FNSS ACV-15
 ACV-15 AIFV w służbie tureckiej | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
gąsienicowa |
| Załoga |
3 |
| Historia | |
| Produkcja |
1992 – obecnie |
| Egzemplarze |
2945 |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
silnik wysokoprężny 6V-53T o mocy 300 KM |
| Długość |
5,56 m |
| Szerokość |
2,9 m |
| Wysokość |
kadłuba: 2,01 m |
| Masa |
14 000 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość |
65 km/h po drodze |
| Zasięg pojazdu |
490 km |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) |
pływający |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| zależnie od wersji | |
| Wyposażenie | |
| wyrzutnie granatów dymnych | |
| Użytkownicy | |
| Turcja, Malezja, Jordania, Filipiny, ZEA | |
FNSS ACV-15 – turecki transporter opancerzony opracowany na bazie wozu M113 przez spółkę FNSS Defence Systems. Produkowany na licencji przez DefTech. W czasie prowadzenia prac projektowych wzorowano się na amerykańskim wozie AIFV.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Od 1960 roku Stany Zjednoczone wyprodukowały około 80 tysięcy transporterów opancerzonych z rodziny M113. Trafiły one do rodzimych sił zbrojnych oraz wielu klientów eksportowych, w tym Turcji. M113 służył armii tureckiej w liczbie około 2813 pojazdów od lat 70. XX wieku. Na początku lat 90. podjęto decyzje o zastąpieniu transportera nową konstrukcją, lepiej przystosowaną do wypełniania zadań i przetrwania na ówczesnym polu bitwy[1][2]. Spółka FNSS Defence Systems opracowała nowy transporter opancerzony ACV-15 jako odpowiedź na postawione przez Tureckie Wojska Lądowe wymagania na nowy, ciężko opancerzony pojazd o masie między 13–15 ton, który byłby zdolny do współdziałania z czołgami. Zdecydowano się wykorzystać licencję na produkcję M113 w kraju i opracowanego na przełomie lat 80. i 90. XX wieku amerykańskiego wozu bojowego z rodziny AIFV. Produkcja seryjna transporterów rozpoczęła się w roku 1992[1][3][4]. Pojazd produkowany jest na licencji przez malezyjską firmę DefTech pod oznaczeniem ACV-300 Adnan[2]. Łącznie wyprodukowano 2945 pojazdów[5].
Wozy w służbie tureckiej od 2020 roku poddawane są modernizacji, polegającej na wymianie wieży załogowej na bezzałogową oraz modernizacji wyposażenia elektronicznego wewnątrz pojazdów[5].
Użytkownicy[edytuj | edytuj kod]
Użytkownicy wozów z rodziny ACV-15[5]:
Turcja – 2249 egzemplarzy w służbie w kilku wersjach;
Malezja – 267 egzemplarzy produkowanych na licencji jako ACV-300 „Adnan”[2];
Filipiny – 7 sztuk;
Zjednoczone Emiraty Arabskie – 133 sztuki;
Jordania – 100 sztuk.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
ACV-15 to gąsienicowy, lekki transporter opancerzony, zdolny do wykonywania szybkich operacji w warunkach pustynnych, ze słabą infrastrukturą drogową. Z przodu kadłuba znajduje się przedział napędowy i kierowcy, w środkowej przedział bojowy, zaś z tyłu przedział dla żołnierzy desantu. Załoga pojazdu liczy 3 osoby – kierowcę, dowódcę i strzelca[2]. Pojazd może być transportowany na pokładzie samolotów transportowych takich jak C-17 Globemaster, A400M oraz C-5 Galaxy[2].
Opancerzenie i budowa kadłuba[edytuj | edytuj kod]
Kadłub ACV-15 jest wykonany ze spawanych płyt aluminiowego pancerza o zmiennej grubości w zależności od miejsca mocowania płyty. Pojazd zapewnia ochronę balistyczną przed ostrzałem z broni strzeleckiej o kalibrze 14,5 mm oraz eksplozji 3 kg materiału wybuchowego (z opcją zwiększenia odporności do 8 kg). Kierowca siedzi w przedniej części kadłuba po lewej stronie, tuż za nim swoje miejsce zajmuje dowódca. Zależnie od wariantu strzelec zajmuje stanowisko w jednoosobowej wieży. Dostęp do pojazdu zapewniony jest przez włazy, które znajdują się w stropie pojazdu oraz przez tylną rampę opuszczaną hydraulicznie, która również jest wyposażona w zintegrowane drzwi. Za wieżą znajduje się duża pokrywa luku przedziału desantowego, który jest w stanie pomieścić do 8 żołnierzy. W wersji podstawowej pojazd jest w stanie przewieźć do 13 osób w tym 3 członków załogi. Wewnątrz ACV-15 znajduje się pięć stanowisk do prowadzenia ognia z wnętrza pojazdu, po dwa z każdej strony kadłuba i jeden w tylnej rampie. Nad każdym z bocznych otworów znajduje się peryskop do obserwacji dziennej. Dostęp do zespołu napędowego, który znajduje się na prawo od kierowcy zapewniają specjalne drzwiczki serwisowe z przodu pojazdu. Z tyłu ACV-15 znajdują się dwa opancerzone zbiorniki paliwa, które ulokowano w taki sposób, by zapewniać równomierne rozłożenie masy i zwiększyć bezpieczeństwo załogi[4][3][2].
Układ napędowy[edytuj | edytuj kod]
Napęd stanowi silnik wysokoprężny Detroit Diesel 6V-537T o mocy 300 KM, sprzężony z automatyczną skrzynią biegów Allison X-200-4 z 4 biegami do przodu i 1 biegiem wstecz. Zawieszenie oparto na drążkach skrętnych i na każdą ze stron składa się ono z pięciu podwójnych kół jezdnych z kołem napędowym z przodu i kołem napinającym z tyłu. Pierwsza, druga i ostatnia para kół jezdnych zamontowana ma amortyzatory hydrauliczne. ACV-15 może poruszać się z maksymalną prędkością na drodze do 65 km/h przy maksymalnym zasięgu 490 km. Wóz jest amfibią i w wodzie poruszać się może z prędkością 6 km/h. Do poruszania pojazdem w czasie pływania służy napęd gąsienicowy. Przed wejściem do wody w przedniej części kadłuba zamontowany jest rozkładany falochron, który w czasie marszu przylega do kadłuba. Pojazd może pokonywać przeszkody terenowe o nachyleniu do 60% oraz nachyleniu bocznym do 30%. Jest w stanie pokonywać rowy o maksymalnej długości 1,83 m i przeszkody pionowe o wysokości 0,74 m[4][3][2].
Uzbrojenie i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Uzbrojenie ACV-15 różni się w zależności od wersji. Wariant podstawowy uzbrojony jest w obrotnicę z zamontowanym wielkokalibrowym karabinem maszynowym kal. 12,7 mm lub Zdalnie Sterowany Moduł Uzbrojenia (ZSMU) Sancak[4]. Opracowano także warianty specjalistyczne takie jak moździerze samobieżne czy wozy zabezpieczenia technicznego[5][2].
Wersja bojowego wozu piechoty wyposażona jest w jednoosobową wieżę uzbrojoną w armatę automatyczną M242 Bushmaster kal. 25 mm. Po lewej stronie głównego uzbrojenia zamontowano współosiowo karabin maszynowy kal. 7,62 mm. Osiem wyrzutni granatów dymnych jest zamontowanych w tylnej, górnej części wieży. Napęd wieży oraz armaty automatycznej jest elektryczny. Elewacja działa wynosi od -8º do +48º za prędkość obrotu wieży to 58°/s. Wieża obraca się w zakresie 360°. Producent deklaruje możliwość montażu w pierścieniu wieży dowolny system wieżowy, zgodny z wymaganiami klienta[2][3]. W 2020 roku zaprezentowano wóz z bezzałogową wieżą Nefer, uzbrojoną tak samo jak wieża załogowa w wariancie bojowym[6].
Standardowe wyposażenie ACV-15 obejmuje system ochrony przed bronią masowego rażenia oraz wizjer dzienno-nocny. Opcjonalnie pojazd może być wyposażony w klimatyzację lub ogrzewanie, automatyczny system przeciwpożarowy, kamerę termowizyjną kierowcy oraz specjalny wyświetlacz wewnętrzny[4][2].
Wersje produkcyjne[edytuj | edytuj kod]
W czasie produkcji opracowano kilka wariantów wozów z rodziny ACV-15[4]:
- ACV-15 AAPC (Advanced Armoured Personnel Carrier) – wariant podstawowy transportera, wyposażony w obrotnicę i uzbrojony w karabin maszynowy kal. 12,7 mm lub ZSMU. Jest w stanie pomieścić 13 osób, w tym kierowcę, dowódcę i strzelca;
- ACV-15 SPM81/AMV – moździerz samobieżny kal. 82 mm. Załoga liczy 5 osób;
- ACV-ARV – wóz zabezpieczenia technicznego, wóz ratownictwa technicznego. Załoga liczy 4 żołnierzy. Wóz wyposażony w żuraw hydrauliczny, wyciągarkę oraz karabin maszynowy kal. 12,7 mm;
- ACV-15 AIVF – bojowy wóz piechoty uzbrojony w armatę automatyczną kal. 25 mm. Załoga liczy 3 osoby + 8 żołnierzy desantu;
- FITTERS – pojazd inżynieryjny. Wyposażony w żuraw hydrauliczny i karabin maszynowy kal. 12,7 mm. Załoga składa się z 4 osób;
- ACV-15 ANTI ARMOR – niszczyciel czołgów uzbrojony w zdalnie sterowany system wieżowy z PPK BGM-71 TOW. Załoga liczy 4 osoby;
- ACV-AESV – wóz saperski. Wóz może być uzbrojony ZSMU lub karabin maszynowy kal. 12,7 mm zamontowany na pojeździe i może pomieścić 11 osób – kierowcę, dowódcę, działonowego i 8 saperów;
- ACV-CPV – wóz dowodzenia. Pojazd może być również skonfigurowany jako Centrum Kierowania ogniem. Pojazd jest uzbrojony w ZSMU lub karabin maszynowy kal. 12,7 mm zamontowany na pojeździe, załoga liczy 6 osób;
- ACV-AMEV – wóz ewakuacji medycznej. Może przewozić kierowcę i ratownika z 2 rannymi na noszach i 4 siedzącymi lub 8 siedzącymi;
- ACV-AFOV – pojazd kierowania ogniem artylerii. Załoga liczy 5 osób;
- ACV-300 „Adnan” – licencyjna wersja wozu ACV-15 AIVF produkowana w Malezji[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b FNSS ACV-15 IFV (1995) [online], www.tanks-encyclopedia.com [dostęp 2022-03-30].
- ↑ a b c d e f g h i j k ACV-15 tracked IFV Armored Infantry Fighting Vehicle FNSS [online], www.armyrecognition.com [dostęp 2022-03-30] (ang.).
- ↑ a b c d FNSS ACV-15 [online], www.militaryfactory.com [dostęp 2022-03-30] (ang.).
- ↑ a b c d e f ACV-15 Armoured Combat Vehicle [online], FNSS.
- ↑ a b c d Turecka armia zmodernizuje ACV-15 [online], defence24.pl [dostęp 2022-03-30] (pol.).
- ↑ Prezentacja zmodernizowanego bwp ACV-15 [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM, 17 października 2020 [dostęp 2022-03-30] (pol.).