Przejdź do zawartości

Kocina (województwo świętokrzyskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kocina
wieś
Ilustracja
Wjazd do wsi od strony Opatowca
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kazimierski

Gmina

Opatowiec

Liczba ludności (2011)

435[2][3]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-520[4]

Tablice rejestracyjne

TKA

SIMC

0257727[5]

Położenie na mapie gminy Opatowiec
Mapa konturowa gminy Opatowiec, u góry znajduje się punkt z opisem „Kocina”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kocina”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kocina”
Położenie na mapie powiatu kazimierskiego
Mapa konturowa powiatu kazimierskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kocina”
Ziemia50°17′50″N 20°40′43″E/50,297222 20,678611[1]

Kocinawieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Opatowiec[5][7].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przez wieś przechodzi szlak turystyczny zielony zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.

Części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Kocina[5][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0257733 Gościniec część wsi
0257740 Kresy część wsi
0257756 Pisarka część wsi
0257762 Podkamienna część wsi
0257779 Stara Wieś część wsi
0257785 Wierzchowina część wsi

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W XIX wieku, Kocina – wieś w powiecie kazimierskim, gminie Czarkowy, parafii Kocina, leży na prawo od drogi z Wiślicy, prawym brzegiem Nidy idącej do Korczyna. Posiada kościół parafialny murowany i szkołę wiejską.

Już w XV w. istniał tu kościół, jak o tym świadczy Długosz, erygowany około 1403 r. wraz z parafią. Był on drewniany i pod wezwaniem Wszystkich Świętych. Obecny murowany, wzniesiony został w 1672 r. przez ks. Franciszka Kaliszewicza.

Dzwonnica i kościół św. Barbary
Pomnik ofiar katastrofy Liberatora z SAAF w Kocinie w 1944
Tablica pamięci ofiar katastrofy Liberatora

Kocina w 1489 roku w dokumentach „Cocyna”, wieś w powiecie pińczowskim. Była wsią królewską na której w 1489 r., król Kazimierz zabezpiecza 100 grzywien na rzecz Mikołaja Synowca z Sędowic, burgrabiego grodu krakowskiego i starosty tęczyńskiego, tudzież Tomasza Buszkówskiego (Kod. dypl. pol., III, 462)[8]. W XV w. Kocina była dziedzictwem Mikołaja i Jana Sinowca herbu Starykoń, i Jakóba Kocińskiego herbu Grabce (Długosz L.B. t.I, s.416. i t.II, s.413)[9]. Wieś miała 14 łanów kmiecych i karczmę. Dziesięcinę, do 14 grzywien, oddawano prepozyturze wiślickiej. Były też 2 folwarki i 6 zagrodników. Dziesięcinę z nich do 6 grzywien, dawano plebanowi Kocina. W 1579 roku wieś królewska miała 18 osad, 9 łanów, 4 zagrodników, 4 komorników, 3 ubogich[8].

W II połowie XIX wieku tutejsze dobra były dzierżawione przez Aleksandra Mazaraki herbu Newlin (1842–1918), kawalerzystę, porucznika w powstaniu styczniowym, syna Franciszka Wincentego z Przecławki. Grób Aleksandra (nowa płyta, dawny grobowiec został zniszczony w czasie II wojny światowej, służąc jako miejsce przechowywania broni dla partyzantów) znajduje się na parafialnym cmentarzu (leżą tam również jego dwaj synowie, zmarli w dzieciństwie oraz córka Aleksandra hr. Bekiesz-Mroczkiewiczowa de Korniath (1871–1906)).

16 października 1944 roku na polach w okolicach wsi Kocina rozbił się aliancki samolot Liberator B24J z 34 Dywizjonu SAAF z siedmioosobową załogą, niosący pomoc w czasie wojny polskiemu Państwu Podziemnemu. 14 października 2018 odsłonięto pomnik upamiętniający to zdarzenie[10].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • Barokowy kościół pw. św. Barbary, wzniesiony w 1672 r. na miejscu starszego kościoła drewnianego; świątynię ufundował kanonik wiślicki Franciszek Kaliszewicz. Jest to budowla jednonawowa wzniesiona na planie prostokąta. Ołtarz główny i ołtarze boczne barokowe. W ołtarzu głównym znajduje się słynący łaskami obraz Matki Boskiej Kocińskiej. We wnętrzu świątyni zachowało się trochę wyposażenia ze wcześniejszej świątyni (wzniesionej ok. 1403 r.): kamienne gotyckie antepedium ołtarzowe, późnogotycka kamienna chrzcielnica oraz Pieta.
Kościół oraz dzwonnica-brama z 1923 r., zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.199/1-2 z 15.01.1957 i z 11.02.1967)[11].
  • Cmentarz parafialny z nagrobkami z XIX wieku (spoczywa tu też Maria Hirszfeld-Halecka, zm. 1943, córka Ludwika Hirszfelda).
  • Liczne XIX i XX-wieczne kapliczki (w samej wsi, jak i w okolicy)

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55476
  2. Wieś Kocina w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-08], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 486 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-03-26].
  6. Jednostki organizacyjne gminy Opatowiec. Urząd Gminy Opatowiec. [dostęp 2015-03-26].
  7. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-03-20]. 
  8. a b Kocina, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 98.
  9. Kocina, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 231.
  10. Odsłonięcie pomnika lotników Liberatora B24J
  11. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 14 [dostęp 2015-10-23].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]