Paśnik (rodzaj)
| Plagionotus | |||
| Mulsant, 1842 | |||
 Paśnik niszczyciel | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Plagionotus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Leptura detrita Linnaeus, 1758 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Paśnik[1][2] (Plagionotus) – rodzaj chrząszcza z rodziny kózkowatych i podrodziny kózkowych (Cerambycinae).
Chrząszcze o ciele tęgiej budowy, prawie walcowatego zarysu i długości od 8 do 25 mm. Głowę ich cechują delikatne żłobienia pośrodku czoła i niewielkie, przypominające kształtem ząbki wzgórki czułkowe. Czułki są dość długie, u samicy sięgające środka, a u samca tylnej trzeciej części pokryw[3]. Środkowe ich człony mają obrzeżone wierzchołki[4]. Przedplecze jest poprzeczne, kulistawe, silnie wyokrąglone na bokach, delikatnie obrzeżone z przodu i z tyłu oraz niemal tak szerokie jak pokrywy[3][4]. Kształt pokryw jest nieco ku tyłowi zwężony. Episternity zatułowia są prawie równoległe. Przednie odnóża są krótkie. U samców golenie odnóży tylnej pary są nieco zakrzywione[3]. Gatunki środkowoeuropejskie są ubarwione głównie czarno z żółtym wzorem i przypominają przedstawicieli rodzaju Clytus, od których są jednak tężej zbudowane[4].
Cykl życiowy tych owadów trwa od jednego do dwóch lat. Larwy części gatunków przechodzą rozwój w drewnie drzew i krzewów liściastych, np. dębów, brzóz, kasztanów, buków, grabów, wierzb, klonów, lip, śliw czy robinii, podczas gdy innych rozwijają się w korzeniach roślin zielnych z takich rodzajów jak wilczomlecz, lucerna, krwawnik, ślaz i ślazówka[3].
Rodzaj o rozsiedleniu holarktycznym, ale w Nearktyce reprezentowany tylko przez meksykańskiego P. astecus. Pozostałe gatunki są palearktyczne[3], a spośród nich 3 występują w Europie Środkowej, w tym w Polsce: paśnik pałączasty, paśnik niszczyciel i paśnik ziołowy[4][5].
Takson ten wprowadził po raz pierwszy Étienne Mulsant w 1839 roku pod nazwą Platynotus, która jednak była zajęta i w 1842 zastąpiona przez tegoż autora nazwą Plagionotus. Należy do niego 12 gatunków, zgrupowanych w 3 podrodzajach[3]:
- Plagionotus (Echinocerus)
- Plagionotus floralis (Pallas, 1773) – paśnik ziołowy, p. lucerniak
- Plagionotus (Neoplagionotus)
- Plagionotus andreui (Fuente, 1908)
- Plagionotus bobelayei (Brullé, 1832) – paśnik malwowiec
- Plagionotus scalaris (Brullé, 1832)
- Plagionotus (Plagionotus) Mulsant, 1842
- Plagionotus arcuatus (Linnaeus, 1758) – paśnik pałączasty
- Plagionotus astecus (Chevrolat, 1860)
- Plagionotus bartholomei (Motschulsky, 1859)
- Plagionotus bisbifasciatus Pic, 1915
- Plagionotus christophi (Kraatz, 1879)
- Plagionotus detritus (Linnaeus, 1758) – paśnik niszczyciel
- Plagionotus lugubris (Ménétriés, 1832)
- Plagionotus pulcher Blessig, 1872
_(4012105090).jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jacek Kurzawa: Polskie nazwy kózkowatych. entomo.pl. [dostęp 2019-0627].
- ↑ Jiří Zahradník: Przewodnik: Kózkowate. Warszawa: Multico, 2001, s. 62.
- ↑ a b c d e f Hüseyin Özdikmen, Semra Turgut. A short review on the genus Plagionotus Mulsant, 1842 (Coleoptera: Cerambycidae: Cerambycinae). „Munis Entomology & Zoology”. 4 (2), s. 457–469, 2009.
- ↑ a b c d Karl Wilhelm Harde: Familie Cerambycidae, Bockkäfer. W: Die Käfer Mitteleuropeas Band 9: Cermabycidae, Chrysomelidae. Heinz Freude, Karl Wilhelm Harde, Gustav Adolf Loshe (red.). Krefeld: Goecke & Evers Verlag, 1966, s. 24.
- ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cerambycidae i Bruchidae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (15), 1990.