Awraham Stern

Abraham Stern

Data i miejsce urodzenia	23 grudnia 1907 Suwałki, Królestwo Kongresowe
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 1942 Tel Awiw, Palestyna

Pierwsza strona listu wysłanego przez Abrahama Sterna do ambasady III Rzeszy w Bejrucie

Awraham Stern, Abraham Stern (hebr. אברהם שטרן), pseud. Ja’ir (hebr. ‏יאיר‎) (ur. 23 grudnia 1907 w Suwałkach, zm. 12 grudnia 1942 w Tel Awiwie) – żydowski poeta, założyciel i przywódca radykalnej żydowskiej organizacji terrorystycznej Lechi, znanej również jako „Banda Sterna” (ang. Stern Gang).

Życiorys

Urodził się w Suwałkach w rodzinie Mordechaja i Hadasy-Lei. W 1925 wyemigrował do Palestyny, gdzie najpierw ukończył Gimnazjum Hebrajskie w Jerozolimie, a następnie podjął studia na Uniwersytecie Hebrajskim na dwóch kierunkach: języki klasyczne i literatura (grecka oraz łacińska).

W 1934 opublikował swój pierwszy zbiór wierszy, napisał również hymn Lechi pt. „Anonimowy żołnierz”. Na jego dorobek poetycki składają się 53 utwory.

Gdy w 1939, po wybuchu II wojny światowej, Irgun i Hagana ogłosiły zawieszenie wszystkich działań przeciwko Brytyjczykom, Stern, uznający Wielką Brytanię za najgroźniejszego przeciwnika niepodległości Izraela, założył radykalną organizację zbrojną Lechi mającą kontynuować działania zbrojne wymierzone w brytyjską administrację w Palestynie. Jego przekonanie o słuszności tej walki zwiększył sprzeciw władz mandatowych wobec kolejnej fali żydowskich uchodźców z ogarniętej wojną Europy. W skład ugrupowania wchodzili zarówno socjaliści, jak i działacze prawicowi, np. Icchak Szamir (późniejszy premier Izraela w latach 1983–1984 i 1986–1992).

W styczniu 1941 próbował porozumieć się z rządem III Rzeszy oferując: „wzięcie udziału w wojnie po stronie Niemiec” w zamian za skierowanie transportów Żydów z Europy do Palestyny. Pod koniec 1941 podjęto drugą próbę kontaktu z Niemcami. W obu przypadkach nie odnotowano odpowiedzi narodowych socjalistów.

12 grudnia 1942 podczas aresztowania został zastrzelony przez brytyjską policję, prawdopodobnie z powodu roli, jaką odgrywał w strukturach organizacji terrorystycznej Lechi.

Upamiętnienie

W 1981 założono miasto Kochaw Ja’ir (hebr. ‏כוכב יאיר‎, trb. Koḫav Yaʼir; dosłownie Gwiazda Ja’ira), którego nazwa pochodzi od pseudonimu Sterna.

W Suwałkach na domu, w którym się urodził przy skrzyżowaniu ulic Kościuszki i Waryńskiego, znajduje się tablica upamiętniająca miejsce jego urodzenia.

Linki zewnętrzne

• Profil Abrahama Sterna na stronach Irgunu (Ecel) (ang.)