Kazimierz Kaciukiewicz

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Adam Kaciukiewicz
major żandarmerii major żandarmerii
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1897
Lwów

Data śmierci

10 marca 1978

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

Kwatera Główna Naczelnego Wodza

Stanowiska

dowódca Oddziału Ochronnego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Krzyż Zasługi (II RP) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Grób Kazimierza Adama Kaciukiewicza na Cmentarzu Powązkowskim

Kazimierz Adam Kaciukiewicz (ur. 25 listopada 1897 we Lwowie, zm. 10 marca 1978) – major żandarmerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 listopada 1897 we Lwowie, w rodzinie Antoniego i Katarzyny Manków[1][2]. Był starszym bratem Włodzimierza (ur. 1900), konduktora Miejskiej Kolei Elektrycznej we Lwowie, odznaczonego Medalem Niepodległości[3][2][4].

W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w szwadronie żandarmerii polowej Nr 2, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 49 pułk piechoty[5]. 1 lipca 1921 został przeniesiony z Ekspozytury Żandarmerii Polowej 6 Armii do 2 dywizjonu żandarmerii w Lublinie i został przydzielony do jednego z plutonów w charakterze hospitanta. 13 lipca 1921 objął dowództwo plutonu żandarmerii Kowel. 10 września 1921 przeniósł się ze swoim plutonem do Sarn[6]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[7]. Od co najmniej 1923 był dowódcą plutonu żandarmerii Zamość[8][9][10][11]. 31 marca 1924 został mianowany kapitanem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 1. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[12]. 6 lipca 1929 otrzymał przeniesienie do 8 dywizjonu żandarmerii w Toruniu[13].

W końcu sierpnia 1930 został skierowany do Twierdzy Brzeskiej, w której objął dowództwo nad 30 żandarmami oddelegowanymi z poszczególnych dywizjonów w celu sprawowania nadzoru nad internowanymi działaczami opozycji[14]. W czasie pobytu w Twierdzy Brzeskiej występował pod przybranym nazwiskiem „Adam Sokołowski” i miał się dopuścić nadużycia władzy nad internowanym Wojciechem Korfantym w ten sposób, że „cztery razy pięścią uderzył go po twarzy i pięścią uderzył go po żebrach”, a następnie „chorego i poniewieranego więźnia sprowadził do jednej z dolnych, zimnych cel i tam go trzymał przez 24 godziny”[15].

Z dniem 1 grudnia 1930 został przeniesiony do dywizjonu żandarmerii KOP na stanowisko dowódcy plutonu żandarmerii przy Brygadzie KOP „Podole” w Czortkowie[16][17]. 9 grudnia 1932 ogłoszono jego przeniesienie z KOP do 4 dywizjonu żandarmerii w Łodzi[18]. Z dokumentów sporządzonych przez majora Kaciukiewicza i opublikowanych przez Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie wynika, że od grudnia 1932 pełnił służbę w 1 dywizjonie żandarmerii w Warszawie na stanowisku dowódcy Szwadronu Ochronnego, którego zadaniem była ochrona Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych, Sztabu Głównego i Ministerstwa Spraw Wojskowych. Z racji pełnionej funkcji dowódcy szwadronu sprawował bezpośrednią ochronę kolejnych Generalnych Inspektorów Sił Zbrojnych, marszałków Polski Józefa Piłsudskiego i Edwarda Śmigły-Rydza. Był także członkiem Komisji Współpracy z Sekretarzem Generalnym, nazywanej także Komisją Pomocniczą, która została powołana w końcu 1934 w celu usprawnienia i przyspieszenia prac Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości[19]. 12 marca 1933 awansował do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 1. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[20].

W 1936 z polecenia ówczesnego szefa Biura Inspekcji GISZ, pułkownika dyplomowanego kawalerii Leona Strzeleckiego udał się do Lwowa, gdzie dokonał zatrzymania podpułkownika dyplomowanego piechoty Ludwika Lepiarza pod zarzutem szpiegostwa na rzecz ZSRR, a następnie przekonwojował go do Warszawy, do siedziby Wydziału IIb Oddziału II Sztabu Głównego[21]. Składając zeznania „w sprawie afery szpiegowskiej ppłk. Lepiarza” był jednocześnie rozpytywany o sprawę „zaginięcia” generała brygady Włodzimierza Zagórskiego.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 był dowódcą Oddziału Ochronnego Kwatery Głównej Naczelnego Wodza. 17 września 1939 w Kutach przekroczył granicę z Rumunią. Od 24 listopada 1939 przebywał w Obozie Oficerskim Nr 4 w Cerizay. 14 sierpnia 1940 został przydzielony do Stacji Zbornej Oficerów Rothesay na wyspie Bute w Szkocji[22]. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 226-6-20)[23]

Był żonaty z Marią z Gardulskich (ur. 27 sierpnia 1896 w Czortkowie, zm. 20 października 1991), odznaczoną Medalem Niepodległości[24][25][26][23].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-23]..
  2. ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-23]..
  3. ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.
  4. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-23]..
  5. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 160, 676.
  6. ↑ Suliński 2012 ↓, s. 30-31.
  7. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 293.
  8. ↑ Suliński 2012 ↓, s. 40.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1054, 1064.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 960, 966.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 667, 676.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 177.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 196.
  14. ↑ Andrzej Garlicki, Piękne lata trzydzieste, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2008, s. -, ISBN 978-83-7469-725-5, OCLC 233511398.
  15. ↑ Jeszcze jeden „bohater” brzeski, Gazeta Wągrowiecka. Pismo ziemi pałuckiej nr 9 z 12 stycznia 1931 roku, s. 1. W tym okresie służbę czynną w Wojsku Polskim pełnił tylko major dyplomowany kawalerii Adam Ludwik Sokołowski na stanowisku szefa Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych. Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 144, 429.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 30.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 288, 912.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 439.
  19. ↑ Tadeusz Wawrzyński, Oficerowie żandarmerii Kawalerowie Krzyża i Medalu Niepodległości, Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej Nr 24 z 2001 r.
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 14 marca 1933, s. 47.
  21. ↑ Prot. przesłuchania ↓, s. 94, major Kaciukiewicz zeznał „o ile pamiętam pewnego dnia w połowie 1938 (...)”, co było ewidentną pomyłką, gdyż ppłk dypl. Ludwik Lepiarz zmarł 27 stycznia 1937..
  22. ↑ Komenda Stacji Zbornej Oficerów Rothesay. Rozkazy dzienne 1940–1941, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. R.8, s. 6.
  23. ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ ADAM KACIUKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2018-05-03].
  24. ↑ M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128.
  25. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-23]..
  26. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-23]..
  27. ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 282.
  28. ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163.
  29. ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410.
  30. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 2 z 11 listopada 1937, s. 34.
  31. ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 667.
  32. ↑ Monitor Polski nr 260, poz. 636. 1928-11-10. [dostęp 2022-11-16].
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 412.
  34. ↑ Rozkaz wewnętrzny Nr 39 GISZ z dnia 15 lipca 1936, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1/106, s. 61

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kazimierz_Kaciukiewicz&oldid=71710583”