Kisra-Sumaj
32°57′50″N 35°18′08″E/32,963889 35,302222
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Poddystrykt | |
| Powierzchnia |
14,163 km² |
| Wysokość |
655 m n.p.m. |
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+972 4 |
Położenie na mapie Dystryktu Północnego  | |
Położenie na mapie Izraela  | |
| 32°57′50″N 35°18′08″E/32,963889 35,302222
| |
Kisra-Sumaj (hebr. כסרא-סמיע; arab. كسرا-سميع) – samorząd lokalny położony w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość Kisra-Sumaj jest położona na wysokości 655 m n.p.m. w południowej części Górnej Galilei, na północy Izraela. Leży na północno-zachodnich zboczach pasma górskiego Matlul Curim (wysokość do 769 m n.p.m.), które góruje od północy nad Doliną Bet ha-Kerem. Na zachód od miejscowości znajduje się głębokie wadi strumienia Kiszor, który spływa w kierunku zachodnim z góry Har Kiszor (741 m n.p.m.). Po stronie południowej przebiega wadi strumienia Bet ha-Emek. Na wschodzie wznosi się góra Har Pelech (796 m n.p.m.), natomiast po stronie północno-wschodniej i północnej jest wadi strumienia Peki’in. Okoliczne wzgórza są w większości zalesione. W otoczeniu Kisra-Sumei znajdują się miejscowości Januch-Dżat, Kefar Weradim i Peki’in, moszawy Chosen, Curi’el, Peki’in Chadasza i Lappidot, oraz wsie komunalne Haraszim, Har Chaluc, Lawon i Gitta. Na zachodzie jest strefa przemysłowa Tefen.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
Kisra-Sumaj jest położone w Poddystrykcie Akki, w Dystrykcie Północnym.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2011 roku w Kisra-Sumaj żyło prawie 7,6 tys. mieszkańców, z czego 94,7% Druzowie, 3,9% Arabowie chrześcijanie i 1,4% Arabowie muzułmanie. Wskaźnik wzrostu populacji w 2011 roku wynosił 1,3%. Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych średnie wynagrodzenie pracowników w Kisra-Sumaj w 2009 roku wynosiło 5054 ILS (średnia krajowa 7070 ILS)[1].
| Wiek (w latach) | Procent populacji w % |
|---|---|
| 0 – 4 | 13,2 |
| 5 – 9 | 12,7 |
| 10 – 14 | 12,0 |
| 15 – 19 | 12,5 |
| 20 – 29 | 15,9 |
| 30 – 44 | 19,5 |
| 45 – 59 | 9,3 |
| 60 – 64 | 1,3 |
| 65 – | 3,6 |
Źródło danych: Central Bureau of Statistics.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość Kisra-Sumaj powstała w 1990 roku w wyniku połączenia z sobą dwóch oddzielnych wiosek Kisra i Kafr Sumaj. O osadzie Kisra wspominano już w starożytnych egipskich tekstach[2]. W I wieku istniała tutaj żydowska osada Kisra (hebr. קסרא) wspominana w Talmudzie i Misznie[3]. Ponowne jej zasiedlenie miało miejsce w XVII wieku, kiedy to zamieszkali w niej Druzowie przybyli z sąsiedniego Libanu[4]. Francuski podróżnik Victor Guérin opisał ją pod koniec XIX wieku jako małą wieś z około 100 druzyjskich mieszkańców[5]. O wiosce Kafr Sumaj jest o wiele mniej informacji. Pozostałości dawnych budynków wskazują, że była ona zamieszkana już około I wieku. Jednak współczesna osada powstała prawdopodobnie w XIX wieku. Francuski podróżnik Victor Guérin opisał ją pod koniec XIX wieku jako niewielką wieś z populacją całkowicie druzyjską i chrześcijańską[6]. W wyniku I wojny światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków. Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 w sprawie podziału Palestyny przyznawała ten rejon państwu arabskiemu[7]. Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny na początku 1948 roku w okolicy tej stacjonowały siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską komunikację w całym obszarze Galilei. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej Izraelczycy przeprowadzili operację Hiram, w trakcie której w październiku 1948 roku zajęli obie wioski. Podczas wojny w izraelskiej armii służyła druzyjska jednostka wojskowa, z tego powodu Izraelczycy nie wysiedlili ich mieszkańców. Dzięki temu wioski zachowały swój pierwotny charakter[8]. Po wojnie Druzowie utrzymali swoją lojalność wobec państwa Izrael, a mieszkańcy służyli w izraelskich siłach bezpieczeństwa[9]. W 1991 roku nastąpiło połączenie obu wiosek, a następnie Kisra-Sumaj otrzymała status samorządu lokalnego[4].
Polityka[edytuj | edytuj kod]
Siedziba władz samorządowych znajduje się w centrum dzielnicy Kisra.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Miasteczko posiada typową arabską architekturę, charakteryzującą się ciasną zabudową i wąskimi, krętymi uliczkami. Zabudowa powstawała bardzo chaotycznie, bez zachowania jakiegokolwiek wspólnego stylu architektonicznego. Górskie położenie powoduje rozproszenie zabudowy i utrudnia stworzenie jednolitej infrastruktury. Większość miasteczka ma zabudowę typowo wiejską.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości jest ośrodek kultury oraz biblioteka publiczna.
Edukacja i nauka[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości jest 5 szkół, w tym 4 szkoły podstawowe. W 2010 roku uczyło się w nich ponad 2 tys. uczniów, w tym 1,1 tys. w szkołach podstawowych. Średnia uczniów w klasie wynosiła 25.
Sport i rekreacja[edytuj | edytuj kod]
W Kisra-Sumaj są dwa boiska do piłki nożnej. Przy szkołach są usytuowane mniejsze boiska i sale sportowe.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Podstawą lokalnej gospodarki pozostaje rolnictwo, chociaż coraz większą rolę odgrywają usługi, handel i obsługa ruchu turystycznego. Wielu mieszkańców pracuje w okolicznych strefach przemysłowych i w izraelskich siłach bezpieczeństwa.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Przez centrum miejscowości przebiega droga nr 8655, którą jadąc na północny wschód dojeżdża się do moszawu Peki’in Chadasza i skrzyżowania z drogą nr 864, lub jadąc na południowy zachód dojeżdża się do skrzyżowania z drogą nr 854. Jadąc nią na północny zachód dojeżdża się do strefy przemysłowej Tefen i miejscowości Kefar Weradim, lub na południowy zachód do moszawu Lappidot.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane statystyczne Kisra-Sumaj. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2013-04-03]. (hebr.).
- ↑ Kisra. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-04-03]. (hebr.).
- ↑ Kisra-Sumei. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-04-03]. (hebr.).
- ↑ a b Dov Gutterman: Mo’atza Mekomit Kisra-Sumei. [w:] Flags Of The World [on-line]. 2007-06-30. [dostęp 2013-04-03]. (ang.).
- ↑ Welcome To Kisra-Sumei. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2013-04-03]. (ang.).
- ↑ Welcome To Kafr Sumei. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2013-04-03]. (ang.).
- ↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2013-04-03]. (ang.).
- ↑ Chaim Herzog: Arab-Israeli Wars. New York: Vintage Books/Random House, 1984, s. 89-91. ISBN 0-394-71746-5.
- ↑ Naim Aridi: The Druze in Israel. [w:] Israel Ministry of Foreign Affairs [on-line]. 2002-12-23. [dostęp 2013-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-05)]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcie satelitarne Kisra-Sumaj. [w:] Google Maps [on-line]. [dostęp 2013-03-28]. (ang.).
- Mapa Kisra-Sumaj. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2013-03-28]. (hebr.).
| Stolica Dystryktu | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Poddystrykt Jezreel |
| ||||||||
| Poddystrykt Akka |
| ||||||||
| Poddystrykt Safed |
| ||||||||
| Poddystrykt Tyberiada |
| ||||||||
| Poddystrykt Golan |
|
