Nowa Bielawa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowa Bielawa
Część miasta Bielawy
Ilustracja
Pensjonat „Leśny Dworek”
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

dzierżoniowski

Miasto

Bielawa

Wysokość

380-470[1] m n.p.m.

Strefa numeracyjna

(+48) 74

Tablice rejestracyjne

DDZ

Położenie na mapie Bielawy
Mapa konturowa Bielawy, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowa Bielawa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowa Bielawa”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Nowa Bielawa”
Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego
Mapa konturowa powiatu dzierżoniowskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowa Bielawa”
Ziemia50°39′37″N 16°35′42″E/50,660356 16,595064
Pensjonat „Leśny Dworek”

Nowa Bielawa, Osiedle Nowobielawskiedzielnica Bielawy położona w południowej części miasta przy wyjeździe na Jodłownik. Przez Nową Bielawę przepływa rzeka Bielawica, między jednokierunkowymi ulicami Nowobielawską i Sowią. Z dzielnicy widać bardzo ładną panoramę Gór Sowich oraz Parku Krajobrazowego Gór Sowich.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Nowa Bielawa to dawna wieś łańcuchowa o długości około 2,1 km, obecnie jest południową dzielnicą Bielawy leżąca w dolinie Bielawicy, pomiędzy wzniesieniami: Chmieliną na północnym zachodzie, a Kuczabą i Kocim Grzbietem na południowym wschodzie, na wysokości około 380-470 m n.p.m.[1]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nowa Bielawa powstała najprawdopodobniej w tym samym czasie co Bielawa, pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z około 1300 roku[1]. Początkowo wieś rozwijała się wolno, dopiero w XVII wieku stała się znacznym ośrodkiem lnianego i wełnianego tkactwa chałupniczego[1]. W pierwszej połowie XIX wieku nastąpił znaczny rozwój miejscowości, w 1825 roku było tu wolne sędziostwo oraz 168 domów, w tym: szkoła ewangelicka, folwark, 6 młynów wodnych, tartak, kamieniołom, 2 wapienniki, karczma i leśniczówka[1]. W 1840 roku działały tu w 176 domach łącznie aż 332 krosna tkackie, dodatkowo we wsi zbudowano wiatrak i 2 tartaki[1]. W 1900 roku przez Nową Bielawę przeprowadzono linię kolejowa Kolejki Sowiogórskiej i zbudowano stację kolejową, co przyczyniło się do dalszego rozwoju miejscowości[1]. W okresie międzywojennym Nowa Bielawa była całoroczną miejscowością wczasową, było tu 7 gospód i pensjonatów, obiekty do uprawiania sportów zimowych i kąpielisko, a doliną Bielawicy prowadziły popularne trasy turystyczne[1].
Po 1945 roku charakter miejscowości nie zmienił się, z tym że zanikła funkcja letniskowa, a dzielnica stała się osiedlem mieszkaniowym[1].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[2]:

  • pensjonat „Leśny Dworek”, (dawna willa Dieriga „Waldhaus”) ul. Nowobielawska 89, z XIX/XX wieku.

Inne zabytki:

  • liczne wille, domy mieszkalne i budynki gospodarcze pochodzące z XIX w XX wieku, niektóre noszące cechy architektury secesyjnej i eklektycznej[1].

Ulice[edytuj | edytuj kod]

Jedynymi ulicami znajdującymi się na terenie Nowej Bielawy są:

  • Nowobielawska
  • Sowia
  • Leśna

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Przez Nową Bielawę prowadzą następujące szlaki turystyczne:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-BiS, 1994, s. 256-258. ISBN 83-85773-12-6.
  2. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 8,9. [dostęp 2012-09-03].
  3. a b Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 11.06.2021
  4. a b Mapa szlaków turystycznych. [dostęp 2017-11-05].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]