporańska
- Hylopetes sagitta (Linnaeus, 1766) – drzewolotka szarolica
- Hylopetes platyurus (Jentink, 1890) – drzewolotka płaskoogonowa
- Hylopetes bartelsi (Chasen, 1939) – drzewolotka reliktowa
- Hylopetes electilis (G.M. Allen, 1925
- Hylopetes phayrei (Blyth, 1859) – drzewolotka indochińska
- Hylopetes alboniger (Hodgson, 1836) – drzewolotka łaciata
Opisano również gatunki wymarłe:
- Hylopetes bellus Qiu & Li, 2016[9] (Azja; miocen)
- Hylopetes yani Qiu & Li, 2016[10] (Azja; pliocen)
- Hylopetes yuncuensis Qiu, 2017[11] (Azja; pliocen).
Przypisy
- ↑ Hylopetes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ O. Thomas. The genera and subgenera of the Sciuropterus Group, with descriptions of three new species. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth Series. 1, s. 6, 1908. (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 198, 199. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 602. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b J. Koprowski, E. Goldstein, K. Bennett & C. Pereira: Family Sciuridae (Tree, Flying and Ground Squirrels, Chipmunks, Prairie Dogs and Marmots). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 763–766. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Hylopetes. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-23].
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 107.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 168.
- ↑ Qiu i Li 2016 ↓, s. 105.
- ↑ Qiu i Li 2016 ↓, s. 106.
- ↑ Z.-d. Qiu: 978-94-024-1049-5. W: L.J. Flynn & W. Wu (redaktorzy): Late Cenozoic Yushe Basin, Shanxi Province, China: Geology and Fossil Mammals. Cz. 2: Small Mammal Fossils of Yushe Basin. Berlin: Springer, 2017, s. 65. ISBN 978-94-024-1049-5. (ang.).
Bibliografia
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256. (ang.).
- 邱铸鼎 & 李强 / Z.-d. Qiu & Q. Li. 内蒙古中部新近纪啮齿类动物 / Neogene rodents from central Nei Mongol, China. „中国古生物志 总号 / Palaeontologia Sinica”. New series C. 30 (198), s. 1–684, 2016. (chiń. • ang.).