Sinozauropteryks: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
Maweksa (dyskusja | edycje)
m dodanie źródła
Linia 29: Linia 29:
Drapieżny, żywił się drobnymi gadami (np. [[jaszczurki|jaszczurkami]]). Na kończynach przednich posiadał po 3 palce. Miał najwięcej kręgów wśród [[teropody|teropodów]] (64).
Drapieżny, żywił się drobnymi gadami (np. [[jaszczurki|jaszczurkami]]). Na kończynach przednich posiadał po 3 palce. Miał najwięcej kręgów wśród [[teropody|teropodów]] (64).


Przynajmniej grzbiet i boki tułowia oraz część głowy i ogona zwierzęcia były pokryte włóknistymi strukturami będącymi prymitywnymi piórami lub strukturami [[Homologia (biologia)|homologicznymi]] z piórami; nie jest pewne, czy reszta powierzchni skóry była naga, czy też pokrywały ją włókna pozbawione [[Substancje barwiące|pigmentów]]. Pozostałości [[Melaniny|melaninów]] pozwalają na stwierdzenie występowania na grzbiecie sinozauropteryksa pokrycia ciała o ciemnym ubarwieniu; występujące u tego teropoda pokrycie ciała prawdopodobnie układało się też w pasy wokół oczu i na bocznej powierzchni ogona{{r|CB2017}}.
Przynajmniej grzbiet i boki tułowia oraz część głowy i ogona zwierzęcia były pokryte włóknistymi strukturami będącymi prymitywnymi piórami lub strukturami [[Homologia (biologia)|homologicznymi]] z piórami; nie jest pewne, czy reszta powierzchni skóry była naga, czy też pokrywały ją włókna pozbawione [[Substancje barwiące|pigmentów]]. W 2010 roku Fucheng Zhang z współpracownicy wykryli przy użyciu mikroskopów w jego skamieniałych piorach ślady barwników<ref>{{Cytuj |autor = Fucheng Zhang, Stuart L. Kearns, Patrick J. Orr, Michael J. Benton, Zhonghe Zhou, Diane Johnson, Xing Xu, Xiaolin Wang |tytuł = Fossilized melanosomes and the colour of Cretaceous dinosaurs and birds |czasopismo = Nature |data = 2010-02 |data dostępu = 2023-11-16 |issn = 1476-4687 |wolumin = 463 |numer = 7284 |s = 1075–1078 |opublikowany = https://www.nature.com/articles/nature08740 |doi = 10.1038/nature08740 |url = https://www.nature.com/articles/nature08740 |język = en}}</ref>. Pozostałości [[Melaniny|melaninów]] pozwalają na stwierdzenie występowania na grzbiecie sinozauropteryksa pokrycia ciała o ciemnym ubarwieniu; występujące u tego teropoda pokrycie ciała prawdopodobnie układało się też w pasy wokół oczu i na bocznej powierzchni ogona{{r|CB2017}}.


[[Plik:Fossil of Sinosauropteryx.jpg|thumb|left|Skamieniałość sinozauropteryksa (National Sience Museum, [[Ueno]], [[Japonia]])]]
[[Plik:Fossil of Sinosauropteryx.jpg|thumb|left|Skamieniałość sinozauropteryksa (National Sience Museum, [[Ueno]], [[Japonia]])]]

Wersja z 21:33, 16 lis 2023

Sinozauropteryks
Sinosauropteryx prima
Ji & Ji, 1996
Ilustracja
szkielet sinozauropteryksa (Muzeum Zoologiczne w Kopenhadze)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) celurozaury
Rodzina

kompsognaty

Rodzaj

sinozauropteryks

Gatunek

Sinosauropteryx prima

Sinozauropteryks (Sinosauropteryx prima) – mały dinozaur z rodziny kompsognatów (Compsognathidae); jego nazwa znaczy „chiński pierzasty jaszczur”.

Żył w epoce wczesnej kredy na terenach Azji. Długość ciała ok. 1–1,3 m, wysokość ok. 70 cm. Jego szczątki znaleziono w Chinach (w prowincji Liaoning)[1][2].

Drapieżny, żywił się drobnymi gadami (np. jaszczurkami). Na kończynach przednich posiadał po 3 palce. Miał najwięcej kręgów wśród teropodów (64).

Przynajmniej grzbiet i boki tułowia oraz część głowy i ogona zwierzęcia były pokryte włóknistymi strukturami będącymi prymitywnymi piórami lub strukturami homologicznymi z piórami; nie jest pewne, czy reszta powierzchni skóry była naga, czy też pokrywały ją włókna pozbawione pigmentów. W 2010 roku Fucheng Zhang z współpracownicy wykryli przy użyciu mikroskopów w jego skamieniałych piorach ślady barwników[3]. Pozostałości melaninów pozwalają na stwierdzenie występowania na grzbiecie sinozauropteryksa pokrycia ciała o ciemnym ubarwieniu; występujące u tego teropoda pokrycie ciała prawdopodobnie układało się też w pasy wokół oczu i na bocznej powierzchni ogona[4].

Skamieniałość sinozauropteryksa (National Sience Museum, Ueno, Japonia)
Skamieniałość sinozauropteryksa (Hong Kong Science Museum)

Przypisy

  1. Qiang Ji and Shu’an Ji, On the Discovery of the earliest fossil bird in China (Sinosauropteryx gen. nov.) and the origin of birds [online], 1996 [dostęp 2023-11-15] (ang.).
  2. Pei-ji Chen, Zhi-ming Dong, Shuo-nan Zhen, An exceptionally well-preserved theropod dinosaur from the Yixian Formation of China, „Nature”, 391 (6663), nature.com, 1998, s. 147–152, DOI10.1038/34356, ISSN 1476-4687 [dostęp 2023-11-15] (ang.).
  3. Fucheng Zhang i inni, Fossilized melanosomes and the colour of Cretaceous dinosaurs and birds, „Nature”, 463 (7284), https://www.nature.com/articles/nature08740, 2010, s. 1075–1078, DOI10.1038/nature08740, ISSN 1476-4687 [dostęp 2023-11-16] (ang.).
  4. Fiann M. Smithwick, Robert Nicholls, Innes C. Cuthill i Jakob Vinther. Countershading and stripes in the theropod dinosaur Sinosauropteryx reveal heterogeneous habitats in the Early Cretaceous Jehol Biota. „Current Biology”. 27 (21), s. 3337–3343.e2, 2017. DOI: 10.1016/j.cub.2017.09.032. (ang.).