Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Marcina w Strzelcach
 906/64 z dnia 26.05.1964[1]
| |||||||||||||||||||||
| Kościół parafialny | |||||||||||||||||||||
_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Marcina.jpg) Widok kościoła (2021) | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Parafia |
Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Marcina w Strzelcach | ||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Domaszowice  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu namysłowskiego  | |||||||||||||||||||||
 51°03′40,399″N 17°52′15,193″E/51,061222 17,870887
| |||||||||||||||||||||
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Marcina – rzymskokatolicki kościół parafialny w Strzelcach. Świątynia należy do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Marcina w Strzelcach w dekanacie Namysłów wschód, archidiecezji wrocławskiej. Dnia 26 maja 1964 roku, pod numerem 906/64, świątynia została wpisana do rejestru zabytków województwa opolskiego[2].
Historia kościoła[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z 1326 roku. Powstawał on w kilku etapach - w XIV wieku zbudowane zostało prezbiterium, w XV wieku dobudowana została nawa i powstały sklepienia, a na przełomie XV i XVI wieku dobudowana została wieża. W kolejnych latach w północnej stronie zakrystii wzniesiono kruchtę. W XVII wieku, za sprawą rodziny Frankenbergów, kościół przeszedł w ręce protestantów. Po pożarze, który miał miejsce w latach 1874-1877, zniszczone zostały m.in. polichromie. całkowite odnowienie wnętrza kościoła nastąpiło w XIX wieku. Wykonano wówczas strop kasetonowy w nawie, a malowidła zasłonięte zostały warstwą tynku. Z tego również okresu pochodzi neogotyckie wyposażenie kościoła. Obecnie od kilku lat w kościele sukcesywnie prowadzone są prace konserwatorskie obejmujące zarówno jego wyposażenie jak i otoczenie[3].
Architektura i wnętrze kościoła[edytuj | edytuj kod]
_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Marcina.jpg)
Kościół w Strzelcach otoczony jest murem z cegły, częściowo otynkowanym, neogotyckim oraz neogotyckimi kapliczkami. W pobliżu świątyni znajduje się plebania. Kościół jest orientowany, oskarpowany, murowany z cegły, częściowo na kamiennej podmurówce. Składa się z dwuprzęsłowego prezbiterium, dobudowanej do niego zakrystii z kruchtą oraz prostokątnej, dwuprzęsłowej nawy i czworobocznej wieży. Nawa kościoła jest nieco szersza i wyższa od prezbiterium. Prezbiterium pokrywa dach dwuspadowy. Natomiast zakrystia z kruchtą nakryte są wspólnym dachem pulpitowym. Elewacje kościoła artykułowane są ostrołukowymi otworami okiennymi. Nad całością góruje wieża z wydzielonymi odsadzkami. W dolnej części wieży znajduje się, wejście do kościoła z szesnastowiecznymi drzwiami z okuciami. Na elewacji prezbiterium umieszczone zostało renesansowe epitafium Adama v. Prittwitz-Gaffron z płaskorzeźbą ukazującą scenę Ukrzyżowania, herbami i inskrypcją. Prezbiterium nakrywa sklepieniem krzyżowo-żebrowym ze wspornikami w narożnikach. Nawę natomiast pokrywa płaski stropem kasetonowym. W kościele znajduje się XIX-wieczna empora organowa z ażurową balustradą, na której umieszczony został prospekt organowy. We wnętrzu kościoła zachowały się m.in.:
- rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem,
- rzeźba św. Katarzyny,
- rzeźba św. Barbary,
- sześć płaskorzeźb apostołów pochodzących z późnogotyckiego tryptyku wkomponowane w neogotycki ołtarz główny, który pochodzi z lat 1874-1880,
- gotycka rzeźba św. Anna Samotrzeciej,
- rzeźba św. Mikołaja,
- późnogotyckie hermy św. Jadwigi i św. Małgorzata,
- neogotycka chrzcielnica z barokową grupą Chrztu Chrystusa,
- figury ewangelistów z barokowej ambony[3].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. VII, Województwo opolskie (red. T. Chrzanowski, M. Kornecki), zeszyt 7 (powiat namysłowski), Warszawa 1965, str. 60-62
- ks. prof. Józef Pater, Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej, wydawca Kuria Metropolitalna Wrocławska, Wrocław, 2002 rok, strona 521, isbn 83-85598-22-X
- Karta ewidencyjna zabytku architektury- kościół parafialny pw. św. Marcina Biskupa w Strzelcach, oprac. Dariusz Stoces, 2008, Arch. WUOZ w Opolu
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2017-08-09].
- ↑ Kościół w Strzelcach wpisany do rejestru zabytków. [dostęp 2017-08-09].
- ↑ a b Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Marcina (dawniej św. Marcina). [dostęp 2017-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 sierpnia 2017)].