Kępa Zaduska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Artykuł

50°28′26″N 21°26′28″E

- błąd

39 m

WD

50°32'N, 21°27'E

- błąd

19664 m

Odległość

2 m

Kępa Zaduska
miejscowość
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

staszowski

Gmina

Osiek

Wysokość

149 m n.p.m.

SIMC

nie nadano

Położenie na mapie gminy Osiek
Mapa konturowa gminy Osiek, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kępa Zaduska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kępa Zaduska”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kępa Zaduska”
Położenie na mapie powiatu staszowskiego
Mapa konturowa powiatu staszowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kępa Zaduska”
Ziemia50°28′26″N 21°26′28″E/50,473889 21,441111

Kępa Zaduska – nieistniejąca obecnie wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek.

Obecnie część tej wsi jest przysiółkiem Matiaszowa (pod innym nazewnictwem, tj. z przedrostkiem Matiaszów-Staszówek), z kolei pozostałe jej części (ościenne) zostały włączone w obręb administracyjny wiosek Sworoń i Matiaszów. Przynależy on do parafii szwagrowskiej (a nie niekrasowskiej).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. W sąsiedztwie tego przysiółka przebiega szerokotorowa linia kolejowa nr 65, tzw. LHS i droga powiatowa nr 0815 T (do Niekurzy).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1578 roku, wtedy to według regestru poborowego tylko Jan Turski miał tu 9 zagrodników z rolą i 2 biedaków; a pozostali Turscy (tj. Krzysztof, Andrzej i Sebastian) w sumie 4 zagrodników z rolą razem[1].

II. Palatinatus Sandomiriensis. 1. Districtus Sandomiriensis an. 1578. Par. Niekraszow.
Kempka (dziś Kępa Zaduska, tj. w 1886 r.), Joannis Turski, hort. c. argo 9, inq. paup. 2.
Christopheri, Andreae et Sebastiani Turskich, hort. c. argo 1[a].

Adolf Pawiński, Małopolska, t. III.

Wieś wymieniana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod koniec XIX wieku[2].

KĘPA ZADUSKA, wieś, powiat sandomierski, gmina Tursko, parafia Niekrasów. W 1827 roku było tu 7 domów, 49 mieszkańców. Nie zamieszczona w spisie urzędowym (Pam. Kn. gub. rad. z 1881 roku)

Bronisław Chlebowski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego..., t. III.

Na podstawie ww. informacji z 1882 roku – Kępa[b] Zaduska, to wieś w ówczesnym powiecie sandomierskim, w ówczesnej gminie Tursko, i w parafii Niekrasów. W 1827 roku było tu 7 domów i 49 mieszkańców. Nie zamieszczona w spisie urzędowym z 1881 roku[2].

Kolejna wzmianka o Kępie Zaduskiej z 1892 roku, wskazuje, że wchodziła ona w skład gminy Tursko, z urzędem gminy w Strużkach. Sądem okręgowym dla gminy był IV Sąd Okręgowy w Staszowie (tam też była stacja pocztowa). Gmina miała 8 781 mórg rozległości ogółem (w tym 5 083 mórg włościańskich) i 4 613 mieszkańców (w tym 14% pochodzenia żydowskiego, tj. 63 żydów). W skład gminy wchodziły jeszcze: Antoszówka, Ossala, Luszyca, Matyaszów, Nakol, Niekrasów, Niekurza, Okrągła, Pióry, Rudniki, Szwagrów, Strużki, Sworoń, Trzcianka, Tursko Małe, Tursko Wielkie, Tursko Wola, Wymysłów, Dąbrowa i Zawada[3].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Tłumaczenie z łac. – Palatinatus Sandomiriensis – województwo sandomierskie; Districtus Sandomiriensis – powiat sandomierski; an. 1578 – roku 1578; Parochia Niekraszow – parafia Niekrasów; Kempka – Kępka (choć w skorowidzu z 1886 roku zapisano: Kępa Zaduska); Joannis Turski – Jan Turski; hortulanus cum argo 9 – dziewięciu zagrodników z rolą; inquilinus pauper 2 – dwóch komorników bez bydła (w domyśle dwóch biedaków, ubogich nędzarzy). Krzysztof, Andrzej i Sebastian Turscy (mieli razem wspólnie); hortulanus cum argo 1 – jednego zagrodnika z rolą.
  2. Według Bronisława Chlebowskiego – Kępa, jest to zwykle część wybrzeża rzeki, oderwanego od lądu przez wytworzenie się bocznego koryta rzeki, lub też wyspa powstała przez nagromadzenie się piasku i mułu. Kępą również zowią suche i wynioślejsze kawałki gruntu śród błót i bagien. Wisła i wpadające do niej rzeki, płynąc równinami piaszczystemi i szerokiemi korytami, utworzyły mnóstwo kęp, noszących nazwy od przyległych wiosek i osad. W dokumentach zwane pospolicie: Campa... Słownik geograficzny..., t. III, s. 955.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Źródła dziejowe. T. XIV: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym opisana przez Adolfa Pawińskiego. T. III: Małopolska. Warszawa: Skład główny w Księgarni Gebethnera i Wolffa, Druk J. Bergera, Elektoralna, Nr. 14 1886, s. 169.
  2. a b Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.), Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego. T. III. Warszawa: Skład Główny w Redakcyi Wędrowca, ulica Nowy-Świat Nr. 59 (Kraków u D.E. Friedleina. Poznań u J.K. Żupańskiego. Lwów, Gubrynowicz i Schmidt.), Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 59, 1882, s. 956.
  3. Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Władysława Walewskiego do końca tomu X. Od tomu XI, z zasiłku Kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego. T. XII. Warszawa: Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 61, 1892, s. 657.