Agathidium plagiatum

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Agathidium plagiatum
(Gyllenhal, 1810)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

grzybinkowate

Podrodzina

Leiodinae

Plemię

Agathidiini

Rodzaj

Agathidium

Podrodzaj

Agathidium (Neoceble)

Gatunek

Agathidium (Neoceble) plagiatum

Agathidium plagiatumgatunek chrząszcza z rodziny grzybinkowatych i podrodziny Leiodinae.

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1810 roku przez Leonarda Gyllenhaala pod nazwą Anisotoma plagiata[1].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o ciele długości od 2,5 do 2,9 mm, mocno wysklepionym, błyszczącym, ubarwionym czarno z czerwonobrunatnymi brzegami przedplecza i smugami na pokrywach oraz czerwonawoczarnym odwłokiem. Wierzch ciała pozbawiony jest mikrorzeźby. Głowa ma stosunkowo rzadko i bardzo delikatnie punktowane czoło niewyraźnie odgraniczone od nadustka, natomiast od ciemienia wydzielone wyraźną bruzdą. Skronie są krótkie, ale dobrze widoczne, długości wynoszącej od 1/5 do ¼ długości oka. Czułki mają człon trzeci tak długi jak dwa następne razem wzięte, a ostatni dwukrotnie krótszy od poprzedniego. Przedplecze jest owalne w zarysie. Prawie tak długie jak szerokie pokrywy mają kąty przednie niemal proste oraz dobrze wykształcone bruzdki przyszwowe osiągające połowę ich długości. Zapiersie u samca zaopatrzone jest w jasno owłosioną, głęboką jamkę. Stopy przedniej i środkowej pary u samca są rozszerzone, pięcioczłonowe, tylnej zaś czteroczłonowe. U samicy stopy przedniej pary są pięcioczłonowe, a pozostałych par czteroczłonowe[2].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad o borealno-górskim typie rozsiedlenia. Zamieszkuje głównie buczyny. Bytuje pod odstającą korą, w murszejącym drewnie i w ściółce pod przegrzybiałym listowiem[2][3].

Gatunek palearktyczny, podawany z Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Szwecji, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Mołdawii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Serbii, Czarnogóry[1] i Kaukazu[2][3]. W Polsce znany jest z Sudetów, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskej, Tatr, Pienin, Beskidów Wschodnich, Bieszczadów, Gór Świętokrzyskich, Puszczy Białowieskiej i okolic Białegostoku[4]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek narażony na wymarcie (VU)[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Agathidium (Neoceble) plagiatum (Gyllenhal, 1810). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-08].
  2. a b c Marian Nunberg: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze – Coleoptera: z. 15 Grzybinki – Leiodidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987.
  3. a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Histeroidea i Staphylinoidea prócz Staphylinidae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (5), 1978. 
  4. gatunek: Agathidium (Neoceble) plagiatum (L. Gyllenhal, 1810). [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2023-03-08].
  5. Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.